топографиялық
51координат өлшеуіш — (Координатомер) топографиялық картаның координаттық торы бойынша объекті лердің тік бұрышты координатын дәл анықтауға және бұрышы бойынша координаттары белгілі объектілерді картаға түсіруге арналған аспап. Қарапайым К.ө. шаршы ойығы бар… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
52қашықтық өлшеуіш — (Дальномер) жергілікті жердегі қашықтықты тікелей өлшеулерсіз анықтауға арналған аспап. Артиллериялық атыста, бомба тастауда, топографиялық түсіруде, навигацияда, инженерлік геодезияда, астрономияда, суретке түсіру кездерінде пайдаланылады.… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
53құпия карта — (Кодированная карта) әскерлерге құпия басшылық жасау үшін қолданылатын карта. Ол топографиялық картаға ұрыс жүріп жатқан жер аймағының бөлігін және объектілерді шартты ат немесе шартты сан түсіру арқылы жасалады …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
54құрал-сайманмен түсіру — (Инструментальная съемка) жергілікті жердің нұсқасы мен бедерін анықтау және оны жасалынып жатқан картаға (фотосуретке, фотожоспарға) берілген масштабта шартты белгілермен белгілеу бойынша далалық және ғылыми өңдеу (зертханалық) жұмыстарының… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
55лездеме — (Летучка) офицерлік құрамды тактика және оперативтік өнер бойынша дайындау түрі. Класта картамен немесе жергілікті жерде (жергілікті жер макетінде) әскерлерді (күштерді) басқару, жағдайды өздігінен және тез талдауға жаттықтыру және оны жетілдіру …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
56магниттік ауытқу — (Магнитное склонение) магниттік меңзердің ауытқуы, жер бетіндегі берілген нүктедегі географиялық (дәл) және магниттік меридиандар арасындағы көлденең бұрыш. М.а. құбылысы Жердің магниттік және географиялық полюстерінің сәйкес келмеуімен… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
57масштаб — (нем. mas – өлшем және stab – таяқ) бейнеленген объект кесінділері ұзындығының оларға сәйкес натурал (шынайы) кесінділердің ұзындығына қатынасы. Бейнеленген және түпнұсқа өлшемдерінің арақатынасына қарай кішірейту масштабы ажыратылады. Әскери… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
58масштабтың шектік нүктесі — (Предельная точка масштаба) картада 0,1мм ге сәйкес келетін жергілікті жердің қашықтығы. Әр түрлі масштабтағы топографиялық карталар үшін М.ш.н. мынадай өлшемдерге тең (масштаб картасы үшін) 1: 25000 2,5, 1:50000 5 м, 1:100000 10 м, 1: 200000 20… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
59нысананы көрсету — (Целеуказание) нысананың орналасқан орнын қысқаша, айқын, түсінікті етіп көрсету. Ол тікелей жергілікті жерде, снарядтарды (миналарды) жару, із қалдырушы оқ (снаряд), жарықтандырғыш авиациялық бомба немесе артиллериялық снарядтар және т.б. арқылы …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
60өтімділік картасы — (Карта проходимости) жүріп өту және маневр жасау жағдайларын бағалау мен зерттеуге арналған, жергілікті жердің өтімділігі туралы мәліметтері бар арнайы карта. Ол топографиялық карта негізінде құрастырылады. Картада өтуге қиын және өте алмайтын… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу