тұтқырлық

  • 91ақтұмсық — зат. зоол. сөйл. Ақтұмсық қарға. А қ т ұ м с ы қ – топтанып тіршілік ететін құс. Сай салалы, ойлы қырлы, суы, ағашы бар жерлерде мекендейді. Ауыл шаруашылығына пайдасы өте зор. Жау шегірткелерді, шекшектерді жейді (Жетісу, 11.11.1981, 4) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 92асқақ — арман. поэт. Көксеген тілек, биік мақсат. Көшеде келе жатқанда а с қ а қ а р м а н, Биік мақсаттар жайлы ойлар ойына орала кететін (Н. Ораз, Сиқырлы., 61). Асқақ жұлдыз. астр. сөйл. Есекқырған кейде осылай да аталынады. А с қ а қ ж ұ л д ы з… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 93ата — бұғы. Бұғының үлкені (еркегі). А т а б ұ ғ ы анадай жерде қаздиып қарауыл қарап тұр екен (Қаз. әдеб., 05.06.1987, 14). Ата жау. Ежелгі, байырғы жау, қанды қол дұшпан. Ата күші. этногр. Құдалық салтта жігіт жағы беретін жол жорағылардың бірі. Салт …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 94аташыл — сын. «Ата ата» деп аузынан тастайтын, атасын жақсы көретін (бала). Кішкентай қара домалағы қолынан жетелеп, ойыншықтарын көрсетіп, «атаата» деп жүр. – А т а ш ы л ы н жаман неменің, деп қояды Ерекең күліп (Н. Ораз, Сиқырлы., 172) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 95атқазық — зат. жерг. Мама ағаш. Бір кезде шағырлы үрпектің тасасынан а т қ а з ы қ т ы ң ұшы көрінеді (Ж. Нәжімеденов, Кішкентай, 97). Үлкен қара төбетті ұстап, есік алдында жатқан ескі арқанның үзігімен а т қ а з ы қ қ а байлады (Б. Шаханұлы, Таңд., 1,… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 96аттық — зат. Ердің адам мініп отыратын жері; тұғырлық, кісілік, керсен (Ата салты., 111) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 97бақай — пісті. Ұлттық ойындардың бір түрі. Табиғи денелерді қолданып ойнайтын ойындар: бестас, лек жалау, сиқырлы таяқ, б а қ а й п і с т і, жылмаң т.б. (Қаз. мектебі, 1974, 5, 14). Бақайына сүрініп жүр. Жұмыс басты болды; мұрнынан шаншылды, мұрнына су… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 98бастырма — I зат. Есікті, кебеже мен сандықтың қақпағын құлыптау үшін арнайы жасалған баспа темір (Қаз. этнография., 1, 427). Кебеже, әбдіре аузына құлыптау үшін салынған б а с т ы р м а әшекейленіп, күмістеліп жасалады (Бұл да). II зат. 1. Жиналған шөпке… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 99белесебет — зат. сөйл. Велосипед. Қаланың біраз бозбаласы б е л е с е б е т к е мініп келген екен (Қ. Жұмаділов, Таңғажайып., 51). Теп тегіс асфальтқа табан тиген соң б е л е с е б е т і м н і ң жүрісі түзеліп, өзімнің де көңілім көтеріліп сала берді (Н.… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 100биологтық — сын. Биологқа тән, биологқа қатысты. Інісінің б и о л о г т ы қ тапқырлығына таңданатын түрі жоқ (Ж. Мусин, Туған үй., 119) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі