ыдыс-қап
21ақыр — 1 (Алм.: Жам., Кег.; Талд., Гв.; Қ орда: Сыр., Жал.; Шымк., Қызылқ.; Жамб.: Св., Шу; Қарақ.) малға шөп салатын орын, астау. А қы р ғ а шөп сал, ат жесін (Алм., Кег.). Атты а қ ы р ғ а байладым (Талд., Гв.). А қ ы р шөпті тапап баспау үшін… …
22бұлқыншақ — (ҚХР) жылқы терісінен жасалатын ыдыс. Бұлқыншақты жасау үшін жылқы сойғанда артқы санының терісін шашасына дейін мес қылып бітеу сойып алады. Содан соң терінің көк етімен шелін тазартып, сан жағын арасына шүпірек салып, тарамыспен немесе жылқының …
23дас — 1 (Жамб., Шу) билік, басшылық. Бригадир жоқ болған соң, саған да бір д а с тиген ғой (Жамб., Шу). Бұл сөздің парсы тіліндегі әуелгі мағынасы – «күш, қуат» (дәст). «Дәс тимеске д ә с тиіп, табақ табақ ас тиіп» деген нақыл сөздің құрамындағы дәс… …
24дасмал — (Өзб., Ташк.) қазан, ыдыс аяқ жуғыш (шүберек). [Тәжікше даст қол деген сөз. Өзбектің ауызекі тілінде дастмол асхана ыдыс аяқтарын жууға пайдаланатын шүберек (Узб. рус. сл., 1954). Хорезм сөйленісінде дасмал қазан жуғыш (Ф. Абд., Фон. хорезм. гов …
25кермағаш — (Ақт., Ойыл) ыдыс аяқ қоятын шкаф, асадал. Ыдыс аяқтар к е р м а ғ а шт ы ң ішінде тұр (Ақт., Ойыл) …
26күп — 1 (Түрікм.: Красн., Таш.) көктемгі қар суы сақталатын жер. К ү п т е н су әкелің: бар болса (Түрікм., Красн.). Бірақ та ...су к ү п к е құйылмай, халық сусыз отыр («Жұм шы», 8.09.1944). Шамасы жаңбыр жауғанда су ұстайтын не к ү п, не тұран болса… …
27күршек — 1 (Ақм., Атб.; Ақт., Жұр.; Рес., Орын.) қыштан жасалған ыдыс, құмыра. – Ана тұрған к ү р ш е к т і әжәңе апаршы, балам! (Ақт., Жұр.). Орыс тіліндегі горшок сөзі 2 (Көкш., Қ ту; Қар., Шет; Павл., Леб.; Түрікм., Таш.; Рес., Омбы) есіктің ілгегі,… …
28қабақ — 1. (Алм., Шел.) асқабақ. 2. (Жамб., Шу; Шымк.: Түлк., Мақт.) жеуге жарамайтын, ішін ыдыс ретінде пайдаланатын асқабақ тәрізді өсімдік. Қ а б а қ т а ғ ы сумен қол жууға болады (Жамб., Шу). Қ а б а қ т а іштеңке бар ма екен? (Шымк., Мақт.). 3.… …
29қарақұман — 1. (Түрікм., Красн.; Қост., Жітіқ.) қолға су құятын құлақты ыдыс. Бала қ а р а қ ұ м а н м е н қолға су құйып шықты (Түрікм., Красн.). Қ а р а қ ұ м а н д ы тек дәрет алғанда ғана қажетке жаратады (Қост., Жітіқ.). 2. (Шымк., Түркіс.) үш төрт… …
30қорқор — 1 (Алм.: Шел., Еңб қаз.; Жамб.: Мер., Шу, Қорд.; Қ орда: Сыр., Там., Қарм.) ішінде суы бар, екі жағы тесілген, бір жағында түтігі бар, төбе жағында темекі салатын орны бар, бөтелкеден немесе темірден жасалған темекі тартатын ыдыс. Бұрын темекіні… …
