үҙағастың үҙәге
71қастау — (Ақт., Ырғ.; Қ орда, Арал) қастық жасау, қастық ету. Ол атты суытпай жіберді, атқа қ а с т а й д ы (Ақт., Ырғ.) …
72қау көрік — (Монғ.) үш тақтайлы, жалпақ жақтаулы көрік. Көріктің үш тақтайлысын қ а у к ө р і к, екі тақтайлысын қос көрік деп атайды. Қ а у к ө р і к т і ң үстіңгі доғаша жақтау тақтайын екі қазық арасына керген қайысқа бекітіп қояды. Астыңғы доғаша жақтау… …
73құйма — 1 (Сем., Ұрж.) жуынатын су. Қ ұ йм а ғ а ащы су да жарайды (Сем., Ұрж.) 2 1. (Сем., Аяг.) шаруашылыққа арналған қосымша үй. 2. (Гур., Бақс.) астық қоймасы. Жәңә бір машина астық келіп еді, қ ұ й м а ғ а салдырдым (Гур., Бақс.) 3 (Сем.: Ақс., Көкп …
74нар — 1 (Рес., Орын.; Павл., Ерт.) тақтайдан жасалған астық құйып қоятын жер. Тақтай табылмаса кірпіштен н а р жасап аламыз (Рес., Орын.). Астық н а р д а сақталады (Павл., Ерт.) 2 (Рес., Сарат.) еш. Шофер н а р жүзу білмеймін деді (Рес., Сарат.) …
75өткеру — 1 1. (Сем.: Абай, Көкп., Ақс.; Монғ.) тапсыру. Біз малшылармен барып мемлекетке астық ө т к е р і п келеміз (Сем., Абай). 2. (Ақт.: Ырғ., Шалқ.; Монғ.) өткізу. 27 августе жиылыс ө т к е р е с і ң. Ол мемлекетке астық ө т к е р і п жатыр (Ақт.,… …
76сәкі — 1 (Рес., Орын.; Қост.: Жанг., Аман.; Жезқ., Ұлы.) нар; тақтайдан жасалған биіктеу бірнеше адам отыратын орындық. Сіздер жақта да с ә к і бола ма? (Орын., Бөр.). Жаппас с ә к і г е отырам деп шалқасынан құлап түсті (Қост., Жанг.). С ә к і н і ң… …
77суыру — (Шымк., Түлк.; Жамб.: Мер., Қорд., Шу, Жуа., Мойын.; Ақт.: Ырғ., Қараб., Жұр.; Гур., Маңғ.; Сем.: Абай, Шұб.; Түрікм., Таш.) астықты желге ұшырып тазалау, қызылдау. Бидайды с у ы р ы п жатыр (Шымк., Түлк.). Азғана бидай қалды, с у ы р ы п… …
78сүсек — (Көкш.: Щуч., Еңб.) астық сақтайтын орын – ұра, қамба. Мына астықты с ү с е кт е н алып келді (Көкш., Щуч.) …
79үккізу — (Көкш.: Щуч., Еңб.; Рес., Омбы) тартқызу. Астықты су диірменіне апарып ү к к і з і п аламыз (Көкш., Еңб.). Өткен жылы берген астықты ү к к і з і п алғанбыз, ұн жетеді (Рес., Омбы) …
80үсір — Қ орда., Қарм.) алым салықтың бір түрі. Егін еккен адамдардан 10 табақтан бір табақ, 10 пұттан бір пұт астық алу, яғни өнімнің оннан бірін алу. Ертеде молдалар халықтан малдан зекет, астықтан ү с і р алған Қ орда., Қарм.). Алып болсаң ү с і р і ң …
