сонша
1сонша-мұнша — (Шымк.: Қызылқ., Шәу.) анау мынау. Мен с о н ш а м ұ н ш а адам емеспін, неге көне қояйын (Шымк., Қызылқ.) …
2СОН — муж. состояние спящего; отдых тела, в забытьи чувств; ·противоп. бдение, бодрость, явь. Сон глубокий, крепкий, непробудный; сонь легкий, будкий, чуткий, на слуху, дрема. Востать от сна, отойти ко сну. Сон напал, одолел. Заботы ото сна и от еды… …
3арза — (Шымк., Шәу.; Қ орда: Сыр., Жал., Қарм.; Қарақ.; Түрікм., Красн.; Жамб., Шу) арыз. Бір а р з а жазғызып алайын (Жамб., Шу). Пенсияға шығу үшін а р з а м д ы алып ауданға бардым, а р з а м а бұрыштама соғып берді Қ орда., Сыр.). Айтатын… …
4астана — 1 (Жамб.: Жам., Св.) есік табалдырығы. А с т а н а д а н, жолдан былай тұр (Жамб., Жам.) 2 (Гур., Маңғ.; Түрікм.: Ашх., Таш., Тедж.) халық, ел, жиын. Жаумен жағаласып жүрмін көптен, Мен жүрген сахарада а с т а н а м ы н, Лайық па сонша байтақ… …
5ес қату — (ҚХР) пайдасы тию, көмегі болу. Оқушыларды «сонша ақша жұмсап оқытсақ та жұмысқа орналасу қиын болса, оқудың пайдасы шамалы» дейтін қате көзқарас қалыптасқандықтан «оқу е с қ а тп а й д ы» дейтін таным барған сайын күшейіп… («Шыңжаң», 2001, №12) …
6әнше — (Шымк., Мақт.) сонша, соншама, қанша, бірталай. Ә н ш е жерден жаяу келдік (Шымк., Мақт.) …
7жан қуу — (Тау., Қош.) алас ұру, жанталасу. Ол бір ж а н қ у ғ а н бала екен, не болды сонша ж а н қ у ы п (Тау., Қош.) …
8жанығу — (Қ орда: Арал, Қарм., Сыр.; Гур.: Маңғ., Тең.; Ақт., Қараб.; Орал: Чап., Жымп.; Рес., Орын.) асығу, жанталасу, асып сасу. Ж а н ы ғ ы п сөйлейді екенсің өзің Қ орда., Арал). Жаныққан адам. Ж а н ы қ т ы р м а й отыр (Гур., Маңғ.). Несіне ж а н ы… …
9кеммеш — (Гур., Есб.) сайқымазақ, келемеж. Өз к е м м е ш і ң өзіңе, сонша немене қылжалақтап (Гур., Есб.) …
10қалпы айту — (Жамб.: Шу, Қорд.; Рес., Орын.) өтірік айту, жалған айту. Жігіттің жақсысы қ а л п ы а й т п а й д ы (Жамб., Қорд.). Ұста бар деп осы жерде халық айтады. О неге сонша мұны қ а л п ы а й т а д ы. Қышқашпенен балғаны қолға берсе, Еркек түгіл әйел… …
