-
1 вопрос
soru; sorun,konu,dava; mesele* * *м1) soru, sual (-li)крестья́нский вопро́с — köylü sorunu
на́ша пози́ция по э́тому вопро́су — bu konudaki tutumumuz
на пове́стке дня три вопро́са — gündemde üç madde var
3) (чего-л.) meseleвопро́с вре́мени — zaman meselesi
••э́то ещё вопро́с — orası bir soru işareti
вопро́с жи́зни и́ли сме́рти — ölüm kalım sorunu
-
2 данный
bu; şu; verilmişв да́нный моме́нт, в да́нную мину́ту — şu anda
в да́нное вре́мя — şu sırada
на да́нном эта́пе — şu aşamada
да́нный вопро́с — bu sorun; üzerinde durulan sorun
-
3 жгучий
yakıcı* * *yakıcı врзжгу́чее со́лнце — yakıcı güneş
жгу́чая крапи́ва — yakıcı ısırganotu
жгу́чие слёзы — yakıcı gözyaşı
••жгу́чий брюне́т — kara yağız
жгу́чий вопро́с — can alıcı / can alacak sorun; yakıcı bir sorun
-
4 животрепещущий
в соч.животрепе́щущий вопро́с — önemli güncel sorun; can alıcı güncel sorun
-
5 очередной
1) sırası gelenочередно́й вопро́с — çözüm sırası gelen sorun, öncelikle çözümlenecek sorun
2) olağanочередные вы́боры — olağan seçimler
очередно́й о́тпуск — yıllık (ücretli) izin
очередно́й наря́д — воен. sıra nöbeti
очередно́й съезд — (olağan) kongre
-
6 проблема
жsorun, problemдля нас э́то не пробле́ма — bu bizim için sorun değil
-
7 решать
несов.; сов. - реши́ть1) ( заключать) hükmetmekя реши́л, что ты не пое́дешь, поэ́тому... — senin gitmeyeceğine hükmettim de...
2) ( принимать решение) karar vermek, kararlaştırmak, karar altına almakмы реши́ли оста́ться — kalmaya karar verdik, kalmayı kararlaştırdık
те́бе реша́ть — karar senin(dir)
решено́! — karar!
э́тот вопро́с решён — bu sorun karara bağlandı
реша́ть бу́дет дире́ктор — karar müdüre ait(tir)
э́тот ко́нкурс решено́ сде́лать традицио́нным — bu yarışmanın gelenekselleştirilmesi karar altına alındı
суд реши́л де́ло в его́ по́льзу — mahkeme onun lehine karar verdi
3) (математическую задачу, уравнение, кроссворд) çözmekархите́ктор оригина́льно реши́л э́ту пробле́му — mimar bu soruna özgün bir çözüm buldu
пробле́ма решена́ оконча́тельно — sorun kesin bir çözüme bağlandı
••реши́ть судьбу́ кого-чего-л. — birinin, bir şeyin kaderini belirlemek
его́ судьба́ / у́часть была решена́ — kaderi belli olmuştu
-
8 ставить
несов.; сов. - поста́вить1) dikmek; oturtmak; koymakста́вить столб — bir direk dikmek
ста́вить свечу́ / све́чку — тж. перен. bir mum dikmek
ста́вить ва́зу на стол — vazoyu masaya oturtmak
ста́вить кни́ги на по́лку — kitapları rafa sıralamak
2) koymakста́вить кого-л. к станку́ — tezgah başına koymak
ста́вить часовы́х — nöbetçi dikmek / koymak
ста́вить кого-л. на коле́ни — тж. перен. birine diz çöktürmek
их поста́вили в ряд — onlar sıraya dizdiler
3) разг. koymak, getirmekкого́ поста́вим на э́ту рабо́ту? — bu işe kimi koyalım?
его́ поста́вили дире́ктором — onu müdür koydular
поста́вить кого-л. во главе́ организа́ции — örgütün başına geçirmek
поста́вить кого-л. у вла́сти — iktidara / işbaşına getirmek / geçirmek
он поста́влен на ва́жный пост — önemli bir mevkiye getirildi
4) koymak; bırakmakста́вить ве́щи на ме́сто — eşyaları yerli yerine koymak
ста́вить что-л. на о́го́нь — ateşe koymak / sürmek / vurmak
ста́вить маши́ну перед до́мом — arabayı evin önünde bırakmak
поста́вить ча́йник? — çaydanlığı oturtayım mı?
5) kurmak, tesis etmek; dikmek; yerleştirmekим поста́влен па́мятник — onların adına bir anıt dikilmişti
ста́вить высоково́льтную ли́нию — bir yüksek gerilim hattı kurmak
ме́жду дома́ми поста́вили забо́р — evlerin arasına tahta duvar çekildi
6) koymak; vurmak; çekmekста́вить компре́сс — kompres koymak
ста́вить ба́нки — şişe / vantuz çekmek
ста́вить запла́ты — yama vurmak
ста́вить клеймо́ — damga vurmak
ста́вить подкла́дку на что-л. — bir şeye astar geçirmek, bir şeyi astarlamak
7) koymakста́вить зна́ки препина́ния — noktalama işaretlerini koymak, noktalamak
поста́вь свою́ по́дпись и да́ту — imzanı ve tarihi koy
каку́ю отме́тку тебе́ поста́вили? — sana ne not verdiler?
8) ( делать ставку) ortaya koymak / sürmek; (üzerine) oynamak тж. перен.ста́вить не на ту ло́шадь — перен. yanlış ata oynamak
ста́влю де́сять про́тив одного́, что... — bire karşı on ortaya koyarım ki...
ста́вить предложе́ние на голосова́ние — öneriyi oya koymak
э́то ста́вит нас перед сло́жной пробле́мой — bu, bizi karmaşık bir sorunla karşı karşıya getiriyor
вопро́с до́лжен быть поста́влен ина́че — sorun başka bir biçimde ortaya konulmalıdır
поста́вить себе́ цель... —...mayı amaç edinmek
ста́вить усло́вие — bir koşul / şart koşmak / koymak
жизнь ста́вит но́вые пробле́мы — hayat yeni sorunlar getiriyor
план ста́вит перед на́ми сле́дующие зада́чи — plan bize şu görevleri yükler
вопро́с, поста́вленный на обсужде́ние — tartışmaya sunulan sorun
10) sahnelemek, sahneye koymak; yapmak; örgütlemekста́вить "Га́млета" — "Hamlet"i sahnelemek
фильм поста́влен по рома́ну Го́рького — filim Gorki'nin bir romanından uyarlandı
кто поста́вил э́тот та́нец? — bu dansı kim sahneye koydu?
ста́вить о́пыты — deneyler yapmak
11) sokmak, düşürmekста́вить кого-л. в тру́дное положе́ние — zor duruma sokmak / düşürmek
ста́вить что-л. вне зако́на — yasa dışı etmek
ста́вить что-л. под контро́ль — denetim altına sokmak / almak
э́то ста́вило эконо́мику страны́ в зави́симое положе́ние — bu, ülkenin ekonomisini bağımlı bir hale getiriyordu
12) в соч.что ему́ ста́вят в вину́? — onu neyle / ne yapmakla suçluyorlar?
••ста́вить часы́ — saati ayar etmek
ста́вить реко́рд — rekor kurmak
ста́вить что-л. вы́ше всего́ — herşeyin üstünde tutmak
поста́вить что-л. на про́чную осно́ву — sağlam bir temele oturtmak
поста́вить что-л. под уда́р — tehlikeye düşürmek
он тебя́ ни во что́ не ста́вит — seni hiçe sayar
ста́вить что-л. в пове́стку дня — gündeme getirmek
поста́вь себя́ на на́ше ме́сто — kendini bizim yerimize koy
поста́вь (каку́ю-нибудь) другу́ю пласти́нку — başka bir plak çal / koy
-
9 такой
böyle,öyle,böylesi,öylesi; şöyle* * *мест.1) böyle, öyle, böylesi, öylesi benzeriтаки́е телепрогра́ммы — böyle / benzeri televizyon programları
таки́е, как ты — senin gibiler
будь таки́м, как он! — onun gibi ol!
кто мы таки́е? — biz kimleriz?
за тако́го, как ты, она́ не пойдёт! — senin gibisine varmaz o!
э́та ру́чка така́я же, как та — bu kalem o kalemin aynıdır
тако́й мне не ну́жен — böylesi bana gerek değil
таки́х то́нкостей он не поймёт — bu kadar inceliklerine aklı ermez onun
2) öyle; böylesine öylesineон тако́й стара́тельный! — öyle çalışkan ki!
ра́ньше их отноше́ния не были таки́ми дру́жественными — önceleri ilişkileri böylesine dostane değildi
не будь ты таки́м упря́мым... — sende bu inat olmasaydı
почему́ коридо́р тако́й у́зкий? — koridor neden bu kadar dar?
в тако́й напряжённый пери́од — bunca gerilimli bir dönemde
в тако́й по́здний час — gecenin bu geç saatinde
о́зеро тако́е глубо́кое, что... — göl öylesine derin ki,...
пробле́ма и сего́дня остаётся тако́й же ва́жной, как и вчера́ — sorun dün ne kadar önemli idi ise bugün de o denli önemlidir
3) разг. şu, şöyleвозника́ет тако́й вопро́с:... — şu sorun ortaya çıkıyor:...
4) разг.ты сегодня како́й-то не тако́й — bugün bir hoşluğun var senin
5) (тако́е) → сущ., с böyle (bir) şey, öyle (bir) şeyтако́е со мной случи́лось впервы́е — ilk geldi başıma böyle şey
он тако́е сказа́л, что... — öyle bir şey söyledi ki,...
да мо́жет ли быть тако́е?! — hiç olabilir mi öyle şey / bu?!
что я ему́ тако́го сде́лал? — ona ne yaptım ki?
••что тако́е? — ne var?
что тако́е случи́лось? — ne oldu?
да кто ты тако́й, что́бы... — sen kim oluyorsun da...
в тако́м слу́чае — см. случай
-
10 быстрый
hızlı,süratli seri,çevik* * *hızlı; süratli; seri; çevik (проворный, живой)бы́страя ходьба́ — hızlı yürüme
бы́страя похо́дка — çalak yürüyüş
бы́стрый ум — çevik zihin
бы́стрый рост населе́ния — hızlı nüfus artışı
она́ бы́стра́ в рабо́те — eli(ne) çabuktur
бы́стрые переме́ны в чём-л. — seri değişiklikler
пробле́ма, тре́бующая бы́строго реше́ния — ivedilikle halli gereken sorun
-
11 всесторонне
her yönden,etraflıca* * *her yönden / bakımdan; etraflıcaвопро́с был рассмо́трен всесторо́нне — sorun her yönden ele alındı
всесторо́нне обсуди́ть вопро́с — sorunu ayrıntılarıyla / etraflıca görüşmek
-
12 второстепенный
ikincil,ikinci dereceden,sıradan* * *ikincil, ikinci derecede(n); sıradan ( заурядный)второстепе́нные персона́жи рома́на — romanın ikinci kişileri
второстепе́нный вопро́с — ikinci dereceden / ikincil bir sorun
зада́ча второстепе́нной ва́жности — ikincil önem taşıyan bir görev
игра́ть второстепе́нную роль — ikinci derecede bir rol oynamak
-
13 глубже
причи́на (э́того) лежи́т / кро́ется глу́бже — nedeni daha derindedir
река́ ста́ла глу́бже — nehir derinleşti
е́сли рассмотре́ть пробле́му глу́бже,... — sorun daha derinliğine ele alınırsa,...
-
14 давний
eski,kırk yıllık,yıllanmış* * *eski; kırk yıllık; yıllanmışда́вний друг — kırk yıllık dost
о́чень да́вняя пробле́ма — yıllanmış bir sorun
с да́вних пор — öteden / eskiden beri
-
15 довольно
yeter,yeteri kadar; oldukça,bir hayli* * *1) нареч. memnun memnunон дово́льно улыбну́лся — memnun memnun gülümsedi
2) нареч., тж. → сказ., безл. yeter; yeteri kadarс него́ и э́того дово́льно — ona bu da / bu kadarı da yeter
э́того дово́льно? — bu kadarı yeter mi?
3) безл., → сказ. yeterс меня́ дово́льно! — benden paso!
дово́льно! — yeter (artık)!
дово́льно болта́ть! — gevezelik yeter!; gevezeliğe paydos!; kes gevezeliği!
4) oldukça, (bir) hayli, epey(ce)дово́льно большо́й зал — büyükçe bir salon
дово́льно сло́жная пробле́ма — (bir) hayli karmaşık bir sorun
дово́льно ча́сто встреча́ющаяся оши́бка — sıkça raslanan yanlış
дово́льно сла́бая гипо́теза — oldukça zayıf bir hipotez
их бы́ло дово́льно ма́ло — sayıları bir hayli azdı
я чу́вствую себя́ дово́льно хорошо́ — iyiceyim
-
16 должен
borçlu; -meli,-malı,zorunda* * *→ сказ.1) ...malıв час я до́лжен быть до́ма — birde evde olmalıyım
он мог и до́лжен был рабо́тать — çalışabilirdi, çalışmalıydı da
я до́лжен призна́ть, что... —... itiraf etmek zorundayım
кто кого́ до́лжен был провожа́ть? — kimin kimi uğurlaması gerekirdi?
вопро́с, кото́рый до́лжен быть решён — çözümü gereken sorun
2) (для выражения предположительности, вероятности)...acakон до́лжен ско́ро верну́ться — birazdan dönecek
он до́лжен был верну́ться вчера́ — dün dönecekti
у тебя́ есть чай и са́хар? - Должны́ быть — çayın, şekerin var mı? - Olacak
3) ( задолжал) borçluон мне до́лжен три рубля́ — ondan üç ruble alacağım var; bana üç ruble borçludur
ско́лько я до́лжен? (за покупку) — ne vereceğim?
оди́н из тех, кто мне до́лжен — alacağım olanlardan biri
••до́лжно́ быть — olmalı; olacak; olsa gerek
он, до́лжно́ быть, спит — uyuyor olmalı
он, до́лжно́ быть, ещё спал — daha uyuyor olmalıydı
вы, до́лжно́ быть, его́ ви́дели — onu görmüş olacaksınız
до́лжно́ быть, по э́той причи́не — bu nedenle olsa gerek
э́то, до́лжно быть, неслуча́йно — bu, bir raslantı olmasa gerek
-
17 жизненно
в соч.жи́зненно ва́жная пробле́ма — yaşamsal / hayati (önemde) bir sorun
жи́зненно ва́жные райо́ны страны́ — ülkenin yaşamsal öneme sahip bölgeleri
име́ть жи́зненно ва́жное значе́ние — yaşamsal / hayati önem taşımak
быть жи́зненно заинтересо́ванным в чём-л. — bir şeyde yaşamsal / hayati çıkarı olmak
-
18 исключительно
yalnız* * *1) (лишь; только) sırf; ancak2) ( особенно) son dereceисключи́тельно ва́жная пробле́ма — son derece önemli sorun
он исключи́тельно тала́нтлив — müstesna istidadı / istidatları var
в исключи́тельно тру́дных усло́виях — son derece / olağanüstü güç / çetin koşullar altında
-
19 исследователь
мaraştırmacı; araştırıcı kâşif ( территории)э́та пробле́ма ждёт свои́х иссле́дователей — bu sorun, araştırmacısını beklemektedir
-
20 казалось
в соч., → вводн. сл.каза́лось, вопро́с неразреши́м, но... — sorun çözümlenemez gibi görünüyordu, ama...
доро́ге, каза́лось, не бу́дет конца́ — yol bitip tükenmeyecek gibiydi
См. также в других словарях:
sorun — is. 1) Araştırılıp öğrenilmesi, düşünülüp çözümlenmesi, bir sonuca bağlanması gereken durum, mesele, problem 2) mec. Sıkıntı veren durum, dert Birleşik Sözler beslenme sorunu Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller sorun çıkarmak sorun etmek sorun… … Çağatay Osmanlı Sözlük
sorun çıkarmak — üzüntü verecek veya içinden güç çıkılır bir durum yaratmak İskemlesinde sıkıntıyla kıpırdanarak iç geçirdiğini duydum, sorun çıkarmaya başladığımı düşünüyordu. A. Ümit … Çağatay Osmanlı Sözlük
sorun etmek — dert etmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
sorun olmak — dert olmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
sorun yapmak — dert etmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
mesele çıkarmak — sorun çıkarmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
parmak atmak — sorun yaratmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
problem çıkarmak — sorun çıkarmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kıyamete kalmak — sorun, çözülememek Seni bir daha görmek kıyamete mi kaldı? H. E. Adıvar … Çağatay Osmanlı Sözlük
History of the Jews in Turkey — Jewsref|name|§ have lived in the geographic area of Asia Minor (modern Turkey) for more than 2,400 years. In the later Middle Ages, Ashkenazi Jews migrating to the Byzantine Empire and Ottoman Empire supplemented the original Jewish population of … Wikipedia
Japanese language education in Vietnam — first became widespread during the Empire of Vietnam, which was set up as a puppet state after Japan s 1941 World War II invasion of French Indochina. However, after Japan s 1945 surrender and withdrawal from Vietnam, there was little further… … Wikipedia