уңай — с. Файдалану өчен әйбәт, берәр нәрсәгә яраклы, җайлы. Кулай, җайлы, эш итәргә җиңел. Җайга салынган, көйләнгән, рәтләнгән. рәв. Әйбәт булып, тәртибе, җае белән. рәв. Җиңел, җайлы, яхшы. Җайлы, кулай, форсатлы (вакыт тур.) 3. Ризалык белдергән;… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ух — ы. 1. Көчле теләкне белдерү өчен кулланыла ух, салкын су эчәсе иде 2. Соклану, шаккату, ис китү, гаҗәпләнү, шатлану, сөенү хисләрен белдергәндә кулл. 3. Ярсу, ачулану, тиргәү, рәнҗү, зарлану хисләрен белдергәндә кулл. 4. Канәгатьләнү хисен… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
югыйсә — терк. 1. Кушма җөмләдәге сәбәп яки нәтиҗә җөмләне баш җөмләгә бәйләү, теркәү өчен – димәк, күрәсең сүзләре белән кулланыла акылы да җитенкерәми күрәсең, югыйсә начар малай түгел 2. Ихтимал булган сәбәпләрнең юклыгын белдергән җөмләне гаҗәпләнү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әгәр — иск. терк. 1. Реаль мөмкин булган шартны белдергән иярчен җөмләне баш җөмләгә терки. Дә кисәкчәсе белән янәшә килеп, теләк, уйланылган яки чынбарлыкка туры килми торган шарт төшенчәсен аңлаткан иярчен кушма җөмләне баш җөмләгә терки. Гадәттә икән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әгәренки — иск. терк. 1. Реаль мөмкин булган шартны белдергән иярчен җөмләне баш җөмләгә терки. Дә кисәкчәсе белән янәшә килеп, теләк, уйланылган яки чынбарлыкка туры килми торган шарт төшенчәсен аңлаткан иярчен кушма җөмләне баш җөмләгә терки. Гадәттә икән … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
әй — ы. 1. Кемгә дә булса эндәшкәндә, аны чакырганда, кисәткәндә әйтелә әй, юл бир!. Эндәш сүзләр алдыннан килеп, сөйләмнең эмоциональлеген арттыра әй, таң җиле, исмәче 2. Нәр. б. искә төшереп яки ялгышны дөресләп, кабатлап әйткәндә кулл. әй, татарча… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
дәвамында — бәйл. Вакытны белдергән сүзләрдән соң: шул вакыт эчендә дигәнне аңлата. Эш хәлне, хәрәкәтне белдергән сүздән соң: шуның барышында дигәнне аңлата. ДӘВАМ ИТҮ – 1) Арырак сузылу, тагы да булу. Бетми тору, һаман бару, сузылу. бер сәгать дәвам итте.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиде — (ҖИДЕНЧЕ) (ҖИДЕНЧЕДӘН) (ҖИДЕШӘР) (ҖИДЕЛӘП) (ҖИДЕЛӘТӘ) (ҖИДӘҮ) – 1. 7 санын һәм цифрын белдергән сүз. Шул сан белдергән микъдар. 2. сөйл. Бик күп, әллә ничә алай да әле төнгә җиде уяна. ҖИДЕ АЗАН – дини. Авыруны терелтү яки хәлен яхшырту өчен дип … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
инде — кис. 1. Төрле сүз төркемнәре янында килеп, эшнең төгәлләнүен күрсәтә уздым и. 2. Боерык фигыльдән соң аңа үтенү, түземсезләнү төсмере кертә бир и. 3. Берәр эшне эшләргә вакыт җитүен, эшнең башланып китүен белдерә; хәзер и. кайтырга ярый 4. рәв.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
оһо — Гаҗәпләнү, соклану хисе белдергәндә кулланыла. Шелтәләү хисе белдергәндә кулланыла … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
Категории:
