солай
1қалай-солай — (Гур., Маңғ.; Орал: Чап., Жән., Орда) қалай болса солай. Онша әсем киіне қоймайтын, қ а л а й с о л а й жүре беретін адам (Гур., Маңғ.). Ол еңбеккүнді қ а л а й с о л а й жазып келді (Орал, Чап.). Қыстау салғанда тасты (кірпішті) қ а л а й с о л… …
2дәп — 1 (Сем.: Абай, Шұб.; ҚХР) нақ, дәл. Мен көргенде, ол д ә п осы арада тұр еді (Сем., Абай). Бұл сөз көбіне дәп осы, дәп сол, дәп солай секілді тіркестердің құрамында ұшырайды 2 (Маң., Маңғ.; Қарақ.) әдет ғұрып, дәстүр. Біздің елде мұндай д ә п жоқ …
3кітабилен — ет. Кітапта не жазылса, қалай жазылса, солай сөйлеу, солай айту. Қазір мектеп балаларының тіліне зер салып қарасаңыз, к і т а б и л е н е бастаған кедейлеу сөз қорын байқайсыз (Қаз. әдеб., 06. 04. 1973, 3) …
4кеме авиациясы — (Корабельная авиация) әскери теңіз флоты авиациясының (әскери теңіз күшінің) кемелерінде және қосымша кемелерде орналасатын ұшақтар мен тікұшақтар. К.а ның негізгі бөлігін ұшуға арналған палубасы бар кемелерде орналасқан авиациялар (мыс.,… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
5электрондық аналогтық машина — (Электронная моделирующая (аналоговая) машина) электрондық есептеу машинасы. Үздіксіз өзгеріп отыратын физикалық шамаларды (ұзындық, бұрыш, жылдамдық, кернеу, т.б.) пайдаланып, есептеуге арналған. Есептеуге қажетті бастапқы мәліметтер үздіксіз… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
6электрондық модельдеуші машина — (Электронная моделирующая (аналоговая) машина) электрондық есептеу машинасы. Үздіксіз өзгеріп отыратын физикалық шамаларды (ұзындық, бұрыш, жылдамдық, кернеу, т.б.) пайдаланып, есептеуге арналған. Есептеуге қажетті бастапқы мәліметтер үздіксіз… …
Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
7Манихейшілдік — ІІІ ғ. Парсыда (Иран) пайда болған діни ілім. Оның негізін қалаушы Мани болды (ілім аты да сондықтан солай аталады). Манихейлік дін дуалистік сипатта. Ол бойынша бүкіл әлемде Жарық (Свет) күштерінің Қараңғылық (Тьма) күштерімен мәңгілік күресі… …
8Шабда — (санскр., дәлме дәл:сөз, дыбыс) – үнді философиясында ауызша куәлікті танымның қайнар көзі ретінде қарау. Бұл ретте шабда деп ведалардың абыройлы сөзше (ауызша) куәлігі сенімді білімнің үшінші қайнар көзі мағынасында түсініледі. Ведалық әдебиетті …
9қылжиыс — зат. Сұлап түскен жатыс, қалай болса солай қисая кеткен күй …
10а десе де — (Гур., Маңғ.) солай десе де, дегенмен, өйткенмен. Оны бізге кілауыз кісі деп түсіндіріп еді, а д е с е д е жөн білмейтін адам демедік (Гур., Маңғ.) …