тарбаған ояһы
121чағыл — (Шығ.Қаз., Марқ.) ұсақ тас. Тарбағатай асуларында ч а ғ ы л тастар көп, аяғыңмен бассаң төмен қарай сырғиды (Шығ.Қаз., Марқ.) …
122шөң — (Талд., Ақсу; Шығ.Қаз., Ү Н.) ірі, зор, үлкен. Қажымұқан ш ө ң кісі болыпты ғой (Талд., Ақсу). Тарбағатай жағында 20 жылдарда Сұлтанмахмұт Торайғыров құрған «Шөң серіктігі» дейтін мәдени ағарту ұйымының есіміндегі «шөң» сөзі – осы сөз (Ж. Болатов …
123шұғынық — (Алм., Жам.; Шығ.Қаз., Тарб.) таулы жерге шығатын түбінде собығы бар өсімдік (собығын жеуге болады). Тарбағатайдың етегінде ш ұ ғ ы н ы қ көп өседі (Шығ.Қаз., Тарб.). Ашаршылықта аштар ш ұ ғ ы н ы қ теріп жеп жан сақтаған (Алм., Жам.). [Ұйғырша… …
124быдырық — зат. сөйл. Бұдыр бұдыр жер, бұдырмақ. Тарбағатайдың сиыр бүйрегіндей буылтық буылтық болып көрінер қалың б ы д ы р ы ғ ы н а барып, иек сүйегенге дейін әлі тырыс еткізіп оқ шығара алмай қор болды (К.Сегізбаев, Жап жасыл., 5). Зақаң дөңгелек тұяқ… …
125желбеленген — сын. Серіппелі, тегеурінді. Құлан жал, бөрі кеуде, қамыс құлақ, Салпы ерін, тарбақ танау, киік сағақ. Бос белбеу, бота тірсек, қол ет бөлек, Сіңірі ж е л б е л е н г е н, құлан тұяқ (И. Байзақов, Құралай., 141) …
126кеппе — зат. жерг. Шеген. Ханның жанталаса тарбаңдаған аяғы құдықтың қапталындағы к е п п е г е тіреледі (Жас Алаш, 20. 07. 2010, 6) …
127құлансауыр — сын. Сауыры құланның сауырындай жұп жұмыр. Темір құйма таяқ, қ ұ л а н с а у ы р араби арғымағы үстінде. Биік, еңсегей тұлғасын қапсыра кіреуке сауыт киген (Е.Тұрсынов, Темірлан, 89). Құлан тұяқ э п и т. Тұяғы құланның тұяғындай дөп дөңгелек.… …
128мәнжу — зат. көне. 1. Қытай. Алайда, м ә н ж у империясы күйресе де, оның империялық үстемдік пиғылы күйреген жоқ (Қалибек Хакім., 86). М ә н ж у хандарының ішкен асы бойларына тарамайтын тәрізді (Қ.Жұмаділов, Соңғы көш, 5). Іле мен Тарбағатайға шөншігін …
