күйеу
111қалтақарар — зат. сөйл. Қалта ақтарар. Содан соң күйеу жолдастың қалтасын тағы қақшиды. Мұны оңтүстік жақта «қ а л т а қ а р а р» деп атайды (Қаз. әдеб., 23.08.1974, 2) …
112қарсылан — қарсыла етістігінен жасалған ырықсыз етіс. Алайда күйеу бала айрықша құрмет, ерекше салтанатпен қ а р с ы л а н д ы (М.Мағауин, Аласапыран, 2, 246) …
113қосалқы — I зат. жерг. Екінші әйел; тоқал. Күйеуі өлген әйелді әкем қ о с а л қ ы ғ а алмақ болғанда, шешем де көнбейді, Қазинаның өзі де көнбейді (С.Мұқанов, Мөлдір махаб., 27). II Қосалқы бүршік. бот. Өсімдіктердің жас өркендерінде пайда болатын қосымша… …
114қотиын — … Қ о т и ы н неме бір күні жазым етсе қайтесің? (Қ.Жұмаділов, Соңғы көш, 1, 229). Оның үстіне сүйекке өкпелегендей торсаңдап тұрған тексіздеу күйеуінің қ о т и ы н мінезіне шамырқанған түрі бар (Қ.Ысқақов, Тұйық, 89) …
115қыз — I Қыз көру. этногр. Ер жеткен жігіттің өзіне сыңар іздеу әрекеті. Некелесуге байланысты этнографизмдерде қ ы з к ө р у, құда түсу, қалың беру, ұрын бару, қыз ұзату, к е л і н т ү с і р у г е қатысты атаулар қамтылады (Жалын, 1974, №3, 146). Қыз… …
116қызкөрсетер — зат. этногр. Ұрын келген күйеу бала бірінші рет қызды көрсеткен адамға беретін кәде сый. Бұл сенен алған қ ы з к ө р с е т е р і м болсын. Әлі асықпа, іргебасар, шашсипатар, ошаққазар, бозапұл дейтіндер толып жатыр (Қ.Тұрсынқұлов, Анды Қарақыз,… …
117лыпасыз — сын. Үстінде ешқандай киім жоқ. Күйеуіндей емес, оңай шешінді. Мүлде л ы п а с ы з қалды (М.Мағауин, Екі томд., 2, 326) …
118майқан — зат. и х т и о л . Сібір өзендерінде көп тараған балықтардың бір түрі. Оның басты байлығы халық ускуч деп атайтын қызыл балық – м а й қ а н (Ертіс өңірі, 28). Солардың бірі – албырттар (лососовые) тұқымына жататын м а й қ а н (Лен. жас,… …
119мойын — Мойнына сайтан мінді. Адал жолдан тайды, адасты. Тоқталған бір пенде жоқ қыры сынып, м о й н ы н а әбден алған с а й т а н м і н і п. Айтсаңақ, «анау қу» деп жымыңдайды, Соған ыза боласың іштен тынып (Шәкәрім, Шығ., 39). Мойын арқан. Бұқатартыс… …
120нәмдестік — зат. жерг. Туыстық, жақындық. Келе келе Бәтимен танысқаннан кейін онымен рулас н ә м д е с т і г і н айтып, Таңжарықты «әй, сен күйеу бала екенсің ғой» дейтін (Т.Мәмесейіт, Таңжарық, 2, 220) …
