хорз кæнын
41ЦАРД КЪАХÆЙ АССОН-АССОН КÆНЫН — Тынг хорз цæрын, алцы фагæй фылдæр уын. Ауызбийы хæдзарвæндаг ницы хъуаг уыдис, сæ цард къахæй ассон ассон кодтой. (Плиты И. Сырх тырыса.) Хицауад æмæ партийы элитæ паддзахы цардæй цардысты. Алцæмæй дæр хъуырмæ, цард къахæй ассон ассон кодтой.… …
42ЦÆСГОМЫ БАР КÆНЫН — Намысы бар, æвджид ныууадзын. Бродзели ралæууыд æмæ хъæрæй расидт: «Хорз адæм, æз мæхи мæ амонды æмæ мæ цæсгомы бар бакодтон, уымæ гæсгæйæ дугъы рамбылдтон!» (Ф. 1931, 3.) …
43Хохаг куывд — см. Хохаг куывд – перевод – Хуыцау, Дæу зонæм, Дæ кувæг адæм стæм, Нæ кувинæгтæ нын райс адджынæн æмæ кадджынæн. – Оммен, Хуыцау! – Адæмы мад дæ, Мады Майрæм! Нæ кувинæгтæ нын адджынæн райс. Дæ ном дын адджынæй æмæ кадджынæй куыд арæм, Цы сабиты… …
44ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр …
45Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон — см. Нывонды куывд Джеоргуыбайы бæрæгбон – перевод – Стыр Хуыцауы хорзæх нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг куыд уа, Уыцы амонд нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй афæдзмæ домбайдæрæй куыд цæуа …
46ТÆТÆРТУППЫ БÆРÆГБОН — см. ТÆТÆРТУППЫ БÆРÆГБОН – перевод Раздæр Тæтæртуппы бæрæгбон уыд сæрды, ахаста иу дыууæ æртæ боны. Фæстæдæр бæрæгбон кæнын райдыдтой кæфты мæйы, фæззыгон куыстытæ куы фæвæййынц, адæм сæ хор, сæ тыллæг куы бафснайынц, уæд (кæс ТÆТÆРТУПП,… …
47ÆРТХУРОН — Ногбоны гуыдын. Æфсинтæ йæ егъау хурдзалхы хуызæн уæрæх ныззилынц. Скæнынц æй ног азы Хур цытджын скæнынæн, сæ къонайы арт æмæ Хуры иудзинады фидардзинадæн. Хур у царддæттæг, æмæ йæ минæвар æдзухдæр сæ къонайы куыд уа, цардыхос сын куыд хæсса,… …
48Хуыцауы куывд — см. Хуыцауы куывд – перевод – Хуыцау, табу Дæуæн! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцау, ахъаз нын бакæн! – Оммен, Хуыцау! – Дунескæнæг Хуыцау, Зæххыл Дын зын ницы ис, Дæ быны ницы фæсусæг уыдзæни. Куыд раст стæм …
49РАЗМÆ НÆ ЦÆУЫН — Хорз цардыл нæ хæст кæнын, царды хорзæй ницы нтысын, æвзæр, уæззау цард кæнын. Зæхх сын фаг нæ уыд æмæ æлдарæн куыстой... Размæ ницæмæй цыдысты... мæгуыр æмæ мæгуыр. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) …
50ХУЫЦАУÆЙ АРФÆГОНД НÆ ФÆУЫН — Хорз цард, хорз хъуыддагыл нæ фæхæст уын. Хуыцауæй арфæгонд нæ фестæм. Нæ сæртæ нал сты нæ бар, Æмæ дзæбæх зæгъынхъом не стæм Дæуæн, фæлæ нын æй ныббар! (Къоста.) …