сыйлықақыға
81кәстөм-шалбар — зат. Кәстөмшалбарымен; сым кәстөм. Сол күні ақ «әкеміздің көңілін көтерейік» деп шапан, к ә с т ө м ш а л б а р т.б. сыйлықтарын алып бардық (Н. Исабаев, Өмір., 541) …
82көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… …
83қадақ — зат. жерг. Ішіне сүт құйып, сыйлы қонаққа ұсынатын күміс аяқ. – Мен мына алғашқы қ а д а қ т ы мәртебелі қонағымыз Абылайдың құрметі үшін көтеремін (Қ.Жұмаділов, Дарабоз, 2, 104) …
84қалмақшай — зат. Ұйғырлардың еткеншай сияқты шайы. Сыйлы қонаққа ноғайлар ұйғырдың еткеншайы сияқты қ а л м а қ ш а й береді (Қ.Олжай, Қанат байла., 232) …
85қосақбау — зат. этногр. Қалыңмалды алып кетуге келген құданың қалыңға берілетін қойды ұстасып, қосақтасқаны үшін қойшы мен әйелдерге беретін кәдесі. Әдетте қалыңмалға берілетін малды бөлген уақытта құдалар бірге болады. Сондықтан қой қосақтасқан әйелдер мен …
86оңғы — бояр. т ар. Жасы үлкен, сыйлы құрметті бояр. Бастарына қыпшақы сүйір төбелі түлкі тымақ, қарсақ бөрік киген Гаврил басқарған орұсуттың бір топ о ң ғ ы б о я у л а р ы қалаға кірді (І.Есенберлин, Алтын орда, 1, 51) …
87орай — құда қ. қайшы құда. Қазақ дәстүрінде «құда үстіне құда болса, сыйлы болады» деп бір бірімен қайталай құда бола береді. Құдалықтың мұндай түрін «о р а й қ ұ д а» деп атайды (А.Нүсіпоқасұлы, Ағаш бесік., 3, 63) …
88отаужабар — зат. этногр. Күйеу мен келіннің отауын тігер (жабар) алдында күйеуден алынатын кәде. Үй тігіскен әйелдер күйеуден «о т а у ж а б а р», «шаңырақ көтерер» кәделеріне малдай, ақшадай немесе тігулі киімдей сыйлықтар алады (Х.Арғынбаев, Қаз. халқы.,… …
89сыбаға — табақ. этногр. «Қысқы соғымнан сыбаға» деп ауыл ақсақалдары мен ел жұртқа қадірлі, сыйлы кісілерге тартылатын сый табақ. Әдетте с ы б а ғ а т а б а қ қ а сүрленген жамбас, белдеме, қазы қарта, жал жая секілді кәделі астар салынады (А.Нүсіпоқасұлы …
90тастаяқшы — зат. Тастаяқ ойнаушы; бильярдшы. Тастаяқтан облыстың жарыс өтіп, т а с т а я қ ш ы жеңімпаздар түрлі сыйлықтармен марапатталды (Лен. жас, 12.06.2005) …
