ныхас кæнын
1РÆХОЙÆН НЫХАС КÆНЫН — тж. РÆХОЙÆН ДЗЫРД КÆНЫН тж. РÆМПЪУЗÆН НЫХАС КÆНЫН Искæмæ тызмæг, схойæн дзырдтæ кæнын, гуымир ахаст дарын. Алчидæр ын (лæппуйæн) кæны рæхуыст, рæмпъузæн ныхас. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) Йæ цæстытæ æрæхгæдта, афтæмæй æнхъæлмæ каст, Карум …
2РÆМПЪУЗÆН НЫХАС КÆНЫН — тж. РÆМПЪУЗÆН ДЗЫРД КÆНЫН см. РÆХОЙÆН НЫХАС КÆНЫН …
3ЗÆРДÆЛХÆНÆН НЫХАС КÆНЫН — Искæй зæрдæ, ахаст химæ здахын. Исты зæрдæлхæнæн ныхас ын куы загътаин, уый дæр æй бафæндыд, фæлæ Софрон фæраздæр. (Букуылты А. Зарæг баззад цæргæйæ.) …
4КЪАХÆН НЫХАС КÆНЫН — Исты базоныны тыххæй искæй арæхстгай фæрсын; искæй сайыны хуызы истæй тыххæй фæрсын. Марикъо: (иуварсмæ) Хъæр мæ кæны æмæ сæфын (Габемæ худæн æмхæццæ). Куы ницы ма банызтай, Габе, афтæмæй къахæн ныхас дæр куынæуал æмбарыс. (Туаты Д. Сидзæргæс.) …
5УДАИСТÆЙ НЫХАС КÆНЫН — Тыхстæй тагъд тагъд дзурын. Чысыл раздæр Иналимæ удаистæй кæй ныхас кодта, уый дæр дзы æрбайрох. (МД. 1985, 8.) …
6ХИ НЫХАС КÆНЫН — Хи цы фæнда, уый аразын, дзурын; никæй фæрсын. Поступать своевольно, ни с кем не считаясь. «Акæнут мæ дохтыртæм», – хъæрзгæйæ хатыдис уый, фæлæ Тандел йæхи ныхас кодта, махæн нæ хосгæнæг Хуыцау у, зæгъгæ. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) …
7РОГ НЫХАС КÆНЫН — Æнæраны, æнæмидисджын дзырд кæнын, хъуыдыгæнгæ нæ дзурын. Мусон: Буцæ рог ныхæстæй фылдæр цы кæны? Уымæ та цы хъусыс? (Брытъиаты Е. Дыууæ хойы.) Хистæртæ сæхи фæкъуырма кодтой, æгæр тагъд фергом кодта Солтан хъуыддаг Дзæхдзиуы рог ныхасмæ.… …
8УДÆН НЫХАС КÆНЫН — Æмхуызонæй дзурын, кæрæдзийæн ныхасы бар нæ дæттын, афтæмæй иу хъуыдыйыл лæуд уæвын …
9УÆЛÆНГАЙ НЫХАС КÆНЫН — Комкоммæ хъуыддагыл нæ дзурын …
10Ныхас — см. Ныхас – перевод Ныхас – «ирон хъæуы форум», хъæубæсты ас лæгты æмбырд æмæ æмбырды бынат. Ныхас – фыдæлтыккон организаци æмæ хъæубæсты иумæйаг фарстатæ лыггæнæн бынат, стæй хъæуы хъомыл нæлгоймæгты уæгъд рæстæг æрвитыны бынат æмæ формæ.… …
