туге
91ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… …
92апелляциялық — сот. з а ң. Заңды күшіне еңбеген шешімдерді қайта қарайтын сот органы. А п е л л я ц и я л ы қ с о т бұрынғы шешімді бекітуге немесе жаңа шешім шығаруға құқылы (Терминол. анықт., 10, 30) …
93аткез — зат. Бір елден екінші елге алып өтуге болмайтын заңсыз тауар. Кеденшілер тіпті буған жүкті, А т к е з нәрсе бар ма? – деп, тыққан тіпті. Анамына «көрімдік» неге алмасын, Әйтсе де аңғарымыз аман шықты (А. Үлімжіұлы, Шығ.жин., 2, 233) …
94бұлқын — I зат. жаңа. Насос. Моторды «тыр» еткізсеңіз, шыңыраудың түбінен солқылдатып су тартады да, резинка б ұ л қ ы н н ы ң (насос) аузынан бетон шүңетке лақылдатып құяды кеп (О. Сәрсенбаев, Жиде, 55). Әсірәлі, қоңды қойға сыздықтатып б ұ л қ ы н м е н …
95желқазық — зат. этногр. Киіз үйді жел ұшырып кетпес үшін бастырық арқанды байлайтын қазық. Жел соққанда киіз үйді арқанмен бастырады. Бастырық арқанды байлап бекітуге арналған қазықты «ж е л қ а з ы қ» дейді (Шаңырақ, 104). …Дауыл боларда ол желбауларды… …
96зыптурын — сын. 1. Зып ете түсетін, зып беретін; тез жүретін. «Том мен Джерри» мултфильміндегі дәу мысықтан қашқан екі з ы п т у р ы н тышқан секілді бас сауғалаймыз да жүреміз (Б. Омарұлы, 11 ші қаламұш, 235). 2. ауыс. Зыпылдақ, су жұқпас (адам). Бұл з ы п …
97қарғымақ — зат. этногр. Белгілі бір биіктікте байланған, болмаса екі адам керіп ұстап тұрған жіптен секіріп (қарғып) ойнайтын ескіден келе жатқан қазақтың ұлттық ойыны. Оның мәні осы күнгі биікке секіру, алысқа секіру сияқты спорт ойындарымен шендеседі. Қ а …
98мәремде — ет. жерг. 1. Әлемдеу, бүлдіру. Әнеукүні ауырып, малды өрістен күтуге шамам келмей қалып еді, әлгі қарасан келгір неме осылардың бақшасына түсіп, біраз м ә р е м д е п кетіпті (Ұ.Доспанбетов, Шығ., 4, 338). 2. ауыс. Аймандай ету, масқаралау. Қанша …
99тоздау — тозда етістігінің қимыл атауы. Қазақ ершілері ер сүйегін тұтас ағаштан шауып, оның құрамдас бөліктерін бекітуге, әшекейлеуге т о з д а у, көндеу, желімдеу, бедерлеу, сүйектеу т.б. тәрізді тәсілдерді қолданады (Қаз. этнография., 2, 69) …
100Гвинея. Природа — Плато Фута Джаллон. Территория Гвинеи почти целиком лежит в субэкваториальном поясе, в 8 12° к северу от экватора. Длина побережья около 300 км, берега сильно изрезанные, риасового типа с признаками недавнего затопления. У побережья и в эстуариях …
