сөйлеу ырғағы
1күйлеу — ет. Ұрғашы малдың жыныстық шабытының келу кезеңі. Жыныстық аналық клетканың жетіліп, аналық ұрық жолына шығуына байланысты. Күйлеу кезінде мал мазасызданады, жыныс органдары ісінеді және одан сұйық зат ағады. Құйлеу мысалы, сиырда 16 29 күнде… …
2қақтық сөйлеу — (Жамб., Шу) қате сөйлеу, артық сөйлеу. Қ а қ т ы қ с ө й л е уд і ң қажеті жоқ (Жамб., Шу) …
3қасақы сөйлеу — (Гур., Маңғ.) қасақана сөйлеу, кері сөйлеу …
4дойдалаға сөйлеу — (ҚХР) қалай болса солай, далаға сөйлеу. Шайхы пәни адамның батасы реуішті ме, жоқ әлде аталық мейір ғана аралайтын ұлы шуақ па: «келер ұрпақтың бет алдынан жарылқағай!» – деп д о й д ал а ғ а с ө й л е п алды да Шалқарға мойнын бұрды (Ғ. Қан.,… …
5мияздай сөйлеу — (Орал: Чап., Жымп.) паңданып, кербезденіп сөйлеу …
6нас бере сөйлеу — (Қост., Торғ.) біреуді ілгіштеп, қағытып сөйлеу …
7сабақпен сөйлеу — (Рес., Қалм.) кезегімен сөйлеу. С а б а қ п е н с ө й л е ң д е р, бәрің бірдей айқайламай (Рес., Қалм.) …
8тәпейлеп сөйлеу — (Ақт., Қараб.) пысық, ширақ сөйлеу. Ол әрбір сөзін т ә п е йл е п а қ с ө й л е й д і (Ақт., Қараб.) …
9басын үйлеу — (Шығ.Қаз., Зайс.) жерлеу, көму. Ағатай ау, жалғыз баламның б ас ы н ү й л е п отырмын (Шығ.Қаз., Зайс.) …
10кімде қандай сөйлеу бар — (Орал: Чап., Жымп.) кімде қандай сөз бар …
