қылмау
1қылмау — Қ орда., Арал) ұнатпау, тыңдамау, орындамау. Мен оқы деп едім, бұл бала қ ы л м а д ы, енді надан болып отырғаны мынау Қ орда., Арал) …
2парық қылмау — Қ орда., Арал) әдет қылмау. Шапар ішінде баз біреу ырымды п ар ы қ қ ы л м а й д ы Қ орда., Арал) …
3дәп-дәбе қылмау — (Қарақ.) жария қыла бермеу. Қорқатын ештеңесі жоқ, д ә пд ә б е қыла бермең (Қарақ.) …
4ерең қылмау — (Жамб., Шу; Алм.: Шел., Еңб қаз.) елең етпеу, мән бермеу. Ол менімен құрбы, айтқанымды е р е ң қ ы л м а й д ы (Жамб., Шу) …
5жауап қылмау — (Сем., Ұрж.) жауап бермеу, жауап қатпау. Ол қанша сұрасақ та ж а у а п қ ы л м а д ы (Сем., Ұрж.) …
6үрдіс қылмау — Қ орда., Арал) үйренбеу. Арбаны лекерлеуде қолым ү р д і с қ ы лм а ғ а н құралмен істей алмаймын Қ орда., Арал) …
7мүсе тұту — (Рес., Орын.) місе тұту. Жүз жылқыны м ү с е т ұ т п а ғ а н д а р болды (Рес., Орын.). Мүсе қылмау – місе қылмау. Соны м ү с е қ ы л м а й, қайын атасы және бір жотадай торы атты жетегіне алады («Соц. майдан», 22.01.1946) …
8дағ етпеу — (Маң., Шевч.) түк те етпеу, ештеме де қылмау, залал шекпеу. Мына иіс майды жағып алсаң, маса деген д а ғ е т п е й д і (Маң., Шевч.) …
9керекпеу — Қ орда., Арал; Гур., Есб.; Орал, Жән.; Қост., Жітіқ.; Монғ.) қажет етпеу, керек қылмау. Маған ақша к е р е к п е й д і (Орал, Жән.). Көбіне жастар жарына болмаса, оның бізге к е р е к п е й д і (Қост., Жітіқ.). Қыста қораны к е р е к п е й д і… …
10керектенбеу — (Монғ.) қажет етпеу, керек қылмау. Ондай қапқа к е р е к т е н б е йт і н нәрсе саламыз (Монғ.) …
- 1
- 2
