әлеуметтік

  • 101арголық — зат. Аргоға тән, аргоға қатысты. Бірақ әр кезде белгілі әлеуметтік ортада пайда болып, қазір біржола жоғалып бара жатқан кейбір жаргондық, а р г о л ы қ сипаты бар сөз бен сөйлемдер болды (М. Белбаева, Қазіргі қаз. тілі., 73) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 102жасасындап — үст. Жасасын жасасын деп ұрандап. Өйткені бүгінгі «жойылсындап» өрекпитін әлеуметтік әулекіліктің кеше «ж а с а с ы н д а п» жалындағанында қандай ұшпаққа жеткізгенін көргенбіз (Ә. Нұрпейісов, Соңғы., 447) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 103жедел — саты. жаңа. Лифт. Алматыдағы 400 ж е д е л с а т ы н ы ң тозығы жеткен (Теледидардан, 25. 06.2013). Жедел топ. зат. жаңа. Халыққа жедел жәрдем көрсету үшін ұйымдастырылған арнайы топ. Ж е д е л т о п т а р д ы ң дүниеге келуі қала халқының… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 104жойылсындап — үст. «Жойылсын, жойылсын» деп ұрандап. Өйткені бүгінгі «ж о й ы л с ы н д а п» өрекпитін әлеуметтік әулекіліктің кеше «жасасындап» жалындағанында қандай ұшпаққа жеткізгендігін көргенбіз (Ә. Нұрпейісов, Соңғы., 447) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 105кәделі — ас. этногр. Қонақтардың жасына, мәртебесіне қарай арнайы тартылатын ас (тағам). К ә д е л і а с – малдан алынатын өнімдердің, әсіресе ет мүшелерінің ішіндегі нәрлі, дәмді түрлері (Қаз. этнография., 3, 14). Кәделі мүшелер. этногр. Адамдардың… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 106қараман — зат. көне. Хандық билік жойылған соң, төрелер әлеуметтік дәрежелерінен (хан, сұлтан т.б.) айырылып, қарасүйектермен теңеседі. Халық оларды қараман деп атаған (Қаз. этнография, 3, 465) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 107райсобес — зат. сөйл. Аудандық әлеуметтік қамсыздандыру бөлімі. – Тамақ табылса қуалап жүріп ақ ішеміз ғой, оған асықпа. Айтпақшы, р а й с о б е с к е бардың ба? (Қ.Ысқақ, Ақсу., 67). Манапты дәрігерлер бір жылға мүгедек қатарына шығарып, р а й с о б е с… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 108сауда — нүктесі. Сауда жасайтын орын. «Оңтүстік» әлеуметтік кәсіпкерлік корпорациясы қаланың ішіндегі с а у д а н ү к т е л е р і н д е азық түлік бағасын тұрақтандыру күн тәртібінен түспейтін болды (Егем. Қазақст., 30.12.2008) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 109собес — зат. сөйл. Әлеуметтік қамсыздандыру бөлімі. Солардың ішіндегі бір алуаны – аудандық қамсыздандыру бөлімі – с о б е с қой (Ж.Молдағалиев, Самал, 17) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 110табантас — зат. сөйл. Іргетас. Төбесі қызыл қаңылтыр. Т а б а н т а с ы биік (К.Жүнісова, Қимаймын сені, 131). Біздің қоғамдық құрылыстың т а б а нт а с ы, әлеуметтік теңдік іргесі – халықтар достастығы (Ш. Құмарова, Әйел шырағы, 168) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі