ныхæст цæуын
1фæныхæй-ныхмæ уын — з.б.п., (фæныхæй ныхмæ уæвын) …
2НЫХ САРАЗЫН — см. ЦÆСГОМ САРАЗЫН Бæрæг ранмæ цæуын. Зæрин кæсагау афардæг... цæмæдæридцæр сарæзтон мæ ных, ныр уыдон хъуамæ, райгæ фынау мысон. (Нафи, Ирыстоны сагъæстæ.) Æмбырд куы фæци, уæд мæ ных уырдæм сарæзтон. Бацæуæны лæууыдис хъахъхъæнæг милиционер...… …
3НЫХ ТÆРЫН — тж. НЫХ СКЪÆРЫН Искуыдæм æнæфсæрмæй цæуын, æфсæрæгау кæнын. – Уанцон нæу, æнæуидæр уæм мæ ных кæй æрбатардтон, уый мын хатыр уæд. Нæ адæмы хъысмæт мæ мæ цонгæй ласæгау æрбакодта. (Хъайтыхъты А. Ус богал.) …
4ДЗЫХЫ СÆКÆР УЫН — Искæй ныхæстæ æхсызгон уын. Дæ дзыхы сæкæр, Натъо, фæлæ иууыл нæхи хъуыддагыл куы фæуæм, уæд ма преми чи исдзæн? (Гаглойты В. Гæлæбу.) …
5КЪАХЫ НЫХÆЙ ДÆР МАКУЫ СХЪÆРЗЫН — Никуы фæрынчын уын, æнæниз уын …
6МАРД ÆРЦЫДЫ ХУЫЗÆН ФÆУЫН — Тынг нынкъард уын. Сосланмæ йæ ныхæстæ фæсмон фæкастысты æмæ мард æрцыды хуызæн фæцис. (Цоциты Р. Амонд.) …
7САДЖЫ ХУЫЗÆН УЫН — Хъæддых, рæсугъд, хæрзконд уын. Цыкурайы хуызæн чындздзон чызджытæ, саджы хуызæн усгур лæппутæ дзы куы ис. Уыдоны цур мæ хуызæн зæронд хъебрейæ цы кæныс? (Ирон хъæлдзæг ныхæстæ.) …
8ДАМ АЦÆУЫН — Искæуыл æфхæрæн ныхæстæ ахæлиу кæнын. Дам тæвд нæмыгау ацæуы ниугæ, – нæу фыдгой ныхас мæргъты пæррæст. Дам æрцыдис рæстудыл дæр, уæд æнæууæнк у адæмы цæст. (Ф. 1989, 12.) …
9ныхасын — ↔ ныхæсын ↓ аныхасын, баныхасын, æрныхасын, æрбаныхасын, раныхасын, нынныхасын …
10ДЗЫХ ФÆРНÆЙ ДАРЫН — Искæй ныхæстæ æхсызгон уын. Хорз ныхæстæ кæнын. Фæзæгъынц æй арфæйы хуызы …