ою ойып отыр
1сиыршы — зат. астр. Зодиак шоқжұлдыздарының бірі. Астрономия атауларының көпшілігі қазақша: Қарақұрт, Таразы, Суқұюшы, Жетекші, С и ы р ш ы, Бөрі, Бикеш, Айдаһар, Торпақ т.б. (С.Сәрсенова, Астр. атау., 64). Олар әрбір шоқжұлдызға ат қойып отырған.… …
2талдырма — зат. этногр. Шала басылған (талдырылған) киіз. Киіздің алғашқы жартылай басылған түрі т а л д ы р м а деп аталады. Бұл әлі толық басылып қатаймаған кезі (Ә.Тәжімұратов, Шебер., 48). Төрт тулаққа жүн сабаған төрт келіншек т а л д ы р м а д а н түр …
3тасқорық — … Қоржыннан құртірімшігін алып, т а с қ о р ы қ т а н ұрттап қойып отырғанда оның реңінен осы тірлігіне әбден риза пейілді аңғарар едіңіз (А. Сейдімбеков, Күңгір күңгір., 118) …
4есім қосу — (Орал, Жән.; Рес., Орын.) көңіл көтеру отырысында әркімге ат қойып шығатын ойын түрі. Е с і м қ о с қ а н д а ойынды басқарушы отырғандарға түгел ат қойып шығады (Орал, Жән.) …
5үктемдік — (Ақт., Байғ.) өктемдік. Қазақстанда өзінің колонизаторлық үктемдігі тағайынды орнатқаннан кейін патша үкіметі бір қатар қалалар, соғыс бекіністерін салды (Ақт., Байғ.). ҮКІ (Гур.: Тең., Маңғ.; Қ орда: Арал, Сыр., Жал.) қыста мұзды ойып су алатын… …
6көк — … 2. ауыс. Шар болаттан жасалған, асыл; сапалы д.м. Мыс.: көк найза, көк сүңгі, көк кіреуке, көк семсер, көк сауыт т.б. Сүбедей баһадүр мен Жебе ноян жас батырларға арналған орданың рәсімді сыйлығы – болат дулыға, к ө к кіреуке сауыт, наркескен… …
7есек — 1 (Маң., Маңғ.; Қ орда: Сыр., Жал.; Ақм., Еркін.; Қост., Жанг.; Түрікм.: Красн., Ашх., Таш., Мары) қырықтықтың ұстайтын жағына кигізіп қоятын тиек ағаш. Е с е к т і қырықтықтың басындағы имекке өткізіп қояды Қ орда., Сыр.). Сәду қарт… …
8ойдай — (Қост., Жітіқ.; Түрікм., Ашх.) көп, орасан. Әлгінде залдың ішінде отырғанда о йд а й терледім дейсің (Қост., Жітіқ.). Бұрынғы әйелі о й д а й бала тапқан (Түрікм., Ашх.). Халықтың о й д а й ақшасын жұмсап, мәдениет үйін салдырып беріп, сені… …
9сұқиту — (Рес., Сарат.) сіміру, ішу. Мен қақпалап қойып, өздері с ұ қ и т ы п отыр (Рес., Сарат.) …
10алакүлік — I зат. зоол. Қоңыздың бір түрі. А л а к ү л і к – кішкентай қызыл ала қоңыз. Ол бұта басында болады. Түйе оны жеп қойып ауырады (Ж. Бабалықұлы. Мал ауруы., 11). II зат. в ет. Түйеде болатын өте зілді ауру. А л а к ү л і к өте ауыр дерт. Оған… …
- 1
- 2
