қандак

  • 31балохӯр — [بلاخور] 1. он ки аз ҳисоби дастранҷи дигарон рӯз мегузаронад, муфтхӯр 2. таър. сардори дастаи дуздони майда 3. таър. шахсе, ки аввали таоми ашрофро чашида медид; балохӯрони бозор киноя аз қаллобон, ҳаннотон ва савдогарон; балохӯрони қишлоқ таър …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 32баҳона — [بهانه] сабаби беасосу сохта, далели сохта, дастак; тақал (барои накардани коре): баҳона ёфтан, баҳона кардан, баҳона ҷустан; ба (бо) андак баҳона бо баҳонаи ночизе; бесабаб, беасос; ба (бо) баҳонае чизеро дастак карда, тақал карда; бо (ба)… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 33бор — I [بار] 1. асоси замони ҳозира аз боридан 2. ҷузъи пасини калимаҳои мураккаб ба маънии боранда, резанда, пошанда ва маънои зиёдии чизе: мушкбор, нурбор, ашкбор, рӯдбор, дарёбор, ҷӯйбор ва ғ. II [بار] 1. он чи ба дӯш ё пушти инсон, чорпо ё болои… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 34бӯ — (бӯй) [بو // بوي] бухори нонамоёне, ки аз чиз ва моддаҳои гуногун ҷудо шуда, дар ҳаво паҳн мегардад ва ба воситаи бинӣ қувваи шомма ҳис мешавад, роиҳа: бӯи бад, бӯи гул, бӯи тунд, бӯи ғализ; бӯй гирифтан бадбӯй шудан, бӯи бад пайдо кардан (дар… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 35вақт — [وقت] а 1. гоҳ, ҳангом, ҳиссае аз замон, соатҳои муайяни шабу рӯз: вақти говгум, вақти пешин, вақти шом, вақти ғуруби офтоб 2. фурсат ва муддати одатан муқарраршудаи коре; мӯҳлат: вақти мувофиқ (муносиб), вақти имтиҳон, вақти хуфтан, боз чанд… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 36ваҷаб — [وجب] 1. панҷаи даст дар ҳолати тамом кушода будани ангуштҳо 2. масофае, ки ба панҷаи даст дар ҳолати калон кушода шудани ангуштон баробар аст; об, ки аз сар гузашт, чӣ як ваҷаб, чӣ сад ваҷаб (зарб.) як ваҷаб замин андак замин; ваҷаб ба ваҷаб //… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 37гармӣ — [گرمي] 1. гарм будан, ҳарорат, тафс; муқоб. сардӣ, хунукӣ: гармии бадан, гармии офтоб, гармии ҳаво 2. маҷ. ҷӯшу хӯруш, ривоҷу равнақ, авҷу барор: гармии бозӣ, гармии бозор, гармии кор, гармии тамошо 3. маҷ. самимият, меҳрубонӣ 4. маҷ. хашмгинӣ,… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 38гунҷишкрӯзӣ — [گنجشک روزي] дорои рӯзӣ ва даромади андак, камрӯзӣ, каммоя …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 39гӯш — I [گوش] узви шунавоии инсон ва ҳайвон, узви ҳисси сомеа, ки дар сар воқеъ аст; гӯш кар шудан кор накардани узви шунавоӣ, шунида натавонистан; гӯш андохтан а) сухан шунидан; ба гапи касе диққат додан; б) ниг. гӯш додан; гӯш вазнин шудан суст… …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ

  • 40ғам — [غم] а 1. дилгирифтагии сахт, ки аз алами дарунӣ пайдо мешавад, ғусса, андӯҳ, хафагӣ, ҳузн: ғаму алам, ғаму андӯҳ, ғаму кулфат, ғаму ғусса; бори ғам вазнинии андӯҳ 2. ташвиш 3. маҷ. фикр, хаёл; ғам додан а) андӯҳгин кардан; б) ба ташвиш монондан …

    Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ