сағаттық ақы
121зере — қазық. жерг. Мамаағаш. Аттың дене тұрқына орай з е р е қ а з ы қ т ы ң жерден биіктігі 1,5 2 м шамасында болады, мойын, кертпеш жасалады. Бұл аттың айналып тұруына мүмкіндік береді (Ер қанаты, 217) …
122көз — … 2. Аттың шашасының жоғарғы жағына сіңір мен сүйектің арасына жиналған сары су. «К ө з» екі қалтадан тұрады. Томпайған ісікке үшкір бізді тықсаңыз сары су ағып кетеді (Алматы ақшамы, 13. 11. 1991, 3). Көз аңғалағы. Көз орналасқан бас сүйек… …
123күн — жайлату. этногр. Тасаттық беру кейде осылай да аталынады. Тасаттық беру құрғақшылықта тәңіріден жаңбыр тілегенде жасалады. Бұл «к ү н ж а й л а т у» деп аталады (Ата салты., 136). Күн жұбату. Күнді (уақытты) өткізу. Бақтияр, Байжұма, Сағымжандар… …
124күс — зат. в ет. Жылқыда болатын ауру түрі. Әсіресе оларды [атты] маңқа, жамандату, қаназдылық, к ү с, жем түсу сияқты жұқпалы аурулардан сақтау керек (Ө. Жолымбетов, Айгөлек, 53). Күс ауру. в ет. Жылқының тұсарлық т ұ с ы н д а ғ ы т е р і н і ң т ү г …
125қан — құю. Сау адамның қанын қансыраған немесе науқас адамның қан тамырына құятын әдіс. Қ а н қ ұ ю д а н бұрын науқастың қаны толық зерттеліп, оның қан тобы анықталады (ҚСЭ, 6, 449). Қан сигектетті. Қанын ағызды, қанын сорғалатты. Төре Байху 1635 жылы …
126қанжілік — зат. Жөнді бапталмай бәйгіге қосылып, зорыққандықтан болатын ауру; жілігінің ішіне қан кету. Керісінше ат семіз болса қызылмай, қ а н ж і л і к етіп алмай, бірте бірте баппен арытады (Ер қанаты, 179). Семіз атты алғашқы кезде қатты қинап,… …
127қаратікен — Қ а р ат і к е н т ұ з . Қатты, ірі, тұнық түсті тұз. Қолда бар мағлұматтарға қарағанда, қ а р а т і к е н т ұ з желдің күшіне үгітілмейтін, ұшпайтын қатты зат көрінеді (Жұлдыз, 1972, №5, 182) …
128қатырма — I зат. Қатты қағаз, картон. Қатты қ а т ы р м а д а н жасалып, белі айқыш ұйқыш тартылған батпырауық бірте бірте қалықтай көтеріле берді (М.Мәжитов, Аманғали, 217). II зат. Ашымаған қамырдан пісірілген нан. Әсіресе бүкіл ауыл мақтайтын апамның… …
