хæцын
91ЗАГЪДЫ СÆРЫЛ ХÆЦЫН — тж. ЗАГЪДЫ СÆРЫЛ НЫЛЛÆУУЫН Хыл кæнын. Дæ хорзæхæй, мæнæ лæг, загъды сæрыл ма ныххæц. (Беджызаты Ч. Бирæгътæ.) …
92ЗНЫХЫЛ ЦÆХÆР НÆ ХÆЦЫН — Фыдбылызы хъуыддаг нæ цæрын кæнын. – Хуыцау æй Хъулатæй куы фæкæнид, мæ фыды туг нырма æнæ ист у... фыдбылызы зынгдзæгъдæн кодта, фæлæ зныхыл цæхæр нæ хæцыд. (Хъайтыхъты А. Хъысмæт.) …
93ЗОНДЫЛ НЫХХÆЦЫН — Бæрæг, бæлвырд хъуыдыйыл ныллæуын. Хабар фехъусын кæн обкоммæ (Никъо). Чи зоны, цы зондыл ныххæцой, – загъта æмæ фæстæмæ фездæхт. (Беджызаты Ч. Ссыгъди цард.) …
94ЗÆРДÆ НÆ ХЪÆЦЫН — Искæуыл тынг тыхсын. Мады зæрдæ нæ быхсы, мады зæрдæ нæ хъæцы, иу бон дæр куы нæ фена йæ хъæбулы. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) …
95ИДОНЫЛ ФИДАР ХÆЦЫН — Искæй æдзух цæстдарды бын дарын, кæйдæр дзæгъæл цæуын нæ уадзын, кæйдæр куыд фæнды, афтæ аразын нæ уадзын. Держать на вожжах …
96ИУ КЪУХÆЙ ИННÆУЫЛ НЫХХÆЦЫН — Исты фыдбылызы хъуыддагмæ хи тыххæй бауромын. Æмæ ныуурæдта йæхи. Куыд фæзæгъынц, йæ иу къухæй иннæйыл ныххæцыд. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Муца смæсты, фæлæ йæхи ныффидар кодта, йæ иу къухæй иннæ къухыл ныххæцыди æмæ йæ бафхæрæгæн ницы… …
97КУЫДЗЫ ДЗЫХЫЛ ХÆЦЫН — Хуым. Ницы дзурын, никæй кой кæнын. Æрæлхъив Тамбийы... исты йын ныббæдт æмæ йæ фырт йæ куыдзы дзыхыл хæца. (Беджызаты Ч. Чи кæй?) …
98КЪУДИЙЫЛ СХÆЦЫН — Хиуыл феввæрсын, сæрыстыр кæнын, хъал митæ кæнын …
99КЪУХ ХÆЦЫН — Кæцæйдæр цы райстæуа, цы ахастæуа, уый уын. Уæдæ, æххуысы сæр хъæуы, зæгъгæ, уæддæр иу къух хæцæд, уый йедтæмæ кæрæдзийæн ницы ауæрстой. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) …
100КЪУХТЫЛ ХИМÆ ХÆЦЫН — Æвзæрдзинад нæ аразын …