-
1 принимать
несов.; сов. - приня́ть1) врз kabul etmek; almakпринима́ть пода́рки — hediye kabul etmek
принима́ть зака́зы — sipariş kabul etmek
принима́ть посети́телей — ziyaretçi kabul etmek
кто принима́л делега́цию? — heyeti kim kabul etti?
в тече́ние неде́ли столи́ца принима́ла делега́ции из разли́чных стран — bir hafta içinde başkent çeşitli ülke heyetlerini konuk etti
врач принима́ет де́сять челове́к в день — doktor günde on kişi muayene eder
в э́том го́роде нас при́няли о́чень хорошо́ — bu şehirde çok iyi ağırlandık / çok iyi kabul gördük
его́ при́няли в шко́лу — okula kabul edildi
в э́ти учи́лища бу́дет дополни́тельно при́нято де́сять ты́сяч челове́к — bu okullarda on bin yeni kayıt yapılacak
принима́ть на рабо́ту — işe almak
приня́ть предложе́ние — öneriyi kabul etmek
в при́нятой конститу́ции... — kabul olunan anayasada...
принима́ть поздравле́ния — tebrikleri kabul etmek
сто́роны при́няли нижесле́дующее — taraflar aşağıdaki hususları kabul etmişlerdir
приня́ть вы́двинутые усло́вия — ileri sürülen koşulları kabul etmek
приня́ть лати́нский алфави́т — Latin alfabesini kabul etmek
приня́ть христиа́нство — Hıristiyanlığı kabul etmek
принима́ть лека́рства — ilaç almak
принима́ть ва́нну — banyo yapmak / almak
2) teslim almak; devralmakпринима́ть товар(ы) — mal teslim almak
принима́ть дежу́рство — nöbet teslim almak
приня́ть заво́д / руково́дство заво́дом — fabrikanın yönetimini devralmak
3) karşılamak; almakкак он при́нял э́то изве́стие? — bu haberi nasıl karşıladı?
я при́нял ва́ши слова́ за шу́тку — sözünüzü şakaya aldım
принима́ть что-л. на свой счёт — üstüne almak / yormak
4) в сочетании с сущ. almakпринима́ть ме́ры — önlemler almak
принима́ть уча́стие в чём-л. — bir şeye katılmak, iştirak etmek
профессора́, принима́вшие экза́мен — sınavı yapan profesörler
5) (вид, форму и т. п.) almakде́ло при́няло ину́ю окра́ску — işin rengi değişti
собы́тие при́няло междунаро́дный разма́х — olay evrensel boyutlara ulaştı
экономи́ческая борьба́ приняла́ полити́ческий хара́ктер — iktisadi mücadele siyasi nitelik aldı / niteliğe büründü
6) (счесть по ошибке за другого, другое) sanmak; benzetmekон при́нял меня́ за друго́го — beni başkası sandı, beni başkasına benzetti
он при́нял Вас за иностра́нца — Sizi yabancı sandı
его́, ви́димо, при́няли за пья́ного — onu sarhoş sanmışlar
7) безл. usuldendir, adettirу нас так при́нято — bizde usul / adet böyle
••приня́ть ого́нь на себя́ — ateşi kendi üstüne çekmek
-
2 уничтожать
yok etmek,imha etmek,ortadan kaldırmak; tahrip etmek* * *несов.; сов. - уничто́житьyok etmek, imha etmek, ortadan kaldırmak; tahrip etmek; kırmak, kırıp geçirmek; kökünü kazımak ( искоренять)уничтожа́ть крыс — sıçanları yok etmek
уничтожа́ть окружённые войска́ проти́вника — kuşatılmış düşman kuvvetlerini imha etmek / yok etmek
уничто́жить безрабо́тицу — işsizliği ortadan kaldırmak
враг уничто́жил всё населе́ние дере́вни — düşman köyün tüm halkını kırıp geçirdi
уничтожа́ть следы́ преступле́ния — cürmün izlerini yok etmek
мост был уничто́жен проти́вником — köprü düşman tarafından tahrip edildi
-
3 занимать
kaplamak,işgal etmek; almak,zapt etmek,işgal etmek; çalıştırmak,meşgul etmek; ilgilendirmek* * *I несов.; сов. - заня́ть I1) ( пространство) kaplamak; tutmak; işgal etmekзайми́ три ме́ста — üç yer tut
пло́щадь, занима́емая го́родом — şehrin kapladığı saha
статья́ займёт пять страни́ц — yazı beş sayfa tutacak
он занимал вон ту ко́мнату — onun odası şuydu
2) (должность, положение) olmakзанима́ть высо́кий пост — yüksek mevki sahibi olmak
он за́нял до́лжность / ме́сто дире́ктора — müdürün yerine geçti / yerini aldı
он недо́лго занима́л до́лжность дире́ктора — müdürlüğü uzun sürmedi
занима́ть пе́рвое ме́сто — birinci olmak / gelmek
занима́ть пе́рвое ме́сто в табли́це — cetvelde birinci sırayı tutmak
заня́ть второ́е ме́сто на стометро́вке — yüz metrede ikinci gelmek, yüz metrenin ikincisi olmak
3) almak; tutmak; zaptetmek; işgal etmek (захватывать, оккупировать) (savaşarak) geri almak ( отвоёвывать)заня́ть высоту́ — tepeyi tutmak
занима́ть высоту́ (удерживать) — tepeyi elinde tutmak
4) ( время) tutmak; almak5) ( давать занятие) çalıştırmak; istihdam etmek; meşgul etmekско́лько рабо́чих за́нято на э́том предприя́тии? — bu işletme kaç kişi çalıştırır / istihdam eder?
чем бы заня́ть дете́й? — çocukları neyle meşgul etsek?
6) ( интересовать) ilgilendirmekон за́нят то́лько собо́й — yalnız nefsini düşünür
7) ( развлекать) oyalamak••занима́ть умы́ — zihinleri meşgul etmek
занима́ть пози́цию — воен. mevzilenmek
каку́ю пози́цию он занима́ет в э́том вопро́се? — bu sorundaki tutumu nedir?
II несов.; сов. - заня́ть IIзаня́ть реши́тельную пози́цию — kararlı bir tutum takınmak
( брать в долг) borç / ödünç almakзанима́ть де́нег — borç para almak
-
4 захватывать
tutmak,avuçlamak; yakalamak; ele geçirmek,istila etmek,işgal etmek; gasp etmek,zapt etmek* * *I несов.; сов. - захвата́ть, разг.elleye elleye kirletmek; parmaklarıyla kirletmekII несов.; сов. - захвати́ть1) ( брать) tutmak; avuçlamak ( в горсть); yakalamak ( крепко зажимать)2) ( брать с собой) (yanına) almak3) ( завладевать) ele geçirmek; zaptetmek; istila etmek (страну, район); işgal etmek ( оккупировать)захва́тить власть — iktidarı ele geçirmek
захва́ти́ть кре́пость — воен. kaleyi zaptetmek
захва́ти́ть лу́чшие места́ — en iyi yerleri kapmak
4) ( присваивать) gaspetmek, zaptetmek5) (занимать, распространяться на что-л.) istila etmek; tecavüz etmek6) разг. ( заставать) yakalamakдождь захва́тил нас в лесу́ — yağmur bizi ormanda yakaladı
7) ( увлекать) kendini kaptırmak, kapılmakигра́ захва́ти́ла его́ — kendini oyuna kaptırdı
••захва́ти́ть пожа́р во́время — yangını henüz çıkarken bastırmak
у неё дух / дыха́ние захва́ти́ло — soluğu kesildi
-
5 говорить
konuşmak; söz etmek,bahsetmek; görüşmek; söylemek,demek,dile getirmek; ifade etmek; kanıtlamak,göstermek* * *несов.; сов. - сказа́ть1) тк. несов. konuşmakговори́ть по-ру́сски — Rusça konuşmak
ребёнок ещё не говори́т — çocuk daha konuşamıyor
2) (что-либо, о ком-чём-л.) söz etmek, bahsetmek; laf etmek; konuşmak, görüşmek; söylemek; demek; dile getirmekговори́ть о поэ́зии — şiirden söz etmek / bahsetmek
говори́ть пра́вду — doğruyu söylemek
что он говори́т? — ne diyor?
он не даст тебе́ говори́ть об э́том — sana bundan laf ettirmeyecek
е́сли говори́ть конкре́тнее... — daha somut konuşursak...
как я уже́ говорил — söylediğim / arz ettiğim gibi
в э́том стихотворе́нии поэ́т говорит о любви́ к ро́дине — bu şiirde ozan vatan aşkını dile getiriyor
а́втор говорит об э́том слова́ми одного́ из персона́жей своего́ расска́за — yazar bunları / bunu öyküsünün bir kişisine söyletiyor
хорошо́ говори́ть о ком-л. — biri için iyi söylemek
бо́льше мне о нём не говори́! — bir daha açma bana onun lafını!
я то́же хочу́ ко́е-что сказа́ть — benim de söyleyecek birkaç sözüm var
он тако́е сказа́л, что... — öyle bir laf attı ki...
он веле́л сказа́ть, что его́ нет до́ма — kendisi için evde yok dedirtti
вы что́-то сказа́ли? — bir şey mi buyurdunuz?
вы что́-то хоте́ли сказа́ть? — bir şey mi diyecektiniz?
он ничего́ не сказа́л — bir şey demedi; sesini çıkarmadı
3) тк. несов. ( разговаривать) konuşmak; söz etmekкто (э́то) говори́т? — konuşan kim?
мы с ним говори́ли и об э́том де́ле — onunla bu işi de konuştuk / görüştük
на эту те́му мы не говори́ли — bu konudan söz etmedik, bu konuyu konuşmadık
ты говори́л с дире́ктором? — müdürle görüştün mü? / konuştun mu?
он уже́ год с на́ми не говори́т — bizimle bir yıldır konuşmuyor
4) тк. несов., в соч.говоря́т — diyorlar ki
говоря́т, он уе́хал — gitmiş (diyorlar)
5) тк. несов. ( свидетельствовать) ifade etmek, göstermek, kanıtlamakэ́то ни о чём не говори́т — bu bir şey ifade etmez
ра́зве э́тот факт вам ни о чём не говори́т? — bu gerçek size hiç bir şey anlatmıyor mu?
о чём говоря́т э́ти ци́фры? — bu rakamlar neyi ifade ediyor?
э́то говори́т в твою́ по́льзу — bu senin lehine (bir puandır)
••говори́т Москва́ — радио burası Moskova
что ты говори́шь?! — deme! sahi mi?
и не говори́! — sorma!
что ни говори́ — ne dersen de
что я вам говори́л! — size dememiş miydim?
не говоря́ (уже) о... —...bir yana
ина́че говоря́ — başka bir deyişle
точне́е / верне́е говоря́ — daha doğrusu
по пра́вде говоря́ — doğrusu
открове́нно / че́стно говоря́ — açıkçası istenirse
назва́ние говори́т само́ за себя́ — adı üstünde
-
6 давать
vermek; getirmek,kazandırmak; atmak,vurmak; müsaade etmek,bırakmak* * *1) врз vermekдава́ть де́ньги — para vermek
дава́ть уро́ки — ders vermek
дава́ть конце́рты — konser vermek
дава́ть возмо́жность — olanak vermek
дава́ть взя́тки — rüşvet vermek
в тот день дава́ли "Оте́лло" — o gün "Otello" oynanıyordu
э́то не ка́ждому дано́ — bu herkesin harcı / kârı değildir
не ка́ждому поэ́ту бы́ло дано́... —...mak her şaire nasip olmamıştır
2) ( приносить как результат) getirmek; kazandırmak; vermekдава́ть при́быль — kâr getirmek
дава́ть хоро́шие урожа́и — iyi ürünler vermek
со́лнце даёт тепло́ — güneş ısı verir
золота́я меда́ль даёт (кома́нде) пять очко́в — altın madalya beş puandır
это тебе́ ничего́ не даст — bu sana hiç bir şey kazandırmaz
э́тот го́род дал (ми́ру) мно́гих изве́стных учёных — bu şehirden birçok ünlü bilim adamı yetişmiştir
э́то расте́ние цвето́в не даёт — bu bitkinin çiçeği olmaz
3) ( наносить удар) atmak; vurmak4) в сочетании с некоторыми сущ. (производить делать)дава́ть знак / сигна́л — işaret vermek
дать два вы́стрела — iki el ateş etmek
дава́ть звоно́к — zil çalmak
5) vermekдава́ть обеща́ние — vaatte bulunmak, vaad etmek
дава́ть указа́ние — talimat vermek
дава́ть разреше́ние — müsaade vermek, müsaade etmek
6) (позволять, предоставлять возможность) müsaade etmek; bırakmak; часто переводится глаголом понудительного залогадай пройти́ — müsaade et de geçeyim
он не дал мне отве́тить — cevap vermeme vakit bırakmadı
не дава́ть спать кому-л. — birini uyutmamak
он не даст нам встре́титься — bizi görüştürmeyecek
не дать вспы́хнуть войне́ — savaşın patlamasına yol vermemek
он не дава́л себя́ сфотографи́ровать — fotoğrafını çıkartmazdı
дава́ть вы́пить — içirmek
дава́ть поню́хать — koklatmak
мы стара́лись не дать ему́ оторва́ться / уйти́ вперёд (о гонщике) — onu kaçırmamaya gayret ediyorduk
7) разг. ( определять возраст по внешнему виду) göstermekему́ бо́льше 20 (лет) не дашь — 20 yaşından fazla göstermiyor
8) разг., повел., в соч.дава́й дружи́ть — gel dost olalım
дава́й потанцу́ем / танцева́ть — gel dans edelim
дава́й пиши́! — haydi yaz!
дава́йте рабо́тать вме́сте — gelin beraber çalışalım
дай, ду́маю, пойду́ посмотрю́ — gidip bakayım dedim
дава́й я тебе́ помогу́ — yardım edeyim sana
••дать знать кому-л. — birine duyurmak
недоста́тки даю́т себя́ знать — eksikler kendini duyuruyor
он прие́хал, не дав знать — habersiz geldi
он не дал себе́ труда́ поду́мать — düşünmek zahmetine girmedi
дава́ть кому-л. поня́ть — ihsas etmek
дава́ть сло́во — söz vermek
дать себе́ сло́во не... — bir şeye tövbe etmek
дава́ть показа́ния — ifade vermek
-
7 жертвовать
bağışlamak; feda etmek,kurban etmek* * *1) (отдавать, дарить) bağışlamak2) feda etmek; harcamak, kurban etmekже́ртвовать жи́знью — canını / hayatını feda etmek
гото́вый поже́ртвовать жи́знью — canını fedaya hazır
лю́ди, ра́ди кото́рых он был гото́в поже́ртвовать (свое́й) жи́знью — uğruna canını ortaya koyduğu insanlar
ра́ди э́того он поже́ртвовал свое́й мо́лодостью — bunun uğruna gençliğin harcadı
же́ртвовать собо́й — kendini feda etmek
••поже́ртвовать ферзя́ — шахм. veziri feda etmek
-
8 признавать
несов.; сов. - призна́ть1) врз tanımakпризна́ть но́вое прави́тельство — yeni hükumeti tanımak
я его́ призна́л то́лько по го́лосу — onu ancak sesinden tanıyabildim
2) itiraf etmek, ikrar etmek; kabul etmek, kabullenmek; teslim etmekпризнава́ть свою́ вину́ — kabahatını / suçunu itiraf etmek
призна́ть чье-л. превосхо́дство — birinin üstünlüğünü kabul etmek / kabullenmek
призна́ть чью-л. правоту́ — birinin haklı olduğunu teslim etmek
он призна́л де́вочку свои́м ребёнком — kızın kendi çocuğu olduğunu kabul etti
3) saymak; görmekпризна́ть кого-л. вино́вным — suçlu görmek
призна́ть кого-л. побеждённым спорт. — yenik / mağlup saymak
при́знано ну́жным приня́ть ме́ры — önlemler alınması gerekli görüldü
-
9 сдавать
несов.; сов. - сдать1) devretmek; teslim etmekсдать де́ло но́вому рабо́тнику — işi yeni görevliye devretmek
сдать ва́хту — мор. vardiyayı teslim etmek / devretmek
сдать това́р зака́зчику — malı siparişçiye teslim etmek
сдава́ть ору́жие — silahını teslim etmek
э́ти парово́зы давно́ сданы́ в музе́й — bu lokomotifler çoktan müzelere kaldırılmıştı
сдать заво́д в эксплуата́цию — fabrikayı işletmeye açmak
2) (geri) vermek, iade etmek; bırakmakсдать ве́щи в бага́ж — eşyayı bagaja vermek
сдать пальто́ на ве́шалку — paltosunu vestiyere bırakmak
сдава́ть кровь (о доноре) — kan vermek / bağışlamak
сдать что-л. в ремо́нт — tamire vermek, tamir ettirmek
3) (внаем, в аренду) kiralamak, kiraya / icara vermek4) разг. üstünü vermekсдать сда́чу — paranın üstünü vermek
5) ( карты) vermek, dağıtmak6) vermekсдать экза́мен — sınavı vermek
за́втра он сдаёт экза́мен — yarın sınava giriyor
сдать экза́мен по фи́зике на "хорошо́" — sınavda fizikten iyi almak
7) teslim etmekсдать го́род неприя́телю — şehri düşmana teslim etmek
8) düşmek; bozulmakон си́льно сдал по́сле боле́зни — разг. hastalıktan sonra çok düştü
••моро́з сдаёт — soğuk düşüyor
-
10 служить
несов.; сов. - послужи́ть1) тк. несов. hizmet etmek; memurluk etmek ( быть служащим)служи́ть секретарём — sekreterlik / katiplik etmek
служи́ть сто́рожем — bekçilik etmek
он слу́жит в ба́нке — bankada memurdur / görevlidir
на по́чте он (никогда́) не служи́л — posta memurluğu yaptığı yoktur
2) тк. несов. hizmet etmekслужи́ть наро́ду — halka hizmet etmek
служи́ть в а́рмии — orduda hizmet etmek; askerlik yapmak ( о срочной службе)
3) görevi yapmak, vazifesi görmekслужи́ть мо́сто́м для... —... için bir köprü görevi yapmak
приме́ром тому́ слу́жит... —... buna örnektir
пусть случи́вшееся послу́жит вам уро́ком — olanlar size ders olsun
служи́ть приме́ром для кого-л. — biri için örnek olmak
э́та (археологи́ческая) нахо́дка послу́жит исто́чником для иссле́дования — bu buluntu araştırmalar için kaynaklık yapacak
не́которое вре́мя го́род служи́л столи́цей импе́рии — kent bir süre için imparatorluğun başkentliğini yapmıştı
доска́ служи́ла весло́м — tahta kürek vazifesi görüyordu
феода́лам кре́пость служи́ла за́мком — kale derebeylere şatoluk yapmıştı
4) yaramak, gitmekэ́ти сапоги́ ещё послу́жат па́ру ме́сяцев — bu çizme bir iki ay daha gider
5) тк. несов. ( о собаках) salta durmak -
11 говорить
1) (разговаривать) laf etmek, laqırdı etmek, qonuşmaq, söyleşmekговорить с учителем - ocanen laf etmek2) (сказать) aytmaq, demek, söylemek, tarif etmekговорить речь - nutuq söylemek (aytmaq)говорить правду - aqiqatnı aytmaq3) (перен. свидетельствовать) isbat etmek, köstermek, añlatmaq, ifade etmek, delâlet etmekодно это слово говорит о многом - tek bu bir söz çoq şeyni añlatırговорят тебе! - maña baq!, saña deyler!не говоря ни слова - iç bir şey aytmayıp, ağzını açmadan, bir söz demeyipнечего говорить - lafnıñ keregi yoq, lafı aramоткровенно говоря - açıqtan (doğrusını) aytqanda, açıqça aytacaq olsaq, sözniñ doğrusı -
12 гасить
söndürmek,üflemek; bastırmak; azaltmak,susturmak; iptal etmek* * *несов.; сов. - погаси́ть1) söndürmek; üflemek ( свечу)2) тк. несов., перен. ( заглушать) bastırmak; söndürmek3) тех. azaltmak; susturmakгаси́ть ско́рость — hızı azaltmak / yavaşlatmak
гаси́ть звук — sesi susturmak
4) iptal etmek; itfa etmekпогаси́ть долг — borcunu itfa etmek
погаси́ть облига́цию — tahvili itfa etmek
гаси́ть почто́вую ма́рку — posta pulunu iptal etmek / damgalamak
5) разг. ( в волейболе) smaç yapmak••гаси́ть и́звесть — kireç söndürmek
-
13 доверять
emanet etmek; güveni olmak,güvenmek,itimat etmek* * *несов.; сов. - дове́рить1) ( поручать) emanet etmekдоверя́ть кому-л. свои́ де́ньги — parasını birine emanet etmek
дове́рить кому-л. свою́ та́йну — sırrını tevdi etmek / açmak
ему́ доверя́ли рабо́ту и посложне́е — kendisine güvenilip de daha zor işler de gördürülürdü
2) тк. несов. güveni / itimadı olmak; güvenmek; itimat etmekя ему́ доверя́ю — ona güvenim / itimadım var, ona güvenirim
ты ему́ доверя́ешь? — ona güvenin var mı?
ему нельзя́ доверя́ть — ona güvenilemez / itimat edilemez ona güven olmaz
он тебе́ бо́льше не доверя́ет — sana güveni kalmadı, sana güvenmez oldu
-
14 заявлять
beyan etmek,açıklamak,bildirmek,ifade etmek; ihbar etmek* * *несов.; сов. - заяви́тьbeyan etmek; açıklamak; bildirmek ( сообщать); ifade etmek ( говорить); ihbar yapmak / etmek ( в административные органы)соста́в кома́нды зая́влен? — takımın kadrosu / tertibi açıklandı mı?
-
15 нарушать
1) врз bozmak; ihlal etmek; tecavüz etmek; çiğnemekнаруша́ть тишину́ — sessizliği bozmak
наруша́ть кля́тву — yeminini bozmak
нару́шить равнове́сие — dengeyi bozmak
наруша́ть запре́т — yasağa aykırı davranmak / hareket etmek
наруша́ть (свой) уста́в (об организации) — kendi tüzüğünü çiğnemek
наруша́ть госуда́рственную грани́цу — devlet sınırını ihlal etmek
наруша́ть грани́цу территориа́льных вод — karasularına tecavüz etmek
наруша́ть соглаше́ние — anlaşmayı ihlal etmek
он нару́шил своё сло́во — verdiği sözden döndü
2) aksatmakэ́то не нару́шило рабо́ту заво́да — bu, fabrikanın çalışmasını aksatmadı
-
16 представлять
несов.; сов. - предста́вить1) (подавать куда-л.) sunmakпредста́вить докуме́нт на по́дпись — belgeyi imzaya sunmak
предста́вить в прави́тельство прое́кт — hükumete bir proje sunmak
ка́ждый уча́стник мо́жет предста́вить на ко́нкурс не бо́лее двух произведе́ний — her yarışmacı en fazla iki yapıtla yarışmaya katılabilir
2) ( предъявлять) göstermekпредста́вить удостовере́ние ли́чности — kimlik belgesini göstermek
предста́вить доказа́тельства — deliller göstermek
3) ( знакомить) takdim etmek, tanıtmak4) тк. несов. (быть, являться кем-чем-л.) olmakпредставля́ть собо́й гла́вную опа́сность — asıl tehlike olmak / teşkil etmek
что он собо́й представля́ет? — nasıl bir adamdır?
5) тк. несов. ( быть представителем) temsil etmek; temsilciliğini yapmak6) тк. несов. (выражать, защищать чьи-л. интересы) temsil etmekпредставля́ть интере́сы трудя́щихся — emekçilerin çıkarlarını savunmak
7) ( на сцене) göstermek, oynamak8) ( изображать) göstermek; taklidini yapmak ( копировать)он всё предста́вил в ро́зовом све́те — herşeyi toz pembe gösterdi
в кни́ге широко́ предста́влена его́ литерату́рная де́ятельность — kitapta onun edebi faaliyetleri geniş yer tutmaktadır
9) ( мысленно воспроизводить) göz önüne getirmek, tasavvur etmek; tahayyül etmek; düşünmekино́й жи́зни он себе́ не представля́л — başka türlü bir yaşantıyı tahayyül edemiyordu
предста́вьте себе́ моё положе́ние — benim durumumu gözünüzün önüne getirin
предста́вим себе́ большо́й заво́д — büyük bir fabrika düşünelim
ты не представля́ешь себе́, как я уста́л — ne kadar yorulduğumu tahmin edemezsin / bilemezsin
я представля́л себя́ среди́ моряко́в — kendimi gemiciler arasında tasarlardım
10) (доставлять, причинять) yaratmakэ́то не предста́вит для нас затрудне́ний — bu bizim için bir güçlük yaratmaz
••представля́ю! — tahmin ederim!
-
17 возмещать
telafi etmek* * *несов.; сов. - возмести́тьtelafi etmek; tazmin etmekвозмеща́ть кому-л. убы́тки — birinin uğradığı zararı tazmin etmek
возмеща́ть поте́рянное вре́мя — kaybedilen zamanı telafi etmek
-
18 восстанавливать
yeniden kurmak,onarmak,restore etmek; yeniden canlandırmak* * *несов.; сов. - восстанови́ть1) yeniden kurmak; onarmak, restore etmek ( реставрировать); yeniden kazandırmak, yeniden kavuşturmak, geri vermek, iade etmek ( утраченное)восстана́вливать разру́шенный го́род — tahrip edilen kenti yeniden kurmak
движе́ние на э́той ли́нии / трассе восстано́влено — bu hat yeniden trafiğe açıldı
восстанови́ть (пре́жнее) положе́ние — durumu eski haline getirmek
восстана́вливать контро́ль над чем-л. — bir şeyi yeniden denetim altına almak
восстана́вливать свою былу́ю мощь — eski kudretini yeniden kazanmak
восстана́вливать (общественный) поря́док — asayişi yeniden sağlamak / iade etmek
восстана́вливать здоро́вье кому-л. — birini sağlığa kavuşturmak
зако́н бу́дет восстано́влен — yasa yeniden yürürlüğe girecek
2) перен. (в памяти и т. п.) yeniden canlandırmakвосстана́вливать что-л. в па́мяти — zihinde yeniden canlandırmak
восстана́вливать в па́ртии — yeniden partiye almak
восстана́вливать кого-л. на рабо́те — yeniden işe almak
восстана́вливать кого-л. в до́лжности — yeniden göreve almak
восстана́вливать кого-л. в права́х — birine haklarını iade etmek
4) (враждебно настраивать против кого-чего-л.) düşmanca bir tutum aldırmak -
19 вторгаться
istila etmek* * *несов.; сов. - вто́ргнутьсяtecavüz etmek; istila etmekвторга́ться в территориа́льные во́ды — karasularına tecavüz etmek
вторга́ться в воздушное простра́нство страны́ — ülkenin hava sahasına girmek
вторга́ться в чужи́е права́ — başkasının haklarına tecavüz etmek
-
20 выдавать
vermek,teslim etmek,dağıtmak; ele vermek; iade etmek,geri vermek; gibi göstermek; üretmek* * *несов.; сов. - вы́дать1) vermek; teslim etmek ( вручать владельцу); dağıtmak ( распределять); kesmek (билет, квитанцию)вы́дать о́рдер на аре́ст — tevkif müzekkeresi kesmek
2) ele vermek; dile vermek ( разглашать)его́ вы́дал преда́тель — onu bir hain ele verdi
её вы́дал го́лос — onu sesi ele verdi
выдава́ть секре́т — sır vermek
он сам себя́ вы́дал — kendi ağzıyla tutuldu
3) ( передавать) iade etmek, geri vermekвыдава́ть престу́пников (другому государству) — suçluları iade etmek
4) (за кого-что-л.) diye tanıtmak; gibi / olarak satmak; gibi göstermekон вы́дал себя́ за врача́ — kendini doktor diye tanıttı
он выдаёт себя́ за врача́ — kendini doktor gibi satar
они́ выдаю́т э́то за кру́пный успе́х — bunu büyük bir başarı gibi gösteriyorlar
э́тот факт вы́дали за несча́стный слу́чай — bu olaya kaza süsü verdiler
выдава́ть чёрное за бе́лое — karayı ak göstermek
5) (добывать, производить) çıkarmak, üretmekско́лько он выдаёт за сме́ну? — bir vardiyalık üretimi ne kadar?
6) разг. ( ругать) veriştirmek7) ( замуж) vermekза кого́ он вы́дал дочь? — kızını kime verdi?
См. также в других словарях:
etmek — yenecek ekmek I, 102, 166,197, 202, 211, 247, 262, 329, 391; I I, 28, 30,98, 112, 138, 197, 235; II I, 93 … Divan-i Luqat-i it-Türk Dizini
etmek — nsz, der 1) Bir işi yapmak Şemsi, sıra düştükçe emlak komisyonculuğu ediyordu. H. Taner 2) İyi, kötü zarflarıyla birlikte davranmak İyi ettiniz de geldiniz. 3) i Bulmak, erişmek Hemşerileri gelir, kemençe gibi bir çalgıyla sabahı ederlerdi. R. H … Çağatay Osmanlı Sözlük
eşlik etmek — 1) bir solist, bir çalgı veya orkestra ile birlikte müzik icra etmek, refakat etmek 2) beraberinde gitmek, arkadaşlık etmek, refakat etmek 3) beraberinde bulunmak Ona eşlik eden iyimserlik havası, yaşam sevinci bir an olsun bulutlanmasın… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ifşa etmek — gizli bir şeyi ortaya dökmek, açığa vurmak, yaymak, ilan etmek, afişe etmek, reklam etmek Sırrı ifşa etmediyse ne yapmışlar? R. H. Karay … Çağatay Osmanlı Sözlük
refakat etmek — 1) beraberinde gitmek, arkadaşlık etmek, eşlik etmek Fahri, Cağaloğlu na kadar onlara refakat etti. P. Safa 2) müz. eşlik etmek Sabih Hüsnü, kemanla bana refakat etti. Ö. Seyfettin … Çağatay Osmanlı Sözlük
reklam etmek — herhangi bir kimseyi veya olayı, durumu açığa vurmak, ilan etmek, afişe etmek, ifşa etmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
ayırt etmek — i, den, der Birkaç şeyi birbirinden ayıran niteliği anlamak, tefrik etmek, temyiz etmek Sade akıcı ve temiz aksanı ile değil davranışları ile de Türk ten ayırt edemezsiniz. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
alan talan etmek — 1) darmadağınık bir duruma getirmek, altüst etmek 2) yağma etmek, yağmalamak Çapulcular bütün köyleri alan talan etmişler … Çağatay Osmanlı Sözlük
aracılık etmek — bir işin çözümünde araya girerek yardım etmek, tavassut etmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
arkadaşlık etmek — 1) bir işte birlikte bulunmak 2) huyları ve düşünceleri birbirine uymak 3) bir süre beraber bulunmak, birlikte gitmek, eşlik etmek, refakat etmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
babalık etmek — 1) baba gibi davranmak Ben üç çocuğa babalık etmiş, iki kız evlendirmiş, bir oğlan okutmuşum. T. Buğra 2) iyilik etmek, büyüklük etmek Bana bir babalık et, bir işe koy. E. Bener … Çağatay Osmanlı Sözlük