-
1 подмандатный
-
2 взаимозависимый
karşılıklı bağımlılık içinde olan / bulunanв приро́д все взаимозави́симо — doğada herşey birbiriyle karşılıklı bağımlılık içindedir
-
3 занижать
несов.; сов. - зани́зить(olduğundan) az / küçük / eksik göstermekпо я́вно зани́женным да́нным — küçültülmüş olduğu açık bulunan rakamlara göre
-
4 запас
rezerve,stok; pay; yedek* * *м1) rezerv(e), stokзапа́сы сырья́ — hammadde stokları
запа́сы не́фти (залежи) — petrol rezervleri
золото́й запа́с — эк. altın rezervesi
име́ющегося запа́са горю́чего не хва́тит — eldeki / elde hazır bulunan akaryakıt yetmez
запа́с впечатле́ний — edinilen izlenimler
акти́вный запа́с слов — aktif kelime hazinesi
2) ( излишек ткани за швом) pay, makas payıкрои́ть с запа́сом — biçerken pay bırakmak
3) воен. yedekофице́р запа́са — yedek subay
••про запа́с — yedek olarak; ne olur ne olmaz diye ( на всякий случай)
у нас в запа́се ещё два часа́ — bizim daha iki saat vaktimiz var
запа́с карма́н не тя́нет — погов. artık mal göz çıkarmaz
-
5 народный
halka özgü* * *halk °; ulusal; milliнаро́дные ма́ссы — halk yığınları
наро́дное хозя́йство — ulusal ekonomi
анса́мбль наро́дного та́нца — folklor oyun topluluğu
това́ры наро́дного потребле́ния — (geniş) tüketim malları
••наро́дная демокра́тия — halk demokrasisi
стра́ны наро́дной демокра́тии — halk demokrasili ülkeler; halk demokrasisi ülkeleri; halk demokrasileri
Наро́дный фронт — Halk Cephesi
наро́дный арти́ст, наро́дная арти́стка — Halk Sanatçısı (unvanı bulunan)
-
6 находка
ж1) bulunan şey; buluntuбюро́ / стол нахо́док — bulunmuş eşya bürosu / dairesi
2) перен. buluş; hazine -
7 нижеподписавшийся
aşağıda imzası olan / bulunan -
8 подконтрольной
-
9 подлёдный
buz altında bulunan / yapılan -
10 подмосковный
Moskova yöresinde bulunan, Moskova'ya yakın -
11 подручный
1) el altında bulunan, eldeki2) → сущ., м yardımcı işçi -
12 пригородный
kent dolayında bulunan / oturanпри́городный по́езд — banliyö treni
при́городные ста́нции — banliyö istasyonları
-
13 развиваться
несов.; сов. - разви́ться, врзв э́том во́зрасте ребёнок бы́стро развива́ется физи́чески — bu yaşta çocuk bedensel olarak çabuk gelişir
в стране́ развива́лось се́льское хозя́йство — ülkenin tarımı gelişmekteydi
ско́рость развива́лась относи́тельно ме́дленно — hız nisbeten yavaş artıyordu
••развива́ющиеся стра́ны — gelişmekte olan / gelişme halinde bulunan ülkeler
-
14 располагать
I несов.; сов. - расположи́ть1) yerleştirmek; sıralamakрасполага́ть кни́ги в определённом поря́дке — kitapları sıralamak
дере́вня располо́жена в киломе́тре южне́е го́рода — köy kentin bir kilometre güneyindedir
зда́ния, располо́женные на пло́щади — meydanda bulunan / kain binalar, meydandaki binalar
2) ( вызывать симпатию) sempatisini kazanmakпа́рень о́чень располага́ет к себе́ — çocuk cana yakın bir çocuktur
IIрасположи́ть к себе́ обще́ственное мне́ние — kamuoyunu kazanmak
1) sahip olmak; emrinde olmak ( иметь в своем распоряжении)располага́ть то́чными све́дениями — kesin bilgilere sahip olmak
располага́ть вое́нными ба́зами — askeri üslere sahip olmak
вы располага́ете вре́менем? — vaktiniz müsait mi?
я не располага́ю свобо́дным вре́менем — boş vaktim yoktur
вы располага́ете конкре́тными приме́рами? — elinizde somut örnekler var mı?
2) в соч.кли́мат тех мест располага́ет к разли́чным боле́зням — oranın iklimi insanı çeşitli hastalıklara anık kılar
пого́да так и располага́ет к прогу́лке — hava çık gez diyor insana
-
15 распоряжение
с(приказ, приказание) emir (- mri)(вплоть) до осо́бого распоряже́ния — ikinci bir emre kadar
••все́ми име́ющимися в его́ распоряже́нии сре́дствами — elinde bulunan / mevcut tüm araçlarla
предоста́вить что-л. в распоряже́ние кого-л. — bir şeyi birinin emrine vermek
-
16 рудоносный
-
17 с
1) ...danвста́ть со сту́ла — sandalyeden kalkmak
прие́хать с ю́га — güneyden gelmek
вход с у́лицы — sokaktan girilir
ве́тер с мо́ря — denizden esen rüzgar
прыжки́ с трампли́на — tramplen atlama
прыгуны́ с вы́шки — kule atlayıcıları
2) ( при указании на причину)...dan; ileсо стра́ха — korkudan
с непривы́чки — alışık olmadığından
с позволе́ния роди́телей — ana babanın izniyle
3) (при временны́х оборотах)...dan,...dan beriс утра́ до ве́чера — sabahtan akşama kadar
с де́тских лет — çocuk yaşındanberi
с ка́ждым днём — gün geçtikçe her geçen gün
вста́ть с рассве́том — şafakla kalkmak
4) (при обозначении лица, предмета, с которого получают, требуют что-л.)...dan; başına ( при обозначении единиц)брать по́шлину с това́ра — maldan gümrük resmi almak
со́рок це́нтнеров с гекта́ра — hektar başına kırk kental
5) (при обозначении манеры, способа действия) ileкорми́ть с ло́жечки — kaşıkla yedirmek
взять с бо́ю — savaşla almak / zaptetmek
со ско́ростью зву́ка — ses hızıyla
6) ( при выражении совместности) ile, veмы с ним друзья́ — onunla dostuz
в бесе́де с на́ми он... — bizimle yaptığı görüşmede...
он дал пять конце́ртов с орке́стром — beş orkestra konseri verdi
оте́ц с сы́ном — baba (ile) oğul
взять с собо́й — yanına almak
7) ( при обозначении дополнительного количества) не переводится в соч.два с полови́ной — iki buçuk
8) ( при обозначении содержимого) doluкорзи́на с клубни́кой — çilek dolu sepet, çilek sepeti
грузови́к с песко́м — kum yüklü kamyon, kum kamyonu
балло́н с кислоро́дом — oksijen balonu
9) (при обозначении обоюдного действия, взаимоотношения) ileссо́риться с сосе́дом — komşusuyla kavga etmek
мы познако́мились с ним — onunla tanıştık
10) ( при обозначении цели действия) ile; içinс э́той це́лью — bu amaçla
с тем, что́бы он не опа́здывал — geç kalmaması için, geç kalmasın diye
обрати́ться с про́сьбой — ricada bulunmak
он при́был с официа́льным визи́том — resmi bir ziyaretle geldi
11) (приблизительно, почти) kadarотдохну́ть с полчаса́ — yarım saat kadar dinlenmek
с год тому́ наза́д — bundan bir yıl kadar önce
у него́ сын с тебя́ ро́стом — boyun kadar / beraber oğlu var
ка́мень величино́й с кула́к — yumruk kadar taş
величино́й с двухэта́жный дом — iki katlı bir ev büyüklüğünde
12) ( при указании на сопутствующее действие) ile,...arakс огорче́нием — üzüntü ile, üzülerek
с удово́льствием — memnuniyetle
смотре́ть на кого-л. с жа́лостью — acıyarak bakmak
13) (при указании на смежность, близость, связь, соединение) ileграни́чить с Фра́нцией — Fransa ile sınırı olmak
име́ть телефо́нную связь с це́нтром — merkezle telefon bağlantısı olmak
смесь ге́лия с кислоро́дом — helyum-oksijen karşımı
созда́ние междунаро́дной организа́ции с це́нтром в Пари́же — merkezi Paris'te bulunan bir uluslararası örgütün kurulması
14) ( при указании на посредствующий предмет) ileмыть с мы́лом — sabunla yıkamak
охо́титься с соба́кой — köpekle avlamak
15) (с наступлением чего-л.) ile;...dıkçaумне́ть с во́зрастом — yaşlandıkça akıllanmak
с года́ми вку́сы у них меня́лись — onlar yaşlandıkça zevkleri değişiyordu
с весно́й потепле́ло — baharla beraber havalar ısındı
с прие́здом его́ отца́ — babasının gelmesiyle, babası gelince
привы́чка, обретённая с года́ми — yılların verdiği alışkanlık
16) (при обозначении объекта, на который распространяется действие, состояние) ileборо́ться с враго́м — düşmanla savaşmak
борьба́ с эро́зией — erozyona karşı / erozyonla mücadele
положе́ние с за́нятостью — эк. istihdam durumu
спра́виться с тру́дностями — güçlüklerin üstesinden gelmek, güçlükleri yenmek
поспеши́ть с отъе́здом — gitmekte acele etmek
как у тебя́ с давле́нием? — tansiyonun ne âlemde
17) (при указании на наличие чего-л., на обладание чем-л.)...lıкни́га с иллюстра́циями — resimli kitap
бутербро́д с сы́ром — peynirli sandviç
се́мьи со сре́дним дохо́дом — orta gelirli aileler
человек с тала́нтом — istidatlı / istidat sahibi bir kişi
-
18 сообщение
с1) haber; bildiri ( официальное)нау́чное сообще́ние — (bilimsel) bildiri
по после́дним сообще́ниям — son haberlere göre
2) ulaşım, temas; trafik (-ği)регуля́рное возду́шное сообще́ние — düzenli hava ulaşımı
обеспече́ние безопа́сности возду́шного сообще́ния — hava trafik güvenliğinin sağlanması
сообще́ние с го́родом пре́рвано — şehirle ulaşım / temas kesilmiş durumda
кана́л был закры́т для междунаро́дного сообще́ния — kanal uluslararası trafiğe kapatılmıştı
шоссе́йные доро́ги, откры́тые для междунаро́дного автомоби́льного сообще́ния — uluslararası nakliyat için açık bulunan şose yolları
-
19 состав
м1) врз bileşim; kadro, personelкла́ссовый соста́в населе́ния — nüfusun sınıfsal bileşimi
слова́рный соста́в языка́ — dilin kelime kadrosu
хими́ческий соста́в воды́ — suyun kimyasal bileşimi
офице́рский соста́в а́рмии — ordunun subay kadrosu
назе́мный соста́в — ав. yer personeli
э́тот райо́н вхо́дит в соста́в Швейца́рии — bu bölge İsviçre arazisindendir
гру́ппа / кома́нда постоя́нного соста́ва — daimi kadrolu ekip
подразделе́ние в соста́ве двух батальо́нов — iki taburluk bir askeri birlik
батальо́н непо́лного соста́ва — eksik mevcutlu tabur
кома́ндный соста́в вооружённых сил страны́ — ülkenin ordu komuta kadroları
объяви́ть соста́в прави́тельства — hükumeti açıklamak
войти́ в соста́в прави́тельства — hükumete girmek
вы́йти из соста́ва прави́тельства — hükumetten çekilmek / ayrılmak
прави́тельство, в соста́ве кото́рого два́дцать мини́стров — bileşiminde yirmi bakan bulunan bir hükumet
включи́ть в соста́в кома́нды — спорт. takımın kadrosuna almak
кома́нда бу́дет выступа́ть / игра́ть в по́лном соста́ве — takım tam kadro ile oynayacak
си́льный соста́в (актёров) — kuvvetli bir kadro
пье́са идёт в хоро́шем соста́ве исполни́телей — piyes / oyun iyi bir kadro ile oynanıyor
что вхо́дит в соста́в э́той зубно́й па́сты? — bu diş macununun bileşimine neler girer?
2) ж.-д. katar, trenтова́рный соста́в — yük katarı, marşandiz
••соста́в преступле́ния юр. — suç unsuru
жюри́ в соста́ве пяти́ челове́к — beş kişilik jüri, beş kişiden oluşan / kurulu jüri
-
20 спаянный
- 1
- 2
См. также в других словарях:
elde bulunan beyde bulunmaz — beylerde olmayan öyle şeyler vardır ki halkta bulunur anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
Библиографические коды источников по клинописям — Библиографические коды источников по ассириологии Расшифровка типовых сокращений, используемых в библиографии научных трудов по ассириологии и, в целом, ориенталистике. Приводимые ниже аббревиатуры (иногда слова) выделяются жирным в справочном… … Википедия
Список объектов Всемирного наследия ЮНЕСКО на Кипре — В списке Всемирного наследия ЮНЕСКО в Республике Кипр значится 3 наименования (на 2010 год), это составляет 0,3 % от общего числа (962 на 2012 год). Все объекты включены в список по культурным критериям. Кроме этого, по состоянию на 2010 год … Википедия
iç — is. 1) Herhangi bir durumun, cismin veya alanın sınırları arasında bulunan bir yer, dâhil, dış karşıtı Deniz gecenin içinde, gece denizin içindedir. Ç. Altan 2) Oyuk şeylerin boşluğu 3) Cisimlerin yüzeyleri arasında kalan her nokta Tahtanın içi… … Çağatay Osmanlı Sözlük
kıymalı — sf. 1) İçinde kıyma bulunan (yemek) 2) is. İçinde kıyma bulunan gözleme, börek, pide vb. hamur işleri 3) mec. İçinde kurt bulunan (meyve) Birleşik Sözler kıymalı börek kıymalı ıspanak kıymalı makarna kıymalı pide kıymalı yumurta … Çağatay Osmanlı Sözlük
kulak — 1. is., ğı, anat. 1) Başın her iki yanında bulunan işitme organı Kulaklarımın uğultusu içinde, söylediği lakırtıların hiçbirini duymuyordum. H. C. Yalçın 2) anat. Bu organın, sesleri toplayıp içeriye almaya yarayan dış bölümü Elleriyle… … Çağatay Osmanlı Sözlük
Xanadu Resort Hotel — (Белек,Турция) Категория отеля: 5 звездочный отель Адрес: Belek Tourism Center … Каталог отелей
âlem — is., gök b., Ar. ˁālem 1) Evren 2) Dünya, cihan İnsan âlemde, hayal ettiği müddetçe yaşar. Y. K. Beyatlı 3) Aynı konu ile ilgili kimseler 4) Bu kimselerin uğraşlarının bütünü Geçen kışın tiyatro, cambazhane âlemlerini uzun uzun tasvir ediyordu. O … Çağatay Osmanlı Sözlük
alt deri — is., anat. 1) Üst derinin altında bulunan ikinci tabaka, hipoderm 2) bit. b. Bazı gövde ve yaprakların üst derilerinin altında bulunan, çoğu kez hücre zarları kalınlaşmış özel doku, hipoderm … Çağatay Osmanlı Sözlük
altılı — sf. 1) Altı parçadan oluşan, kendinde herhangi bir şeyden altı tane bulunan Altılı şamdan. 2) is. İskambil, domino vb. oyunlarda üzerinde altı işareti bulunan kâğıt veya pul 3) is. Divan edebiyatında her bendi altı dizeden oluşan nazım biçimi 4)… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ampul — is., lü, Fr. ampoule 1) İçinde, elektrik akımı ile akkor durumuna gelerek ışık verebilen bir iletkeni bulunan, havası boşaltılmış cam şişe 2) İçinde sıvı durumda ilaç bulunan, kapalı cam tüp Birleşik Sözler mum ampul … Çağatay Osmanlı Sözlük