-
1 шляпа
-
2 шапка
şapka; başlık,manşet* * *ж1) kalpak (-ğı), şapkaмехова́я ша́пка — kürk kalpak
2) ( заголовок в газете) başlık; manşet ( на первой полосе)••ша́пка-невиди́мка — insanı görülmez yapan sihirli şapka
ша́пками закида́ем — tükürükle boğarız
-
3 шляпка
-
4 шапка
-
5 берет
-
6 фуражка
-
7 великий
büyük* * *1) büyükВеликая Октя́брьская социалисти́ческая революция — Büyük Ekim Sosyalist Devrimi
вели́кий Пу́шкин — büyük / koca Puşkin
вели́кие люди — büyük adamlar, büyükler
2) тк. кратк. ф. ( большего размера) büyükту́фли мне вели́ки́ — pabuçlar ayağıma büyük geliyor
шля́па мне вели́ка — şapka başıma büyük geliyor
••вели́кие держа́вы — büyük devletler
вели́кий пост — церк. Büyük perhiz
от ма́ла до вели́ка — yedisinden yetmişine kadar, büyük küçük herkes
-
8 долой
kahrolsun,kahrolası* * *разг.доло́й войну́! — kahrolsun savaş!
ша́пки доло́й! — şapka çıkar!
••с глаз мои́х доло́й — çekil, gözüm görmesin seni!
-
9 загнутый
kıvrık,bükük,kalkık* * *kıvrık; bükük; kalkıkшля́па с за́гнутыми поля́ми — kenarları kıvrık şapka
-
10 идти
несов.; сов. - пойти́1) тк. несов. gitmek; yürümek; gelmekидти́ домо́й — eve gitmek
идти́ пешко́м — yayan gitmek; yürümek
идти́ ры́сью — tırıs gitmek
иди́ к доске́! (ученику) — tahtaya kalk!
иди́ впереди́! — öne düş!
2) тк. несов. (двигаться, перемещаться) gitmek; yürümek; yol almakпо́езд шёл бы́стро — tren hızlı gidiyordu
су́дно шло на Оде́ссу — gemi Odesa'ya doğru yol alıyordu
навстре́чу шёл грузови́к — karşıdan bir kamyon geliyordu
иди́ по сле́ду — izi takip et
3) (отправляться, направляться) gitmek; yürümekидти́ на охо́ту — ava gitmek
пошёл бы погуля́л — gidip gezsen
идти́ в го́сти — misafirliğe gitmek
она́ пошла́ за водо́й — suya gitti
пошли́ / пойдём в кино́ — sinemaya gidelim
враг шёл на Москву́ — düşman Moskova'ya yürüyordu
4) тк. несов., перен. (двигаться, развиваться в каком-л. направлении) gitmekидти́ вперёд — ilerlemek; gelişmeler kaydetmek
идти́ к це́ли — hedefe doğru gitmek / ilerlemek
идти́ от побе́ды к побе́де — zaferden zafere koşmak
5) ( соглашаться) yanaşmak; kabul etmekпойти́ на предло́женные усло́вия — önerilen koşulları kabul etmek
пойти́ на усту́пку — ödüne gitmek
на тако́е де́ло он не пойдёт — böyle bir işe yanaşmaz
идти́ на расхо́ды — masraflar ihtiyar etmek
6) (выступать противником кого-чего-л.) karşı olmak; karşı çıkmak; karşı tutum / cephe almakпро́тив тебя́ он не пойдёт — sana karşı çıkmaz
идти́ про́тив зако́на — kanuna karşı gelmek
7) (вступать, поступать куда-л.) girmekо́сенью он пойдёт (посту́пит) в шко́лу — sonbaharda okula gidecek
идти́ в а́рмию — askere gitmek; orduya girmek
8) ( доставляться) gelmek; gitmekсюда́ идёт сырьё, отсю́да - гото́вые изде́лия — buraya hammadde(ler) gelir, buradan da mamul maddeler / eşya gider
пи́сьма всё иду́т и иду́т — mektupların ardı arkası kesilmiyor
9) тк. несов. (приближаться, появляться) gelmekпо́езд идёт! — tren geliyor!
весна́ идёт — перен. bahar giriyor / geliyor
10) ( отправляться - о транспорте) kalkmak; hareket etmekпо́езд идёт в час — tren birde kalkıyor
11) тк. несов. ( действовать - о механизмах) işlemekчасы́ не иду́т — saat işlemiyor
12) ( об осадках) yağmakпохо́же, пойдёт снег — hava karlayacağa benziyor
13) тк. несов. (иметь место, происходить, производиться) yapılmak; yer almak; yürümek, gitmek ( развиваться)шла война́ — savaş yapılıyordu
иду́т перегово́ры — görüşmeler yapılıyor
в до́ме шла побе́лка — evde badana yapılıyordu
как иду́т дела́? — işler nasıl gidiyor / yürüyor?
торго́вля шла пло́хо — ticaret kötü gidiyordu
14) тк. несов. (проходить, протекать, длиться) geçmekвре́мя идёт — vakit geçiyor / ilerliyor
шли го́ды — yıllar yılları / birbirini kovalıyordu
шёл пя́тый час — saat dördü geçmişti
де́вушке шёл шестна́дцатый год — kız on altısını sürüyordu
идёт уже́ тре́тья неде́ля, как... — üçüncü haftadır...
15) тк. несов. ( пролегать) gitmek; uzanmakкуда́ идёт э́та доро́га? — bu yol nereye gider / çıkar?
хребе́т идёт с за́пада на восто́к — sıradağ batıdan doğuya doğru uzanır
э́тот проспе́кт идёт че́рез весь го́род — bu anacadde kenti boydan boya kateder
да́льше идёт лес — ötesi orman
16) (выходить, выделяться) çıkmak gelmek; yayılmak ( распространяться); akmak ( течь), sızmak; kaçmak ( просачиваться)вода́ идёт? (из крана) — su geliyor mu?
от земли́ шёл пар — topraktan bir buğudur tütüyordu
газ шёл из кла́пана — gazı kaçıran supaptı
у него́ но́сом пошла́ кровь — burnundan kan geldi
из трубы́ пошёл дым — baca tütmeye başladı
17) ( в играх) sürmek; oynamakидти́ с да́мы — kızı oynamak
он пошёл конём — atı sürdü / oynattı
18) ( предназначаться) kullanılmakна что идёт э́тот мех? — bu kürkler ne için kullanılır?
ма́сло, иду́щее в пи́щу — yemeklik yağ
19) ( расходоваться) gitmekде́нег идёт нема́ло — az para gitmiyor
цеме́нта пойдёт не бо́льше то́нны — bir tondan fazla çimento gitmez
на костю́м пошло́ три ме́тра — kostüm için üç metre gitti
20) разг. (находить сбыт, спрос) geçmek; aranmak; rağbet görmekра́ньше э́тот това́р шёл о́чень хорошо́ — önceleri bu mal çok geçiyordu / aranıyordu
почём иду́т сли́вы? — erik kaçtan satılıyor?
ему́ уже́ идёт зарпла́та — maaşı işliyor artık
проце́нты иду́т (с вклада) — faizi işliyor
за сверхуро́чную рабо́ту идёт надба́вка — fazla mesai için zam ödenir
22) (украшать, быть к лицу) gitmek; yakışmakэ́та шля́па тебе́ идёт — bu şapka sana gidiyor
коке́тство ей не идёт — ona cilve yakışmaz
23) тк. несов., разг. (входить, вдвигаться) girmekсапо́г не идёт на́ ногу — ayağım bu çizmeye girmiyor
24) oynamakгде идёт э́та карти́на? — bu filim nerede / hangi sinemada oynuyor
пье́са пойдёт в двух теа́трах — oyun / piyes iki tiyatroda oynanacak
25) ( выходить замуж) varmakза тако́го, как ты, она́ не пойдёт — senin gibisine varmaz
26) тк. несов., перен., разг. (иметь каким-л. результатом, показателем) olmakна́ша кома́нда идёт на второ́м ме́сте — bizim takım ikinci durumdadır
он идёт на одни́ тро́йки — aldığı notlar hep orta
••речь пойдёт не об э́том — söz edilecek olan bu değil
вода́ пошла́ на у́быль — sular inmeye başladı
идти́ на по́мощь кому-л. — birinin yardımına koşmak
мы гото́вы идти́ за тобо́й — arkandan gelmeye hazırız
иду́т слу́хи, что... —...dığı söyleniyor / rivayet ediliyor
пошли́ слу́хи, что... —...dığı yolunda söylentiler çıktı
пошли́ спле́тни — dedikodu alıp yürümüştü
докуме́нт пойдёт на по́дпись — belge imzaya sunulacak
-
11 какой
1) nasıl; ne gibi; ne; kaçıncıкако́е э́то зда́ние? — bu ne binası?
на како́м этаже́? — kaçıncı katta?
на каки́е де́ньги? — hangi parayla?
како́е сего́дня число́? — bugün ayın kaçı?
како́й сего́дня день? — bugün ne?
в како́м году́ он роди́лся? — kaç yılında doğdu?
каки́е кра́ски тебе́ ну́жны́? — nasıl boya istiyorsun?
по како́му пра́ву? — ne hakla?
2) ( который из многих) hangiв како́й ко́мнате? — hangi odada?
како́й возьмёшь? — hangisini alırsın?
ты како́го го́да (рожде́ния)? — kaçlısın?
3) ( при восклицании) ne (kadar)како́й ум! — ne zekâ!
кака́я жара́! — ne sıcak, ne sıcak!
како́е разочарова́ние! — ne büyük hayal kırıklığı!
кака́я э́то была́ побе́да! — bu ne zaferdi!
како́й же ты дура́к! — ne aptalmışsın!
кака́я же она́ несча́стная! — ne kadar da talihsizmiş!
к каки́м то́лько сре́дствам ни прибега́ли! — başvurmadık çare kalmadı!
кака́я шля́пка ей не пойдёт! — öyle bir şapka var mı ki ona yakışmasın!
4) ( в риторическом вопросе) ne; ne biçimкако́й э́то парк! — bu ne biçim park böyle!
како́й (там) инжене́р? Он да́же не те́хник! — ne mühendisi yahu! Teknisyen bile değil!
каки́е витами́ны, когда́ у него́ хле́ба вдо́воль не́ было! — yeteri kadar ekmeği yoktu, nerede kaldı vitamin!
каки́е у него́ де́ньги? — onda para ne gezer?
како́й смысл расска́зывать? — anlatmakta bir anlam var mı ki?
како́е там ку́рицу заре́зать, он клопа́ не разда́вит — tavuk kesmekten geç, tahta biti ezemez
5) ( в составе придаточных определительных предложений)...an;...acak;...dıkэ́то был челове́к, каки́х ма́ло — eşine az rastlanan kişilerdendi
тру́дности, с каки́ми ты столкнёшься — karşılaşacağın güçlükler
6) ( в составе придаточных дополнительных предложений) nasılзнай мы, кака́я бу́дет пого́да... — havanın nasıl olacağını bilseydik...
по како́й бы то ни́ было причи́не — her ne sebepten olursa olsun
без како́го бы то ни́ было вмеша́тельства — herhangi bir müdahale olmaksızın
каки́ми тру́дными ни́ были бы усло́вия — koşullar ne kadar zor olursa olsun
како́й ни на есть (любо́й) — herhangi bir
кака́я ни на есть, а да́ча — ne kadar olsa bir yazlık
возьми́ како́й уго́дно / хо́чешь и прове́рь — rasgele birini seç, dene
-
12 котелок
-
13 лицо
çehre,sima,surat,yüz* * *с1) ( часть головы) yüz; çehre2) перен. ( отличительные черты) kişilik; çehreполити́ческое лицо́ а́втора — yazarın siyasi kişiliği
не име́ть своего́ лица́ — kişilik sahibi olmamak
ча́стное лицо́ — özel kişi
физи́ческое лицо́ — юр. gerçek kişi
ли́ца свобо́дных профе́ссий — serbest meslek sahipleri / erbabı
4) ( лицевая сторона) yüz5) грам. kişiрома́н напи́сан от пе́рвого лица́ — roman birinci kişi ağzından yazılmıştır
••в лице́ кого-л. — şahsında
от лица́ кого-чего-л. — adına
(пря́мо) в лицо́ кому-л. — birinin yüzüne karşı
быть к лицу́ кому-л. — yakışmak; gitmek
э́та шля́па ей к лицу́ — bu şapka ona yakışıyor / gidiyor
тебе́ не к лицу́ опа́здывать — geç kalmak sana yakışmaz
на нём лица́ нет — onda bet beniz kalmadı
столкну́ться лицо́м к лицу́ с чем-л. — bir şeyle yüz yüze / karşı karşıya gelmek
пе́ред лицо́м суда́ — hakimler karşısında / huzurunda
знать в лицо́ — şahsen tanımak
-
14 пробковый
-
15 соломенный
-
16 узкий
dar,ensiz; sıkı; dar görüşlü* * *1) dar, ensizу́зкая у́лица — dar sokak
у́зкий лоб — basık alın
шля́па с у́зкими поля́ми — ensiz kenarlı şapka
2) dar, sıkıпиджа́к, у́зкий в та́лии — beli sıkı ceket
у́зкая о́бувь — dar ayakkabı
3) перен. darв у́зком смы́сле сло́ва — dar anlamda
круг его́ знако́мых о́чень у́зок — tanıdıklarının sayısı pek azdır
4) перен. ( недалёкий - о человеке) dar fikirli••у́зкий гла́сный — лингв. dar ünlü / sesli
у́зкое ме́сто (в экономике и т. п.) — darboğaz
преодоле́ние у́зких мест — darboğazların aşılması
-
17 цилиндр
-
18 шапочный
-
19 насморк
-
20 бескозырка
ж günlüksüz şapka; матросская бескозырка matros papağı.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
šapka — šȁpka ž <D L pci, G mn ā/ ī> DEFINICIJA vojn. tvrda kapa sa štitnikom za oči oštrijeg i podignutog ruba, uz uniformu u nekim vojskama ETIMOLOGIJA rus. šápka ← stnnjem. schapäl ← stfr. chapel ≃ fr. chapeau: šešir … Hrvatski jezični portal
sapka — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ib, CMc. sapkapce; lm D. sapkapek {{/stl 8}}{{stl 7}} utrudnione oddychanie, zwykle u noworodków i niemowląt, spowodowane obrzękiem błony śluzowej nosa, objawiające się m.in. charakterystycznym sapaniem {{/stl 7}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
Sapka — Kęstutis Šapka (* 15. November 1949 in Vilnius) ist ein ehemaliger litauischer Leichtathlet, der für die Sowjetunion antrat. Bei einer Körpergröße von 1,91 m betrug sein Wettkampfgewicht 86 kg. Bei der Halleneuropameisterschaft 1971 in Sofia… … Deutsch Wikipedia
Šapka — Kęstutis Šapka (* 15. November 1949 in Vilnius) ist ein ehemaliger litauischer Leichtathlet, der für die Sowjetunion antrat. Bei einer Körpergröße von 1,91 m betrug sein Wettkampfgewicht 86 kg. Bei der Halleneuropameisterschaft 1971 in Sofia… … Deutsch Wikipedia
şapka — is., Rus. 1) Keçe, hasır, kumaş, ip vb. ile yapılan başlık Türkler başlık olarak 1925 te şapkayı kabul ettiler. 2) Boru, baca, direk vb. şeylerin açık olan üst bölümünü havanın etkisinden korumak için takılan başlık Soba borusu şapkası. Lamba… … Çağatay Osmanlı Sözlük
şapka — <rus.> Əsasən isti, yumşaq baş geyimi, papaq. Başına şapka qoymaq. – Kərbəlayı Zalın arvadı hərdənbir deyirdi: – A kişi, sənin saqqalına nə şaşka yaraşır, nə də şapka. Ə. H.. <Musanın nəvəsinin> başındakı xaki rəng şapkasını görüb,… … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
sapka — ż III, CMs. sapkapce; lm D. sapek «zapalenie błony śluzowej nosa, bez wydzielania się śluzu, występuje zwykle u dzieci; towarzyszy mu charakterystyczny sapiący oddech» … Słownik języka polskiego
šápka — 1 e ž (á) redko šapica: veverica je s šapkama pobirala orehe 2 e ž (ȃ) zlasti v ruskem in srbskem okolju kapa, kučma: vojaki so mahali s šapkami … Slovar slovenskega knjižnega jezika
şapka işareti — is., dbl. Düzeltme işareti … Çağatay Osmanlı Sözlük
şapka çıkarmak — bir söz veya durum karşısında söylenecek söz kalmamak ve takdir etmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
Kestutis Sapka — Kęstutis Šapka (* 15. November 1949 in Vilnius) ist ein ehemaliger litauischer Leichtathlet, der für die Sowjetunion antrat. Bei einer Körpergröße von 1,91 m betrug sein Wettkampfgewicht 86 kg. Bei der Halleneuropameisterschaft 1971 in Sofia… … Deutsch Wikipedia