фæдыл
41СОСЛАН — тж. СОЗЫРЫХЪО Нарты кадджыты зындгонддæр, бирæвæрсыгдæр, ныхмæвæрддæр фæлгонцтæй иу. Йæ райгуырдæй йæ мæлæтмæ йæ алы ми дæр, йæ удыхъæд суанг йæ конд æмæ йæ уæлæдарæс дæр диссаг кæмæн сты, ахæм хъæбатыр у Сослан. Йæ хъæбатырдзинад, йæ тых, йæ… …
42СОХЪЫР УÆЙЫГ — У иуцæстон, цæры Сау хохы рæбын стыр лæгæты, дары фос: фыстæ уæнгуыты йæстæ, йæ цæу та – теуайы йас. Уырызмæг дзы иу далысы къахыл фæхæст. Далыс æй йæ фæдыл фæралас балас кодта, йæ былтæ йын дуртыл фæхоста, уæддæр ын аирвæзти. Фосы фæдыл куыддæр… …
43СÆУУАЙ — Саумæраты Къандзы иунæг фырт. Райгуырд ын зæрондæй, бæхылбадынæн, стæры цæуынæн куы нал уыд, уæд. Уымæй дæр Хуыцаумæ йæ усы куывд æмæ лæгъзтæтæй, æнæ байзæддагæй нæ ма амар, зæгъгæ. Сæууай куы райгуырд, уæд йæ мады дзидзитæ дæндагæй кæй хордта,… …
44СÆУÆССÆ — Нарты фыдæл. Сæуæссæйæ равзæрдысты Нартæ. Йæхæдæг та дунемæ фæзынд афтæ: Зынджы бардуаг Уаз къуылдымыл арт скодта, æмæ артæн йæ фæздæг арвмæ цыд. Зæдтæ йæм смæсты сты æмæ йыл Галæгонмæ бахъаст кодтой «Нал нæ уадзы цæрын йæ фæздæгæй, фæхæсс ма йын …
45ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр …
46ЦЫКУРАЙЫ ФÆРДЫГ — тж. УРС ФÆРДЫГ Нарты кадджыты 1946 азы рауагъды йæ чиныгаразджытæ амонынц: «Зынаргъ дуры мыггаг. Ам: мард æгас кæныны, цæфтæ дзæбæх кæныны тых кæмæ ис, ахæм фæрдыг. Ома, цы курай, уый дæтты». Кадджыты та кадæг «Сослан Бедухайы куыд æрхаста» йы… …
47ÆФСАТИ — Тугдзых чи нæу, уыцы сырдты æмæ сыл цуан кæныны бардуаг. Ис йæ фосы æхсæн маргъ дæр – зым. Цæмæн? Уый фæдыл ис иу таурæгъ – «Зым» – Æфсати» йы. Загъд дзы ис, зæгъгæ, тæрхъус хъæдæй адзæгъæл быдырмæ æмæ æрцард мæргътимæ. Зым та дзæбидырты фæдыл… …
48ГУРÆЙ-ГУРМÆ ЦÆУЫН — Бæрæг дæрддзæгмæ искæй фæдыл цæуын. Лади æмæ Ила дæр сæ фæдыл цыдысты Гурæй Гурмæ. (Æгъуызаты Æ. Хурхæтæны.) Цалынмæ иу мæ куыстмæ схæццæ дæн, уæдмæ иу æй мæ цæстæнгасæй уæгъд не суагътон: Гурæй Гурмæ йæ фæстæ зылд. (МД. 1980. 6.) …
49ЗÆРДÆ ИВЫН — Ферох кæнын, нал уарзын. Кæд мæ райгуырæн бæстæйыл мæ зæрдæ сивтон, уæд мын хосты бæсты марг цæуылнæ бадарынц. (Цæгæраты М. Хурзæрин.) Йæ зæрды æххуырсты ныллæуын уыди, фæлæ йыл Госæда йæ зæрдæ куы сивтаид, уымæй тарсти. (Джиоты Д. Æнæбасæтгæ тых …
50ИСКÆУЫЛ ТАЙЫН ÆМÆ РУАЙЫН — Искæмæн тынг лæггад кæнын, кæуылдæр тынг цин кæнын, кæйдæр фырбуц дарын. – ... Мæ зондæй дæм цæуылнæ исты фæцис? – йе стыр тымбыл къух стылдта, – облпрокуроры лæппу дыл тайгæ æмæ руайгæ кодта фыруарзтæй, æмæ мын ды та кæйдæр бандиты фæдыл лекка… …
