уымæл

  • 81ДЫДЗЫ ХУР — Мæрдты хур, – афтæ йæ хонынц кадджыты, таурæгъты. Дзырд «дыдзыйæн» ис дыууæ нысаниуæджы: дыдзы арахъ, ома, дыууæ хатты уагъд арахъ; дыдзы хур та амоны уæлæнгай, гæзæмæ чи кæсы, ахæм хур. Изæрыгæтты хур куы æрныгуылы æмæ ма хæхты фæсфæхстыл,… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 82КОМАХСÆН — см. КОМАХСÆН – перевод Адæймаг æрмæст бахæрын æмæ баназынмæ нæ рантыст ацы дунемæ, хъуамæ рæстæгæй рæстæгмæ ахъуыды кæна йæ уды сыгъдæгдзинадыл дæр. Æмæ Комахсæнæн фыццаджы фыццагдæр ис уыцы нысаниуæг. Бæрæгбон вæййы, Ногбонæй фондз æхсæз… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 83КОМИАТЫ ДЗАМБОЛАТ — Таурæгъон цуанон, Æфсатийы хæлар. Ирон адæмон сфæлдыстады ис цалдæр зарæджы: «Комиайы фырт», «Æфсати æмæ Комиайы фырты зарæг» æмæ æндæртæ. Уым æй хонынц, æссон лæг у, зæгъгæ. Æфсатийæн уыд авд фырты æмæ иу чызг Хаирхъыз. Йæ фырттæ балцы куы… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 84КОМУАДЗÆН — см. КОМУАДЗÆН – перевод Комуадзæн пысылмон адæмы бæрæгбæтты æхсæн йæ ахадындзинадмæ гæсгæ ахсы дыккаг бынат, араббаг æвзагыл – Ид ал фитр, Ид ас сагир кæнæ Ураза байрам. Ком фæуадзынц мæйы дæргъы. Динмæ гæсгæ ком хъуамæ дарой æппæт пысылмæттæ дæр …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 85КЪУТУГÆНÆНТÆ — Уалдзыгон, хоры бæркады бæрæгбон. Уыцы бонмæ иу сцæттæ кодтой, бæрæгбонæн цы фæхъæуы хæрд æмæ нозтæй, уый. Уæлдай цинагдæр уыд сывæллæттæн. Уыдонæн æфсинтæ мæнæу кæнæ хъæбæрхоры ссадæй фыхтой, алыхуызон хæдзары фосы æмæ кусæнгæрзты хуызтæ чи… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 86ЛÆДÆРТÆ — I Созвездие Большой Медведицы. кæс СТЪАЛЫТЫ ÆМÆ ÆРВОН ФÆЗЫНДТЫТЫ НÆМТТÆ II Лæдæрты тыххæй ахæм таурæгъ ис: «Раджы, зæдтæ æмæ адæм иумæ хæтæнты куы хаттысты, уæд иу фыдлæг Ахсахътемыр дæр семæ хатти, зæххон адæймаг уæвгæйæ. Бон ын иу афон донмæ… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 87Лæппу кæнын — см. Лæппу кæнын – перевод Лæппу кæнын – ирон адæмы æппæты рагондæр æгъдæуттæй иу (лæппу кæнын хъуыддагыл æмбæлæм ирон Нарты эпосы дæр). Кæд тынг рагон æгъдау у, уæддæр дзы тынг стæм пайда кодтой. Лæппу кæнын æгъдауæй куыд аразгæ хæстæгдзинад… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 88МЫСАЙНАГ — Кувæндоны зæд кæнæ дуаджы номыл куывддон адæм цы æвзист (ныр та ма гæххæттын) æхцатæ æвæрдтой æмæ æвæрынц, уыдон хуыйнынц мысайнæгтæ. Мысайнаг стыр табуайаг у ирон адæммæ. Мысайнæгтæ иу дзуары бынæй дзуары лæг æрбахаста æмæ сæ иу, иннæ аз куывды… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 89НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ — см. НЫГÆНЫНЫ ÆГЪДАУ – перевод Зианы æвæрæн бон йе ‘нусон хæдзар уæлмæрды цæттæ вæйы. Пысылмон хъæуты дæр райдыдтой зиантæн чырын кæнын, æцæг ын йæ сæр фылдæр хатт йæ уæлæ не вæрынц, кæнæ та йын кæнгæ дæр не скæнынц. Чырынæн байбын нæ къахынц.… …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • 90РЕКОМЫ БÆРÆГБОН — см. РЕКОМЫ БÆРÆГБОН – перевод Реком у Ирыстоны зындгонддæр бæрæгбонтæй иу, ахæссы æнæхъæн къуыри (кæс РЕКОМ). Раздæр Рекомы кувæндонмæ адæм цыдысты Ирыстоны алы хъæутæй, уæлдай тынгдæр ыл сæхи фæдзæхстой Уæлладжыргомы цæрджытæ. Йæ бæрæгбон раздæр …

    Словарь по этнографии и мифологии осетин