цыт кæнын
1СÆР ГУЫБЫР КÆНЫН — тж. СÆР ÆРКЪУЛ КÆНЫН 1. Хъынцъым кæнын. 2. Искæй раз хи азымджыны, састы бынаты æвæрын. Дæ разы æркъул кæнон мæ сæр, – мæ сæрмæ нæ хæссын. (Ф. 1961, 12.) 3. Цыт кæнын …
2СÆР КЪУЛ КÆНЫН — 1. Басæттын. Уступать в борьбе. 2. Цыт кæнын, аргъ кæнын, искæй раз нымд кæнын. Бить поклоны …
3Лæппу кæнын — см. Лæппу кæнын – перевод Лæппу кæнын – ирон адæмы æппæты рагондæр æгъдæуттæй иу (лæппу кæнын хъуыддагыл æмбæлæм ирон Нарты эпосы дæр). Кæд тынг рагон æгъдау у, уæддæр дзы тынг стæм пайда кодтой. Лæппу кæнын æгъдауæй куыд аразгæ хæстæгдзинад… …
4МАДЫ РИУТÆ ЛЫГ КÆНЫН — тж. МАДЫ ДЗИДЗИТÆ ЛЫГ КÆНЫН Зыд, кæрæф, æнæфсис, цы нæ ма æрцыд, ахæм ми саразын. ...Уымæн æмæ не хсæн фæзынд ахæм æхца уарзджытæ, кæцытæ цæттæ сты къопеччыты тыххæй сæ мæдты риутæ дæр ралыг кæнынмæ. (Х. 1994. 17.) …
5МАРГ ФЕСТЫН КÆНЫН — Искæй искæмæн æнæуынон скæнын. Дзамболат: Цытæ мæм уæндыс?! Марг мæ куы фестын кодтат уæхицæн. Хадизæт: Абоны лæджы тæригъæд басыгъта адæмы зæрдæтæ. (Джимиты Г. Сау мигъ.) …
6СÆРÆН АРГЪ НÆ КÆНЫН — Кад, цыт нæ кæнын. Йæ сæр сæрмæ нал хæссы, йæ сæрæн аргъ нал кæны, æгады ранмæ тæры йæхи (Бибо). (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) …
7ТУДЖЫ АРГЪ КÆНЫН — Зынаргъ кæнын. ... Гуыбайы фырт цытæ фыссы æмæ ирон лигъдæттыл бынæттон цæрджыты куыд ардауы. Алы рæттæй нæм аслам аргъæй туджы аргъ скæнынц лигъдæттæ. (ХИ. 1992, 101.) …
8УÆНГТÆ САСТ КÆНЫН — Тынг фæнæмын. – Кæс ма... цытæ йын æнтысы (æлдар Антъонæн)... Хъæдмæ сæ арвитон æви быдырмæ – кæй кæм æрæййафы, уæнгтæ саст æй фæкæны. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) …
9Тæрхоны лæгтæ — см. Тæрхоны лæгтæ – перевод Тæрхоны лæгтæ – æхсæны тæрхоны уæнгтæ. Иуæй иу хатт æй этнографион литературæйы фæхонынц адæмон тæрхондон дæр. Тæрхоны лæгтæ æвзæрст цыдысты хъæубæсты зæронд лæгтæй; фыдæлтæй баззайгæ æгъдæуттæ хуыздæр чи зыдта æмæ… …
10КЪУХЫ ЦЪУППЫТЫЛ ХÆССЫН — Искæмæн стыр кад кæнын, стыр цыт кæнын. Носить на руках. Тбилисы центры дын хæдзар раттын кæндзынæн, уыдзæн дын стыр мызд, нæ къухы цъуппытыл дæ хæсдзыстæм. (ХИ. 1992. 2.) …