міндетті оқу
101бірден төмен емес рет — (Монғ.) кем дегенде бір рет. Дайдындық малын сұмын өлкесінен шығарардың алдында міндетті түрде креолинге б і р д е н т ө м е н е м е с р е т тоғыту жөн («Ж. өмір», 13.05.1983) …
102болмалы — (Түрікм., Красн.) болуы керек. Бұл жақтың дәбі (қ.) бойынша ұзатылған қыздың жасауында міндетті түрде шай сандығы б о л м а л ы (Түрікм., Красн.) …
103екі есептен — (Маң., Маңғ.) сөзсіз, міндетті түрде. Олар менің келгенімді е к і е с е пт е н білді ғой! (Маң., Маңғ.) …
104жабазы — 1 (Сем., Ұрж.; Шығ.Қаз.: Тарб., Зайс.) киізден, иленген теріден жасаған ағашсыз қамыт, киіз қамыт. Ж а б а з ы н ы диқаншы шаруаның өзі жасайтын (Сем., Ұрж.). Ж а б а з ы н ы арбаға жегетін түйенің мойнына кигізеді (Шығ.Қаз., Зайс.) 2 Қ орда.,… …
105жалпысы — (Монғ.) 1. барлығы. 2. небәрі. Қазір ж а л п ы с ы 1687 шаршы метр алаңы бар сауда дүкендері көбінесе ауыл еңбекшілеріне, малшыларға қызмет етуге міндетті жүзден астам агент, он бір автодүкен жұмыстауда («Ж. өмір», 7.08.1985) …
106жарақты — (Ақт.: Ойыл, Ырғ., Қараб.) жарамды. Малшы колхозшылардың көпшілігінде ж а р а қ т ы тұрған үй бар (Ақт., Ойыл). Осы жазып отырғаныңның барлығы ғылым үшін ж а р а қ т ы болмас. Ең негізгі ж а р а қт ы с ы н ғана көрсетерсің (Ақт., Қараб.) Бізде ж… …
107жедел кеңес — (Монғ.) кезектен тыс өткізілетін жиналыс. Бұл олқылықты жедел арылту шараларын жүзеге асыру үшін жуықта аймағымыз орталығында болып өткен ж ед е л к е ң е с т е н ұсынылған міндетті толық орындау... («Ж. өмір», 20.06.1983) …
108жона — 1. (Қост., Аман.; Жезқ., Ұлы.; Орал, Орда; Қ орда: Арал, Сыр., Жал.; Ақт.: Ойыл, Ырғ.) ердің екі қапталының астына ғана салынатын желдік, қапталдық. Аттың ж о н ас ы н қалыңдап жасау керек (Қост., Аман.). Балам, ер тоқымның ж о н а с ы тозып… …
109қандайма — (Гур., Маңғ.) қандай да, нендей де. Бұл міндетті, қарарды бұзып қ а н д а йм а жолмен болса да кедергі жасағандар әкімшілік жолмен жүз сом айып тартады (Гур., Маңғ.). Әрбір орындарда санитарный постылар ұйымдастырылып, қ а н д а й м а жұқпалы… …
110қаулі — (Орал, Орда) қаулы. Ауыл Советтеріміз ауаткомнің міндетті қ а у л і с і н і ң дұрыс іске асырылуын дұрыстап бақылаулары, ол қ а у л і н і бұзушыларға қ а у л і д е көрсетілген шараларды бұлжытпай құлданып отырулары тиіс («К з жолы», 12.01.1937) …
