цуанон
1цуанон — з.б.п., нæттæ …
2БЫЦЕНТЫ ЕЛАЗАР — Цуанон лæг, Дзерассæ рæсугъд уымæй фехъуыста, уæлдзæхы, дам, Нартæм ис хорз дыргъдон, йæ бæлæстæй иуыл цы фæткъуы зайы, уый æхсæвæй бонмæ кæмæн рæгъæд кæны, ахæм. Дзерассæ фæткъуымæ бацыбæл, йæ сæры хил аивæзта цыкурайы сахат, кæсаг фестад æмæ… …
3АМРАН — Даредзанты таурæгъты сæйраг архайæг Амран у ирон адæмы уарзондæр таурæгъон хъæбатыртæй иу. Нарты Батрадзимæ сæ æрæвæрæн ис фæрсæй фæрстæм. Батрадзау Амран дæр у рæстыл тохгæнæг, æгъдауджын, æнæуæлдай ми, йæхи уæлдæр не вæры, хистæртæн,… …
4МÆЛИКК — Æмбæлы кадджыты, таурæгъты, аргъæутты. Нартæн мæличчытæ сты се знæгтæ, хæцынц семæ. Уыцы тохы сын æххуыс сты сæ хорз сыхæгтæ. Мæличчытæ сты бонджын паддзæхтæ æмæ æлдæрттæ. Дарынц æххуырстытæ, ис сæм бирæ зæхх, æфсад æмæ хъæздыгдзинæдтæ, сты… …
5РОЧКÆ — Цæстæй фенæн кæмæн нæй, афтæмæй ницыйæ исты чи аразы, ахæм удгоймаг. Уазæгæн, йæ хицауæн дон æркæны сæ къухтыл æмæ сын хæрд, нозт сæ разы æрæвæры кæцæйдæр. Алæмæты аргъау «Мæликк æмæ Цуанон» ы ис къуылых рувасмæ, æмæ йæ уый сырдты хицауы домæнмæ… …
6БАЛСÆДЖЫ ЦАЛХ — тж. МАЛСÆДЖЫ ЦАЛХ, ОЙНОНЫ ЦАЛХ Цавæрдæр хæстон хотых. Балсæджы чызг йæ фыдæн куы радзырдта, Сослан æй кæй бафхæрдта, уый, уæд Балсæг йæ Цалхæн загъта: «Цæугæ æмæ Сосланы амар!» Рарастис гуыргуыргæнгæ Балсæджы Цалх Сосланы марынмæ. Ныхъхъæр кодта… …
7Авдæнмæ фидыд — см. Авдæнмæ фидыд – перевод – афтæ хуындис, нырма иу авдæны чи хуыссыдис, ахæм æнакъом лæппу æмæ чызджы фидæны æмкъайады тыххæй сæ ныййарджытæ куы бафидыдтой – «æхсыры» фидыд. Уыцы æгъдауы нысан уыдис, æнгом æмæ хæларæй чи цард, ахæм дыууæ… …
8АНИГОЛ — Мыдыбындзыты бардуаг. Ирон адæмы фыдæлтæ мыды куыст рагæй кæй кодтой, уый бæрæг у Нарты кадджытæй. Нартæ йæ кæнынц ронгыл, æмæ афтæмæй у æнцондæр нуазæн, хæрзаддæр. Кадджыты арæх æмбæлæм æртæ мыдамæстыл («Батрадз Уырызмæджы куыд фервæзын кодта»,… …
9БАРÆН КЪÆЙ — Тулдзджын рагъыл Борæ йæ фæттæй иу нысайнагæн Барæн къæйыл сæвæрдта, – зæгъы нын кадæг «Борæ æмæ Донбеттыртæ». Уый фæстæ, суанг ын мæлæтæй тæссаг куы уыд, уæд дæр дæлимонтæй тырны, йæ фат кæуыл æрæвæрдта, уыцы Барæн къæймæ. Æвæццæгæн иу къæйыл… …
10ДЗАМБОЛАТ — Ирон адæмон сфæлдыстады афтæ хонынц Уастырджийы авд фыртæй иуы. Фæлæ ис таурæгъ «Лæджийы фырт Дзамболат» дæр. Лæджийы фырт Дзамболат уыд хорз цуанон. Иуахæмы, цуан кæнгæйæ, тар æхсæвы бирæгъы дзыхæй байсы хæйрæджы лæппуйы. Уый адыл æй хæйрæг… …
