көз қысу
31екі үйге бір қазан астыру — (ҚХР) қинау, тұрмыста қысу. «Мәдениет зор төңкерісі мезгілінде шолақ белсенділер елдің басына әңгір таяқ орнатып, е к і ү й г е б і р қ а з а н а с т ы р ғ а н» (ҚХР) …
32әбиір — (Шымк., Лен.) абырой. Ә б и і р і ң д і сақта, балам (Шымк., Лен.). Оны да місе тұтпай, күресте қоңыраулы Торым атанған бас палуанының ең болмаса бірер жұлқысуға келмей, шалқасынан түсіп, ә б и і р і ашылып қалғанына жәбірленген Жәңгір хан (Б.… …
33жекеме-жеке — (Гур., Маңғ.; Түрікм.: Таш., Көнеүр., Тедж., Байр.; Қарақ.) жекпе жек. Сәлім ж е к е м е ж е к е келгенде бәріне де бой бермейтін еді (Гур., Маңғ.). Темірге еш жан ж е к е м е ж е к е келе алмайды (Түрікм., Таш.). Думбауыл деген бір жайсаң ж е к… …
34зәр жаю — Қ орда., Арал) ашу қысу, қапалану. Сіз әйеліңізге оқуға барасың деп з ә р ж а й ы п жақтырмадыңыз ба? Қ орда., Арал) …
35күшәлә жеу — 1. (Гур., Маңғ.) ашу қысу. Бастық Бесқалаға барып келгелі к ү ш ә л ә ж е п, мені қысып жатыр (Гур., Маңғ.). 2. (Шығ.Қаз., Ү Н.) қиындық көру, көресісін көру …
36қыйысу — Қ орда., Арал) кескілесу, соғысу. Бірін бірі аямай қ ы й ы с ы п жатқан жерінде ұсталыпты Қ орда., Арал) …
37қысталау — (Қар.) қысу. Ақсақал кісіні қ ы с т а л а м а, Омарға Тарлан көктің жүрісі қатаң көрінді ғой (Ғ. Мүсір., Оян. өлке) …
38қыту — Қ орда., Арал) қысу, шамалау, мөлшерлеу. Малға шөп аз жылы шөпті қ ы т ы п бермесе болмайды Қ орда., Арал). Ат жалын қ ы т ы п ұстаған жұмырығы да балғадай (Т. Ахт., Дала., 34). Өзіне айтқызсаң аузын қу шөппен сүрткенмен құдай оны бақтан да көп қ …
39қышу — (Жамб., Шу) қысу …
40оңышу — (Түрікм.: Мары, Ашх., Таш.) келісе білу, тату тұру. Біз екеуіміз осылайда о ң ыш а м ы з (Түрікм., Ашх.). [Түрікменше онушмақ (Туркм. рус. сл., 1940); қарақ. оңысу (Карак. рус. сл., 1958); ұйғ. онулшмак (Уйг. рус. сл., 1961)] …