цæрын нæ уадзын
1ТÆВДÆЙ АВÆРЫН — тж. ТÆВДÆЙ ФÆУАДЗЫН Æвиппайды (тарстæй, æфсæрмæй) исты авæрын (фæуадзын). – Æ, сау бон мæ куыд баййæфта, гъе! – чызг тæвдæй авæрдта телефоны хæтæл, – быны сæфт фæдæн, ме взаг мæ фесæфта. (Ф. 1989, 11.) Йæ былты туг куы æркалд, уæд æй... тæвдæй… …
2УÆЛÆМÆ СКÆСЫН НÆ УАДЗЫН — Кæйдæр сæрибарæй цæрын нæ уадзын, æдзух æй хъыг дарын, къуылымпы кæнын, фыдæнæн митæ кæнын, искæуыл уæлбариуæг кæнын …
3РЫГ БАДЫН НÆ УАДЗЫН — Искæй зылыны бынатмæ нæ уадзын, зылыны бынаты не вæрын. Антъонæн йæхиуыл дæр тæрхон кодтой æмæ та йыл мæнæ ацы Никъала рыг абадын нæ бауагъта. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Æз дын удæгас æнхъæл нал уыдтæн, фæлæ мæ чызгон сыгъдæгдзинадыл рыг …
4ÆРФЫГ АРВЫЛ ÆВÆРЫН — Аххосджын уæвгæйæ хи зылын бынатмæ нæ уадзын, хи бæрзонддæр кæнын, кæйдæр азымджын бынаты æвæрын; хыл кæнын …
5ДЗЫХЫЛ ГУЫДЫР ÆВÆРЫН — Искæй дзурын нæ уадзын. Закрыть рот на замок. Ацы министрадæн дæр йæ дзыхыл авæрдтой гуыдыр, сыбыртт дæр нал скодта. (Гафез. Уæ бонтæ хорз, адæм.) …
6ЗÆРДÆЙЫ ДУР НЫВÆРЫН — 1. Химæ маст уадзын, маст айсын. Мады ад æз базыдтон Æдзийæ, фæлæ мын иу афоны карз зымæджы... йæ мæлæт уæззау дур нывæрдта мæ зæрдæйы. (Нига. Мады хъæлæс.) 2. Фыдзæрдæ хæссын, маст хæссын …
7ЛÆДЗÆГÆЙ СКЪÆРЫН — Искæмæ хи карзæй дарын, исты аразынмæ искæй тыхсын кæнын; кæйдæр йæхи бар нæ уадзын …
8НОГБОНЫ ЦЫХТÆЙ КÆРÆДЗИ ÆНÆХАЙ НÆ УАДЗЫН — Тынг æнгом, адджынæй цæрын. Жить душа в душу. Иу хæдзары æмуд бинонтау рагæй фæстæмæ цæрынц... Кæрæдзи Ногбоны цыхтæй дæр æнæхай нæ уадзынц. (Ф. 1990. 11.) …
9НЫХАС ЛÆГЪЗ УАДЗЫН — Искæй ахаст химæ раздахыны тыххæй сабыр зæрдæлхæнæн дзырд кæнын. – Ау! – лæгъз ауагъта ныхас Сидамон, – æз ирон адæмы мæтæй кæрдзын дæр куы нæ хæрын, æхсæвæй бонæй куы нæ фыдæбон кæнон, уæд нæ хъуыддаг фæнывыл дæр уыдзæн?.. (Х. 1993, 5.) …
10ХЪУЫРЫ НИЦЫ УАДЗЫН — Ницы хæрын, ницы нуазын …
