мæрдæгъдау
51Амаддзаг — см. Амаддзаг – перевод I – арвы цæфæй иу чи амардис, уымæн йæ ингæныл цы дурын цырт æвæрдтой, уый. Цалынмæ иу æрвдзæфæй мардыл афæдз нæ рацыдаид æмæ йын амаддзаджы хист не скодтаиккой, уæдмæ цыртæн æвæрæн нæ уыдис. II – æрвылазы хист æрвдзæфæй… …
52АРВ-УАЦИЛЛА — Тыллæджы бардуаг Уацилла. Уæлæрвты кæй хæты, уый тыххæй ма йæ хонынц Арв Уацилла дæр. Хæрзæгъдау, аив, рæсугъд ас нæлгоймагæй хуыздæрæн фæзæгъынц, Арв Уациллайау йæ бакаст, зæгъгæ. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …
53АРТ — Арт, зынг ирон адæмон сфæлдыстады æмбæлынц сæ комкоммæ нысаниуæгимæ æмæ фæсномыгæй дæр. Ныр дæр ма арæх фехъусæн вæййы ахæм зæгъдтытæ: «Мæ артыл дон бакалд!», «Артæн бын фæнык ын нæй». «Мæ арт бауазал!», «Мæ зынг ахуыссыд!» Зынг (арт) царды… …
54АРТЪАУЫЗ — Существо, создавшее зло, насекомых и гадов помимо воли Бога. В наказание за это оно привязано к Луне. кæс СТЪАЛЫТЫ ÆМÆ ÆРВОН ФÆЗЫНДТЫТЫ НÆМТТÆ Мæйрухс æхсæв цалхыдзаг Мæймæ биноныг куы ныккæсай, уæд ыл адæймаджы цæст цыдæр æндæрджы хуызæн равзары …
55БАДÆНТЫ ХИСТ — тж. БАДÆНТÆ см. БАДÆНТЫ ХИСТ – перевод Ног азæй къуыри куы рацæуы, уæд къуырисæрæхсæв ног мæрдджынтæ фæкæнынц Бадæнтæ. Кусарт акæнынц, сцæттæ кæнынц нозт, алыхуызон хæринæгтæ, адджинæгтæ, дыргътæ, халсартæ. Раздæр иу Бадæнтæм зианæн йæхи номыл… …
56БАДÆНТÆ — Ирон мардæгъдау. Ныр æй кæнынц Ногбоны хæдфæстæ къуырисæры æхсæвы. Афæдзы дæргъы чи амæлы, уыдоны бинонтæ сын уыцы æхсæвмæ алкæмæн дæр йæ уаты æрцæттæ кæнынц фынджыдзаг алыхуызон хæринæгтæй, нозтытæй, халсартæй æмæ адджинæгтæй, стæй – йæ… …
57БАРЫСЧЪИ — Мардæгъдау, Барысчъи, ома, мархо сылгоймæгтæ дардтой сæ мард лæгты, æфсымæрты, лæппутæ æмæ тиуты тыххæй, фыдызгъæл æмæ урсаг нæ хордтой. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …
58БАТРАДЗ — тж. БАТРАЗ Нæртон мыггаг Æхсæртæггатæй. Болатрихи Хæмыцы болат æмæ æндонриу фырт, йæ дыууæ уæны астæуæй гуырд. Йæ мад – Быценон. «Нартæн сæ тæккæ хъаруджындæр, – фыссы Нигер, – æппындæр аипп кæмæ нæ арынц Нарт, уыцы болат Батрадз. Лæгæй лæгмæ… …
59БЫРÆН ХЪИЛ — Ирон мæрдæгъдау. Марды кæндты рæстæг иу равзæрстой лæгъзгуыбын, æмдымбыл хъæд, йæ сæрыл ын иу ныффидар кодтой, лæварæн дзаумæттæ цæуыл æрцауындзæн уыдаид, ахæм ауындзæнтæ. Алыхуызон лæвайрæгтæ иу ыл куы сауыгътой, уæд иу æй сæрмагондæй… …
60БЫЦЕНТЫ ЛÆППУ — Нæртон Хæмыцы каис. Иумæ фембæлынц цуаны. Йæ фезмæлд, йæ хъару, йæ æгъдау Хæмыцы зæрдæмæ афтæ тынг фæцыдысты, æмæ йæ бафæндыд чи у, уый базонын, стæй сæ мыггагæй ус ракурын. Æмæ йæ хъуыддаг афтæ дæр рауад. Быценонæй – йæ фыццаг усæй – йын уыд… …