яктылык үткәрү

  • 101чагылма — Чагылыш – и. 1. Ялтырап торган шома өслектә яктылык нурлары сыну аркасында барлыкка килгән сүрәт, шәүлә. күч. Берәр нәрсәнең, күренешнең уйдагы, хыялдагы сүрәте, образы 2. Чынбарлыкның сәнгатьле образларда тасвирланышы, сәнгать чаралары белән… …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 102чәчелү — 1. (Чәчү) 2. Түгелеп төрле җиргә барып төшү, тәртипсез таралып китү. Берәм берәм егылу, егылып төшеп калу 3. Төркемләп яки берәмләп төрле якка китү, таралу 4. Төрле юнәлештә урнашу, урнашкан булу; төрле төрле җирдә булу 5. Нин. б. сыеклыкның бик… …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 103чәчрәтү — 1. Көч белән читкә атылдыру, сиптерү (сыеклыкны). күч. Сибү, чәчү (яктылык тур.) 2. Төрле якка сибелдерү, чәчелдерү 3. күч. Үтерү …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 104ышыклау — 1. Каплау; җил яңгыр тимәслек итү. Күләгәләү; яктылык, кояш нурлары төшмәслек итү 2. Үзе белән каплап, саклап тору. Сугышчан хәрәкәт белән саклау …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 105экран — 1. Төрле аппаратларны, электр приборларын, корылмаларны тышкы тәэсирләрдән саклау өчен махсус каплавыч. Яктылык нурларын, сигналларны һ. б. ш. күрсәтә, төшерә торган өслек телевизор экраны 2. Кинокартина күрсәтелә торган ак тукыма яки акка… …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 106экспозиция — 1. Әдәби яки музыкаль әсәрнең соңга таба үстерелә торган мотивларын эченә алган кереш өлеше. Музыкаль әсәрдә төп теманы ачып бирә торган беренче бүлек 2. Карау өчен билгеләнгән әйберләрнең билгеле бер тәртиптә тезелүе, куелуы һ. б. 3. Фотога… …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 107электр — 1. Материянең корылмалы кисәкчекләре; электрон, позитрон, протон һ. б. хәрәкәтеннән торган энергия формасы. с. Шуңа хас э. чаткысы 2. Халык хуҗалыгында һәм көнкүрештә файдаланыла торган шундый энергиянең бер төре. с. Шул энергияне тудыра, бирә… …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 108эмпирей — Борынгы греклар һәм беренче христианнар уйлавынча, күкнең ут һәм яктылык белән тулган һәм аллалар яки изгеләр яши торган иң биек урыны …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 109эмульсия — 1. Нин. б. башка бер сыеклыкның эреми торган вак тамчылары белән туендырылган сыеклык 2. Фотопластинкада, фотокәгазьдә яктылык сизүчән катлам …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • 110энергия — 1. Материянең төп сыйфатларыннан берсе, материя хәрәкәте запасы (җылылык, яктылык, электр, механик хәрәкәт һ. б. төсендә). Җисемнең, матдәнең һ. б. ш. эш башкарырга яки көч чыганагы булырга сәләте. 2. Куелган максатка ирешү өчен сарыф ителгән… …

    Татар теленең аңлатмалы сүзлеге