көн кебек ачык
1ылыслылар — Ачык орлыклы үсемлекләр төркеменнән чыршы, нарат, карагай, кипарис, артыш кебек мәңге яшел энә сыман яфраклы агачлар, куакларның атамасы …
2яну — 1. Кислород яки башка окисьлаштыргыч матдә белән кызу темпта кушылу, окисьлашу реакциясе 2. Ут тәэсирендә юкка чыгу, һәлак булу. Мич, учак һ. б. ш. ны ягу тур. 3. Яктылык тарату, чәчү лампа яну. Яктыртып тору (кояш, йолдызлар тур.) 4. Авыру яки… …
3зәңгәр — Яшел белән күк арасындагы төс; күк йөзенең бик аяз көндәге ачык төсе күлмәгемнең зәңгәре күлләр кебек. ЗӘҢГӘР ЧӘЧКӘ, ЗӘҢГӘР КҮЗ – Гадәттә арыш басуында үсә торган ачык зәңгәр чәчәкле үлән; рус. Василек. ЗӘҢГӘР СӨТ – Өсте җыеп алынган сыек сөт.… …
4демонстратив — с. 1. Килешмәү, ошатмау, яратмау кебек хисләрне ачыктан ачык, ачу китерерлек итеп белдерә торган 2. Демонстрация (2) рәвешендәге …
5кыр — I. 1. Урмансыз тигезлек, зур тигез ачык мәйдан. Хайваннар һәм кошлар тур. : кулга ияләштерелмәгән, йортныкы булмаган; кыргый кыр үрдәге, кыр казы 2. Иген игү өчен эшкәртелә торган җир мәйданы; басу. с. Авыл хуҗ. культуралары үстерү белән… …
6өзгәләнү — 1. Ертылу, ертылып бетү; аерым кисәкләргә бүлгәләнү (кием һ. б. ш.) 2. Нәрсәдә дә булса ачык аралар, ачыклыклар барлыкка килү; ертылган, теткәләнгән кебек булып күренү өзгәләнгән соры болытлар агыла 3. күч. Бик нык борчылу, ачыргалану, газаплану …
7өзү — 1. Бауны, җепне һ. б. ш. нык тартып, сузып, бөтенлеген юкка чыгару, икегә аеру. Кисеп чыгарып икегә аеру 2. Үсеп утырган берәр нәрсәне тартып сабагыннан, ботагыннан, тамырыннан аеру, аерып алу 3. Беркетелгән нәрсәне каерып, тартып, йолкып алу,… …
8тишек — 1. Нәр. б. тишелгән, ертылган яки буш, ачык калган урыны. күч. гади. Ишек, тәрәзә, люк һ. б. кебек ачыклык тур. Берәр төрле тоташ масса эченә уелып кергән бушлык ботак тишеге 2. с. Тишелгән, үзендә тишек барлыкка килгән тишек савыт …
9чишелү — 1. (Чишү) 2. Бәйләнгән бау, шнур, җеп кебек нәрсәләрнең очлары ычкыну, аерылу, сүтелү. Берәр бәйләнгән, төрелгән әйбер сүтелү, ачылып китү төенчек ч. 3. Төймәсеннән, каптырмасыннан һ. б. ш. ычкынып ачылу (кием салым тур) 4. Ачыклану, билгеле булу …
10ябалак — I. 1. Зур күзле, ыргак сыман томшыклы, йомры башлы төнге ерткыч кош 2. күч. Игътибарсыз, гамьсез, эш рәтен белми торган кешегә карата тиргәү сүзе булып кулл. : күзле бүкән, ачык авыз. II. ЯБАЛАК КАР – Мамык кебек җиңел һәм күпереп торган эре… …