үре бастау
71тыма — 1. Қ орда., Арал; Қарақ.) теңіздің қойнауы, қылталау жері. Желді күні қайықты шалқып жатқан ұшанға салмай, т ы м а н ы қуалап жүру керек Қ орда., Арал). 2. (Шығ.Қаз., Зайс.; Алм., Кег.) тұнба, ұзап ақпайтын су (көлемі шағын су). Т ы м а бұлақ… …
72шау — 1 Қ орда., Қарм.) кәрі түйе. Ш а у түйені ертерек сойып алмаса, ешқандай кәдеге жарамайды Қ орда., Қарм.). Таңатар өзін соншалық сорлы сезініп жалғыз ақ түнде ш а у болып шөгіп кеткендей еді (О. Бөк., Өз от өш., 275). Шау тарту «егде тарту,… …
73шыбыш құлақ су — (Шығ.Қаз., Тарб.) аз ғана ағып жатқан су; жер астынан аздап шығып жатқан су, кішкене бастау. Жолшыбай шөлдеп келе жатып, ш ы б ы ш қ ұ л а қ с у ғ а кез болдық (Шығ.Қаз., Тарб.) …
74бақа — бастау. Басы бақаның басы сияқты жалпағырақ. Бүркіттің аталығы аналығынан кішілеу, б а қ а б а с т а у болады (Саятшылық, 66). Бақа қара. Қара өңді, тарбиған (кісі). Арбадағының алдындағысы домалақ бетті, көзі кішірек келген, б а қ а қ а р а кісі …
75гүл — бүршік. бот. Өсімдіктің гүлі бастау алатын (өсетін) бүршігі. Өсімдіктердің жапырақ бүршіктерінен басқа оның г ү л б ү р ш і к т е р і де болады (Ботаника, 82) …
76жайықбас — зат. Жайықтан бастау алатын Каспий теңізінің желі. Теңізде Жайықтан Кавказға қарап соғатын жел бар. Соны «Ж а й ы қ б а с» желі деп атайды (Ә. Сараев, Тосқауыл, 187) …
77жапырақ — алақаны. бот. Жапырақтың жазық беті. Өсімдікте бір ғана ж а п ы р а қ а л а қ а н ы болады (Биология, 66). Жапырақ бүршігі. бот. Өсімдіктің жапырағы бастау алатын (өсетін) бүршігі. Өсімдіктердің ж а п ы р а қ б ү р ш і к т е р і н е н басқа, оның …
78жосында — ет. сөйл. Жосылт. Торғай өзені мен кәрі сүйек Мұғаджардан бастау шығарып, күннің шығысына ж о с ы н д а п ұмтылған Ырғыз өзені Сарыарқаның мидай жазық пұшпағында ұшырасар еді (Қаз. әдеб., 30. 09. 1983, 8) …
79көкқанаттан — ет. Қанаты енді ғана шыға бастау, әлі қатая қоймау. Балапан жарақат. Жаңа ғана к ө к қ а н а т т а н а бастаған, бір қанаты жерге қарай салбырап тұр (Қаз. пионері, 10. 11. 1971, 2) …
80қазан — I зат. сөйл. 1. Қазандоп. Қ а з а н ойынын қыс уақытында мұздың үстінде, ал жазда тақыр алаңдарда ойнауға болады. Ойынға қатысушылардың әрқайсысының басы қайқы қақпа таяғы және барлығына ортақ добы болуы керек (Б.Төтенаев, Қаз. ұлт. ойын., 61). Қ …
