кешкі ас
71керме — I зат. жерг. Шартақ. Тамақтан соң біраз тынығып алып, салқын түсе бақша араладық, піскен қауындарды к е р м е н і ң астына тасып, үйіп жиып қойдық та, күн кешкіргенше қақ тіліп, қауыншек өрдік (Ж. Ахметов, Гүлшат, 23). II Керме арқан. Ат байлау… …
72керсаумал — сын. Жанға жайлы, қоңыр салқын. Жұрт күнұзақ тұяқ серіппейтін де, тек осындай к е р с а у м а л қоңыр леп ескен кешкілікте ғана күйтіңкүйтің тіршілік қамына кірісетін (Жалын, 1974, №1, 78) …
73күнтүсер — зат. Шаңырақтың ашық тұрған, күн түсетін жері. Сегіз көз күлдіреуіші бар, к ү н т ү с е р і кең қара шаңырақтан атылып шыққан әнді таудан аса соққан кешкі леп ала қашты (Ж. Кәрменов, Ақылбайдың әні, 92) …
74қаншегір — зат. Қыран бүркіттің алғыры. Дәулет қансонарда түлкі қағып түсіретін кешкіл бас қ а н ш е г і р тәрізді атылып тұр (Ә.Байбол, Теміржол., 277) …
75құрма — зат. кәс. Теңізге ау салып, түнемеге тұратын жер. Елді кешкі қ ұ р м а ғ а көтеретін де, қ ұ р м а орнын таңдайтын да солар (Ә.Сарай, Атырау, 57) …
76қысаға — … Ақбас (қ ы с а ғ а) – түйеде болатын өте жұқпалы жаман аурудың аты. Ол көбінесе түйенің басында, мойнында болады да, ақ ірің ағады (Ж.Бабалықұлы, Мал атау., 78). Түйені қатты айдап келіп және кешкі мезгілде суаруға болмайды. Мұндайда түйе қотыр …
77май — бүлкіл. Майда, жұмсақ бүлкіл. Батырлар тегіс аттарына қонып, Надырқұлды ортаға алып, м а й б ү л к і л м е н қаңырдаңды қуалай жүріп кетті (Қаз. әдеб., 15.11.1974, 4). Май жеді. техн. Майды көп пайдаланды (жұмсады). – Тракторым м а й ж е п жүр,… …
78мөлдек — атты. Толықсыды, пісті. М ө л д е к атып, тырмиып тұрған сепсеміз күріш сабақтары кешкі самал түгіл зілзалаға да басын иетін емес (Тоғызыншы шежіре, 24) …
79памдат — зат. ар. д і н и. Таң намазы, пандат. «Намаз тағылымында» тәулігіне бес рет оқылатын намаздың аттары – таң намазы (п а м д а т), түскі намаз, бесін (түстен кейінгі) намазы, кешкі намаз (мағриб), түнгі намаз да келтірілген (Егем. Қазақст., 14. 12 …
80таң — асырылды… Қысқы жабулар Қазақстанның солтүстік облыстарында киізден жасалып, суытылатын немесе т а ң а с ы р ы л а т ы н аттарға жабылатын (Х.Арғынбаев, Қаз. ер тұрман, 198). Таңды таңға ұрды. Түнімен ұйықтамады, демалмады, тынықпады. Т а ң д ы т …
