ҡала һәм ауыл хеҙмәтсәндәре

  • 1алақожалақ — сын. Алабажақ, қожалақ қожалақ. ≈ Ауыл іші а л а қ о ж а л а қ, көз сүрінеді …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 2аққала соғу — (Көкш.: Щуч., Еңб.) үйдің айналасына қар жиналмау үшін, жел жақтан қар кесектерін бірінің үстіне бірін қалап қойып тосқауыл жасау …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 3көк алақан дойыр — (Түрікм., Красн.) өзегіне қорғасын салған сегіз өрім қамшы. Бір ауылдан екінші ауылға көп қыз тойға барса, ортасындағы бір қайратты жеңгелері к ө к а л а қ а н д о й ы р д ы қолына ұстап келеді (Түрікм., Красн.) …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 4көз — … 2. Аттың шашасының жоғарғы жағына сіңір мен сүйектің арасына жиналған сары су. «К ө з» екі қалтадан тұрады. Томпайған ісікке үшкір бізді тықсаңыз сары су ағып кетеді (Алматы ақшамы, 13. 11. 1991, 3). Көз аңғалағы. Көз орналасқан бас сүйек… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 5қара — азық. Астық д.м. Соғыс зардабын елдің дендеп түсіне бастағаны да биыл жаз: қант шай, қ а р а а з ы қ т ы ң көзі кеміді (Ә.Сарай, Атырау, 310). Қара ала қаз. Қаздың қара ала түсті бір түрі. Көл бетін жапқан қ а р а а л а қ а з бен қасқалдақ,… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 6елді мекендер — (Населенные пункты) карталарда бейнеленетін қала, қала тұрпаттас, саяжай тұрғылас ауылдар, кварталды, қатарлы, жүйесіз және бытыраңқы ауыл тұрпаттас құрылыстар. Карталарда олардың әрқайсының толықтай сипаттамасы беріледі, атап айтқанда: оның… …

    Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • 7жарықшақты-фугасты снаряд — (Осколочно фугасный снаряд) қарсыластың адам күшін және әскери техникасын жоюға, оның далалық қорғаныс құрылыстарын бұзуға, бөгеттерде және миналы алаңдарда өтпелер жасауға және басқа да міндеттерді орындауға арналған негізгі артиллериялық снаряд …

    Казахский толковый терминологический словарь по военному делу

  • 8ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 9жар — 1 (Орал: Казт., Қара., Орда, Жән., Чап.; Ақт.: Қараб., Шалқ., Ойыл, Байғ.; Гур.: Есб., Маңғ., Мақат; Қ орда, Арал; Рес., Орын.; Қарақ.) үйдің қабырғасы. Ж а р д а ілулі тұрған кімнің пальтосы? (Орал, Казт.). Ж а р газетіне оның суретін салып… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 10көңіл — Көңілге алғау [алқау] салды. жерг. Көңіліне салмақ түсірді, көңіліне ауыр тиді. Сапарымыздың жүрекке салмақ түсіріп к ө ң і л г е а л ғ а у с а л а т ы н ауыр кезеңі енді басталғандай (Қ. Жұмаділов, Таңғ. дүние, 552). Батпаған емес ау,… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі