темекі
51шырпы — 1 1. (Түрікм.: Таш., Көнеүр., Тахта, Тедж., Байр.; Қ орда; Қарақ.; Алм., Қарат.) сексеуілдің шабылып алынған жас кезі. Сексеуілдің жіңішке басы. Жас сексеуілдің басында ш ы р п ы с ы болады (Алм., Қарат.). 2. (Қост.: Жанг., Семиоз.) ағаштың майда …
52алмауыт — зат. Алыс жолға, жорық жортуылға мінілетін арқалы ат. Қазанаттың түрлеріне тұлпар, арғымақ, а л м а у ы т, сәйгүлік сияқты асыл тұқымдылары жатады (Қаз. этнография., 2, 518). Темекі шегіп отырып, өзін өзі а л м а у ы т мінген ермауыттай сезініп,… …
53бимәлімдеу — сын. сөйл. Белгісіздеу. Белгісіз, б и м ә л і м д е у неге екені, Жұрт шегер тамақтан соң темекіні. Оттыққа Ғалымжан да шырпы шақты, Тұтанбай алды дауыл берекені (Ж. Смақов, Мың махаббат, 64) …
54бопыраз — зат. сөйл. Темекі (папирос). Үш айлық әскери курске барып, сонда б о п ы р а з тартуды үйреніп келіпті (З. Қинаятұлы, Көшпенді., 118). Көргендер оның б о п ы р а з тартатыны да рас деп жүр (Бұл да, 119). Томардың жатысы ірі: ауызда б о п ы р а з …
55бірдеме — Б і рд е м е с і н ө т к і з і п қойғандай. Міндетсіну, бәлсіну, бұлдану. – Майың бар ма? Әкесінің аузын, б і р д е м е с і н ө т к і з і п қ о й ғ а н д а й, осы совхоздың бүкіл жұмысшысы менен тартады темекісін (О. Бөкеев, Мұзтау, 69) …
56ермауыт — зат. көне. Ер, батыр; алпауыт. – Сонау Түркі қағанатының тұсында алмауыт мінген е р м а у ы т т а р ы м ы з емін еркін жайлаған жерлер ғой бұл (М. Байғұт, Бұла бұлақ, 200). Темекі шегіп отырып, өзін өзі алмауыт мінген е р м а у ы т т а й сезініп …
57жегіқұрттай — сын. Жегіқұрт секілді, жегіқұрт тәрізді. Наша кісі өмірін аз уақытта қиятын болса, темекі ағзаға жылдар бойы сіңіп, ж е г і қ ұ р т т а й жеп бітіреді екен (Астана, 2011, №2, 60) …
58жезауыз — зат. Темекінің күлін салғыш. Ақшасына Ақзейнепке деп шілтерлі самауыр, поднос, шайқұман, сүтқұйғыш, шылым күлін салатын ж е з а у ы з алды (Ж. Молдағалиев, Сарарқа., 53) …
59күлдеуіш — … Тіпті к ү л д е у і ш т е қалған темекісінің ұштығы да сөнбепті (Ш. Мұртазаев, Жұлдыз көпір, 203). Оника сигарет тұтатып, кішкентай сары мүштікке салып, бірер сорып хрусталь к ү л д е у і ш к е қоя салды (Ш. Мұртазаев, Қара маржан, 74) …
60қолсөмке — зат. Қолға ұстап жүретін кішкене сөмке. – Арам ойыңыз бар, ә, деп қ о л с ө м к е с і н е н әмиянымен бірге суырып алып, аузына салған темекісін бұрқ еткізді (Ж.Қорғасбек, Жынды қайың, 29) …
