кәсіпшілік аңшылығы
61бейшора — (Монғ.) бейшара, сорлы. Б е й ш о р а шал осы елдің кәрісі еді, Құрметтеген барша жұрт «дәрісі» еді (Монғ.). Бір шайқады, қарға өлді жерге құлап, Өліп қалды, б е й ш о р а жатыр сұлап. Әлін білмес әлектер толып жатыр Мұнан әбірет алыңдар салып… …
62жер суы — 1. (Алм., Кег.; Жамб., Шу; Шығ.Қаз.: Тарб., Зайс.; Сем.: Аяг., Ұрж.; Қ орда, Қарм.) егіндік жерді жыртпастан бұрын берілетін су. Былтыр 80 гектар жерге ж е р с у ы н бердік (Алм., Кег.). Егінге ж е р с у ы күзде күздік жер айдарда беріледі (Жамб …
63зарпы — (Қост., Об.; Жамб., Жам.) салдар, зардап. Оның уақытында келмегені з а р п ы ғой (Қост., Об.). Мен жоқшылықтың з а р п ы н көп көрдім (Жамб., Жам.). Сорғалап қан ағады, Қатты таяқ з а р п ы н а н, Қарашаш сұлу талады (Батыр. жыры, 173) …
64керіз — 1 (Шығ.Қаз.: Зайс., Тарб.) жол бойынан бұрыс, бір бүйір. Тарбағатайға қарай жүргенде Маңырақ тауы жолдан к е р і з тұрады (Шығ.Қаз., Зайс.). Балықшы колхоздары осы арадан к е р і з (Шығ.Қаз., Зайс.) 2 (Түрікм.: Ашх., Таш., Мары) жер асты… …
65қазақуар — (Рес., Қалм.) қазақы, қазақшылығы бар. Ол қ а з а қ у а р адам көрінеді (Рес., Қалм.) …
66қазақы қалып — (Шымк., Түркіс.) түзу қалып. Қ аз а қ ы қ а л ы п т ы ң артықшылығы үзеңгіге кіргенде тез шығып кетеді. Қ а з а қ ы қ а л ы п п е н жасаған етіктің өкшесі биіктеу болады (Шымк., Түркіс.) …
67қайыққа жүру — (Гур., Маңғ.) балықшылыққа жалдану. Төңкерістен бұрын Аштрақан жағында он бес жылдай қ а й ы қ қ а ж ү рд і м (Гур., Маңғ.) …
68қайырқом — (Гур.) қайырымды. Өзі ешкімге артықшылық көрсетпеген ақ көңіл, қ а й ы рқ о м оның үстіне шамасынан тыс шашпа, жайдақ шал тын (Ж. Нәжім., Ақ шағ., 6). Елдің сөзімен айтқанда қ а й ы р қ о м «бағы жүріп тұрған» кезі еді (Ж. Нәжім., Кішк., 231) …
69қоныс болу — (Гур., Маңғ.) (жылдың) жақсы болуы, жайлы жыл, тоқшылық жыл. Баяғы жұт қояннан кейін ұдайыменен төрт жыл қ о н ы с б о л д ы (Гур., Маңғ.) …
70мәтрөшке — (Орал, Қара.) шайшөп. Жоқшылықта шай орнына м а т р ө ш к е іштік. Төмен қол шайды да бір заманда м ә т рө ш к е дейтін (Орал, Қара.). қ. матрөшке, матрушке, матручке …
