сылқ
11СÆ АРВ СЫЛ ÆРХАУД — тж. СÆ АРВ СЫЛ ÆРКАЛД Кæуылдæр уды зиан æрцыд. Дæхи куы ахибар кæнис... адæмы цурæй! Теботыл сæ арв æрхауд, æмæ ды та фыдбылызы куыройы нукмæ доны бæсты туг уадзыс, цæмæй æнамонды цалх тынгдæр ныззила. (Биазырты Д. Гæнах.) …
12былқыл-сылқыл — зат. Уақытты қалай болса солай өткізгендік, былқ сылқ еткендік. Тек қазіргі тұрысында әлдененің шалығы шалғандай б ы л қ ы л с ы л қ ы л ы шектен тыс еді (Ұ. Доспанбетов, Шығ., 4, 117) …
13æнæсыл — з.б.п., мин …
14СÆ ХУЫЦАУ СЫЛ ÆРКАЛД — Кæуылдæр стыр зиан æрцыд …
15доңсылға — (Монғ.) шоқақ жер, жол. Мәшіненің д о ң с ы л ғ а с ы шәршәтіп тастады. [Монғолша донсолго<донсұлға тербеліс, шайқалыс (Б. Баз., Монғ. қаз. тілі, 178)] …
16сырғалаң сылқымдар — (Шығ.Қаз.: Тарб., Ү Н.) жұмыста тұрақсыз адамдар. С ы р ғ а л а ң с ы л қ ы м д а р ғ а салынды («Ү Н. кол.», 1938, №35) …
17тұсылқы — (Монғ.) көмекші. [Монғолша туслагч көмек, туслах көмектесу (Монғ. қаз. сөз., 157)] …
18УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… …
19УАСÆГОЙ — Ирон адæмон сфæлдыстады мæргътыл бирæ таурæгътæ ис. Уыдон сын æвдисынц сæ мифологион равзæрд, сæ æцæг миниуджытæ. Ис Уасæгойыл дæр ахæм таурæгъ. «Хорз, æфсармджын æмæ фæрныг хæдзары бахъомыл рæсугъд, гуырвидауц, зæвæттæм дзыккуджын чызг. Бинонты… …
20ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр …