соның ішінде

  • 61быршылдаған — (Гур., Маңғ.) быртылдаған. Қарақұйрық бү гүнде суға көп қайырылмайды, жерде б ы р ш ы л д а ғ а н көк шөп болса, соны жеп жүре береді (Гур., Маңғ.) …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 62егелену — (Жамб.: Тал., Луг.; Шымк., Түркіс.; Қ орда: Жаңақор., Шиелі) иелену. Соның нәтижесінде колхозшылар арасында жұмысқа шықпай тек колхоз мүшесі деген атақты е г е л е н і п жүргендері жоқ емес («Стах.», 23.05.1939). С. Аманжоловта егелену (С. Аман …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 63жандық — 1. Қ орда., Арал; Ақт.: Ойыл, Тем., Қараб.; Орал: Казт., Жән.; Гур.: Бақс., Маңғ.; Қост., Жітіқ.; Рес., Орын.; Түрікм.: Красн., Ашх., Небид., Таш., Мары; Қарақ.) ұсақ мал, қой ешкі. Ж а н д ы қ дегенді білмейміз, ірі қарамыз ғана бар Қ орда.,… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 64жануыш — 1. (Рес., Орын.) егеу. Ж а н у ы шп е н шалғы орақ жанады (Рес., Орын.). 2. (Сем.: Ақс., Көкп., Абай) орақ жанитын қайрақ. Шөп шабайын, ж а н у ы ш ы ң бар ма (Сем., Абай). 3. (Қост., Семиоз.,; Монғ.) қайрақ. Күзем кезінде ж а н у ы ш ы ң жаныңда …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 65өрекпу — (Көкш., Қ ту) өршелену. Ышқына соққан күзгі дауыл жер бетінде тұрғандардың бәрін жұлып әкетердей үрейлендіріп ө р е к п і д і (Көкш., Қ ту). Әшір ө р е к п і п: – қой, ой, сен не айтасың, Айсұлу – деді (С. Сейф., Шығ., 247). Соның алдында ғана… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 66тақта шай — (Ақт.: Жұр., Қараб.) кірпіш шай. Бұл сөздің қазақ тілінде үкпе шай, теппе шай, тақтай шай сияқты баламалары бар. Ералы саудагерден 100 сомға бір т а қ т а ш а й алып едім, соны да төлегем жоқ (Б. Майл., Шығ., 3 т., 30) …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 67тартпа — 1 (Өзб., Ташк.) баланың қолынан (қолбау), бір аяғынан (аяқ бау), бір екі жерден бесікке байлап қоятын бау. Т а р т п а өрнектеліп, құрақтар тігіліп дайындалады (Өзб., Ташк.) 2 (Монғ.; Шығ.Қаз.: Ү Н., Зайс.) қол шалғы. Бұрын шөпті т а р т п а м е… …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 68шүлен — 1 (Маң., Маңғ.; Сем., Абай) мырза, береген. Ш ү л е н жігіт (Маң., Маңғ.). Шөлден ш ү л е н боп туған сергегім (М. Әу., Абай жолы, І, 797). Бұл сөз шүлен тарату (бірдемені тегін үлестіру) деп тіркестің құрамында Қазақстанның оңтүстік облыстарының …

    Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • 69ақшалғын — зат. бот. Тау бөктерлерінде биік болып өсетін шөп. Тауқонақ, шайшөп, маңқа, құлынембес, Сүттіген, еңлік, мейіз, киізкиік, А қ ш а л ғ ы н, көкемарал, бетеге, раң, Жапырақтеңге, бұйра қисықиық, Балдырған, уқорғасын, атқұлақты Елік жүр сонысында… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 70баз — I есім. Кей, кейбір, баз бір. – Шырағым, б а з бала әкесінен өтіп туады, б а з бала әкесіне жетіп туады, б а з бала кері кетіп туады, деген. Сен соның қайсысың? – дейді Төле би (Ел аузынан, 40). II зат. жерг. Жерден қазылған ұра (погреб).… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі