хайыҥ
1ЗÆДЫ ХАЙЫ НОМ ССАРЫН — Дин. Скувын. (Хуыцау æмæ йе скæнæг зæдтæн, дзуæрттæн...) Изæрæй Нартыхъо æртæ мыдамæсты ракодта, æмæ Сохиты Дзæх сæ зæды хайы ном ссардта. (Хъайтыхъты А. Дзæхы фæстаг балц.) …
2Ulus Werchojansk — 67.55133.38333333333 Koordinaten: 67° 33′ N, 133° 23′ O …
3АЛАРДЫЙЫ БÆРÆГБОН — см. АЛАРДЫЙЫ БÆРÆГБОН – перевод Алардыйы бæрæгбоны хæдразмæ фæкæнынц Рыны бардуаджы бæрæгбон (кæс Аларды, Рыны бардуаг, АЛАРДЫ). Рыны бардуагæн йæ ном – йæ миниуджыты хуыздæр æвдисæн. Адæм æм куывтой, цæмæй сæ рынæй хъахъхъæн …
4ГУЫМАГ ЛÆГ — Гуымаг лæгыл Сослан фембæлы, Гуымы комы иу саджы фæстæ куы бафты, уæд. Саг уыйбæрц рæсугъд уыди, æмæ йæ Сосланы цæст фехсын нæ уарзта. Йæхи иу куы базмæлын кодта саг, уæд иу йæ хъуын алы æвзагæй суасыди. Гъе ныр æй фехсон, куыд загъта, афтæ фаты… …
5Зæххæй ард хæрын — см. Зæххæй ард хæрын – перевод Зæххæй ард хæрын – ард хæрыны хуыз зæххы быцæутæ лыггæнгæйæ: ардхæрæг иу йæ цухъайы фæдджийы цалдæр армыдзаджы сыджыт систа æмæ, дзырддаг зæххы хайы арæнтыл зилгæйæ æмæ ардхæрды ныхæстæ дзургæйæ, сыджыт арæнтыл… …
6Ирæды хуым — – афтæ хуындис ираæды иу хайы хуызы иу цы хуымзæхх радтой, уый; ацы ном иу зæххы хайыл баззадис бирæ рæстæджы дæргъы, æмæ йæ æрмæст иу æмæ дыууæ фæлтæры сæ зæрдыл нæ дардтой; нæдæр сын æй тудæы аргъы ныхмæ раттыны бар уыдис, нæдæр – ирæды ныхмæ.… …
7СÆРЗÆД — тж. СÆРЫ ЗÆД Рагон ирон хæдзары сылгоймæгты хайы хурныгуылæны рдыгæй къуымы иу сагъд уыдис алыхуызон нывæфтыдтæй аивгонд сæрмагонд цæджындз. Фидаргонд ыл иу уыд хъæддаг кæнæ хæдзарон цæрæгойты сыкъатæ. Уый уыдис бинонты амонд хъахъхъæнæг Сæрзæды …
8Хор-хор — см. Хор хор – перевод Хор хор – аграрон бардуаг Уациллайы кæдæн кæй кодтой, уыцы стыр уалдзыгон бæрæгбоны нæмттæй иу, йæ бон уыдис стыр комдарæнты дыккаг дыццæг æмæ нысан кодта уалдзыгон æмæ æрвылазон хъæууонхæдзарадон куыстыты райдайæн. Хор хор… …
9Хъайтар — см. Хъайтар – перевод Хъайтар – мифологон персонажты универсалон категори. Хъайтар арæхдæр вæййы дзуар æмæ зæххон адæймаджы (хатт та æрдзы иу хайы) фырт (чызг) кæнæ байзæддаг: зæгъæм, нарты эпосы хъайтар Уырызмæг æмæ Хæмыц сты дондунейы бардуаг… …
10Этикет — см. Этикет – перевод Этикет – афтæ хонынц, æхсæнады кæнæ æхсæнадæн йæ иу хайы цы уагахасты æмæ уæздандзинады æгъдæуттæ ис, уыдон иумæ райсгæйæ. Этикеты уагæвæрдтæ сты социалон (æхсæнадон) нормæтæ кæнæ æгъдæуттæ, фæлæ уагахасты мидисмæ бæлвырд… …
- 1
- 2