тұтқырлық
21найза — (көне.) жебелері болаттан, алмас темірден жасалатын, көбіне екі қырлы болып келетін жалпақтау, жапырақ тәріздес қол қаруы. Жебесінің қырлануына қарай найзаның сегіз қырлы, төрт қырлы деген түрлері болған. Жебелердің болаттан не темірден жасалуына …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
22үскі — зат. Ұшы төрт қырлы, үшкір біз. Керегенің көгі мен уықтың баулығын тескенде үйші екі түрлі құрал пайдаланды. Оның бірі – оқтаудай жуан әрі ұзын жұмыр ағашқа сапталған темір ү с к і. Ү с к і н і ң ұшы төрт қырлы әрі өткір (Қаз. әдеб., 13.08. 1982 …
23географиялық бойлық — (Географическая долгота) негізгі географиялық координаттардың (астрономиялық және геодезиялық) бірі. Астрономиялық бойлық Гринвич меридианы жазықтығы мен жер бетіндегі белгілі бір нүктенің астрономиялық меридианы жазықтығы арқылы түзілетін екі… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
24жергілікті жердің бүркемелік қасиеттері — (Маскирующие свойства местности) жер бедерінің ойлы қырлы болуын, жергілікті заттарды, сондай ақ жергілікті жердің жалпы қасиеттерін және оның негізгі түсін пайдаланып тасалануға мүмкіндік беретін жергілікті жердің қасиеті. Бүркемелік қасиеттері… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
25сүңгі — (көне.) найзаның өте өткір, сауыт тесуге арналған түрі. Екі жағы да ұшты болып келген соң, екеуі де бірдей қолданыла береді. Сүңгі ортасына кейде ілгек тағып, сол арқылы қарына немесе үзеңгі басына іліп қояды. Қару ұштықтарын кейде сүңгісі деп… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
26Магия — (гр. mageia сиқыршылық) белгілі әрекетке (действие) және сөздерге кереметтей қасиет беріп дәріптеуші ерекше күш. Магия әрекеттері әртүрлі болады: қарапайым қимыл, зікір салу, көптеген адам қатысатын және т.б. Мақсатына орай емдік (балгерлік),… …
27жезайыр — зат. көне. 1. Ерте кездегі мылтықтардың бір түрі. Мылтықтың «алты қырлы ақ берен», «он екі құрсау ж е з а й ы р», «қозыкеш», «құлдырмамай», «қара мылтық» деген аттары бар (Ата салты., 50). 2. Садақ оғының (жебенің) бір түрі. Сайгез, бұлың,… …
28қаламдық — зат. этногр. Шаңырақ тоғынына уық сұғынатын төрт қырлы көз. Тоғынға уық сұғатын төрт қырлы көз – қ а л а м д ы қ т а р теседі (Шаңырақ, 47). Киіз үй шаңырақ қ а л а м д ы ғ ы н ы ң (уық сұғынатын тесігі) көп ретте 360 болуы халқымыздың… …
29саңлақтық — зат. Алғырлық, ұшқырлық. Сәкеннің с а ң л а қ т ы ғ ы Мұхтардың мықтылығын мансұқтай ма?! (М.Әлімбаев, Көңіл күнд., 181). Ол ошарлы бала шағасын өсіре жүріп, өзінің дегдар табиғи жаратылысымен, сөзгер с а ң л а қ т ы ғ ы м е н ел жұртына сыйымды… …
30ахшару — диал. Күмәк җырлы әйлән бәйлән уеннарыннан бере, яз көне балалар арасында уйнала …
