үҙ хәбәрсе

  • 31текше — зат. 1. Қабырғалары төрт бұрышты болып келетін зат. 2. Әр түрлі нәрсе қою үшін баспалдақтап жасалған нәрсе, сөре. зат. көне Ұсақ түйек қымбат бағалы заттарды салатын қобдиша сандық …

    Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • 32башаны шағу — (Шымк., Арыс) зорлық зомбылық істеу. Топ жүрсең дұшпан қашар, Аз жүрсең б а ш а ң д ы ш а ғ а р (Шымк., Арыс) …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 33көрсебасар — (Жамб., Шу; Гур., Маңғ.) көрсе қызар, көрсе құмар. Әлі де к ө р с е б ас а р адамдар көп қой (Жамб., Шу). К ө р с е б ас а р кісі көпке бармас (Гур., Маңғ.). Қазақтың ғой ондай ондай к ө р с е б а с а р л ы ғ ы н а тұлынын тұтып шыға келеді (Ә.… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 34қамыт — 1 (Жамб., Қорд.) арба астындағы алдыңғы, артқы дөңгелектерді байланыстыратын, бел ағашты қысып тұратын темір 2 (Тау., Қош.) қамдайтын нәрсе, дайындайтын, ескеретін нәрсе. Шүй бойында қысқа қ а м ы т шөп пен отын (Тау., Қош.) 3 (Ақт., Шалқ.; Қ… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 35несие борыш — (Монғ.) кісіден алған нәрсе, кісіге беретін нәрсе. Жарыста қолданатын міндеттемеге азаматтық міндет пен өндірістің ішкі ережені орындағаны, н е с и е б о р ы ш ы семья жағдайы, бала тәрбиесі қатарлы көрсеткіштер қамтылды («Ж. өмір», 27.10.1983) …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 36уәж емес — (Қ орда: Қарм., Жал., Сыр., Арал) еш нәрсе емес, түкке тұрмайтын, текке керегі жоқ. Ой, мына айтып отырғаның у ә ж е м е с нәрсе екен ғой Қ орда., Арал). Білгенді айту мен үшін у ә ж е м е с Қ орда., Жал.). Колхоздың жұмысы осындай қызу жүріп… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 37ыйва қылу — (Рес., Орын.) бір нәрсені там тұмдап, аз аздап беру. Кеулінде көп нәрсе алам деп келгенде оның орнына аз нәрсе берсе, ы й в а қ ы л д ы ғой дейді (Орын., Ад.) …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 38жан — I Жан демеді. Адам ғұрлы көрмеді, адам деп есептемеді. Әжібай қазір, міне, он сегізде, Әкесін билеп алған осы кезде. Әке шеше, қатынды ж а н д е м е с т е н, Қырындап қызды ауылды болған кезбе (С. Торайғыров, Таңд., шығ., 288). Жан сұлулығы.… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 39жасалынды — сын. Қ ол д а н жасалынған, тума. Біздің айналамыздағы нәрселердің бәрі не табиғат ісінен шыққан жаратынды нәрсе, не адам ісінен шыққан ж а с а л ы н д ы нәрсе (А. Байтұрсынов, Шығ., 137) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 40қырық — Қырқынан шығару. этногр. Нәресте дүниеге келгеннен кейін 40 күн өткен соң балаға жасалатын ырым. Нәресте үшін қауіпті деп саналатын 40 күн өткен соң ата ананың көңілі орнына түсіп, баланы қ ы р қ ы н а н ш ы ғ а р у қамына кіріседі… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі