ойын
21қара құлақ — Қазақтың ұлттық ойыны. Қыздар «қойға» жігіттер қара құлаққа (қасқырға), бір топ жастар мен келіншектер «күзетшілікке» бөлініп, ойын бастаушы сайланады. Ойын «қара құлақтардың» «қойларды» торып, амалдап жүріп тоқтағанын алып қашуға, қалаулысынан… …
22сиқырлы таяқ — зат. Таяқпен ойналатын ұлттық ойын. Ойыншылар қол ұстасып, шеңбер бойында дөңгелене тұрады. Қолына таяқ ұстаған ойын жүргізуші шеңбер ортасына шығып, ойын шартын жариялайды, ойыншыларды нөмірлеп шығады. Содан кейін кез келген бір нөмірді атайды… …
23хан жақсы ма? — этногр. Қазақтың ұлттық ойын сауығының бірі. Шілдехана, қыз ұзату, келін түсіру сияқты думанды кештерде ойналады. Ойын ережесі бойынша думаншылар арасынан хан мен уәзір сайланады. Хан уәзіріне «халқымнан хан жақсы ма?» деп сұра деген бұйрық… …
24қасқырқұлақ — зат. этногр. Ойынға қатысушылар қасқыр, қой, күзетші болып ойнайтын балалар ойыны. Әрекетшіл ойынға мал шаруашылығының негізінде дамыған «қасқұлақ» («қ а с қ ы р қ ұ л а қ») жатады. Бұл ойын түнде, яғни қой күзеткенде ойналады (Б.Төтенаев, Қаз.… …
25орамал — тастамақ. сөйл. Орамал тастау. Ауыл жастары біресе ән айтып, енді бірде «мыршым», «о р а м а л т а с т а м а қ», «хан жақсы ма» ойындарын ойнап, әбден құмардан шығып, шаршағанда бірақ тарады (А.Сейдімбеков, Қыр хикаялары, 116). Орамал тастау.… …
26теңге — ату. этногр. Ат үстінде шауып келе жатып, биік бағанның басына ілінген күміс теңгені атып түсіру сайысы (ойыны). Т е ң г е а т у – адамдардың, әсіресе жастардың қару ұстау өнері мен көзге атар мергендігін сынайтын ойын түрі (А.Нүсіпоқасұлы..,… …
27хан — I … 2. ауыс. Үлкен, ұлы. Әй, жігіттер! Ұры қары бүйтіп жүрмейтін шығар. Х а н жолда кім жүрмейді?! (Т.Мәмесейіт, Таңжарық, 2, 268). II зат. Асықпен ойнайтын ұлттық ойын. Асықпен ойнайтын х а н ойыны да осы сияқты. Ойнаушылардың санына шек… …
28бура-қотан — зат. көне Жастар дөңгелене, алқа қотан отырып ойнайтын ұлттық ойын. Мал шаруашылығына байланысты пайда болған. Ойыншылар дөңгелене қол ұстасып, қора жасап тұрады. Бір адам бура, екіншісі інген болады. Қораға кірген бурадан інген сескеніп, сыртқа… …
29түйілген орамал — Орамалмен ойналатын ұлттық ойын. Ойын жүргізуші «бір, екі, үш» деп дауыстағанда, ойыншылар жан жаққа бытырап кетеді. Оның біреуінің қолында түйілген орамал болады. Ойын жүргізуші соны қуалайды. Ал ойыншылар орамалды бір біріне лақтырып,… …
30орамал жүгіртпек — (Көкш., Қ ту) тізенің астына орамал жүгіртіп ойнайтын ойын. О р а м а л ж ү г і р т п е к т і ойын тойда ойнайды (Көкш., Қ ту). Бұл ойын аты Қазақстанның әр жерінде әр түрлі. Алматы маңында андалақ, Шу бойында жылтыр кетті, Қарағанды облысында… …
