кешкі ас
61шекім — (Монғ.) дейін, шейін. Кешкі тоғызға ш е к і м келіп қалар (Монғ.) …
62шені — (Алм., Қаск.) маңы, маңайы, төңірегі. Біз, тегі, қамбаның ш е н і н е де жоламаймыз (Алм., Қаск.). Сәске түстің ш е н і (Б. Соқ., Біз де бал. бол., 36). Қазір кешкі сағат тоғыз ш е н і (Б. Соқ., Жекпе жек, 155) …
63шылан — 1 (Рес., Орын.; Ақт., Ырғ.; Қ орда, Арал) қамыстан, талдан жасалған қора қопсы. Ш ы л а н д ы шетен, талдан тоқимыз (Орын., Бөр.). Ш ы л а н н ы ң есігін жап, үйге жел кірмесін Қ орда., Арал). Бұл орыс тіліндегі чулан сөзімен төркіндес сөз 2… …
64әсіреңкілік — зат. Әрі сәрілік, табанының бүрі (бедері) жоқтық. Жанардың, әсіресе, кешкі демалыс кезіндегі ә с і р е ң к і л і г і н айтсаңшы (Ә. Табылдиев, Қой бағу., 98) …
65бас — амандық садақасы. Жеке басы үшін берілетін садақа, пітір. Кешкілікті ауызашар, таңертеңгілікті сәресі дейді. Ораза уақытында мұсылмандар семьясының әрбір басына б а с а м а н д ы қ (пітір) с а д а қ а с ы н төлейді (Ана тілі, 26.04.1990, 6). Бас… …
66бүгжеңдес — бүгжеңде етістігінен жасалған ортақ етіс. Байлар кешкі қонақасыға тым ерте жиналып, бекініс ішіне кіре алмай тыста б ү г ж е ң д е с і п көп тұрысты (Ж. Молдағалиев, Алғ. қоңырау, 18) …
67жасаңытып — үст. Жап жасыл болып, көгеріп. Үй қасындағы Бозтөбе де кешкі салқынмен ж а с а ң ы т ы п, жазық далаға иықтанып кербез қарайды (Е. Рахимов, Тентек келін) …
68жатсабақ — Белгілі бір мәтінді жаттату сабағы. Кешкілік ж а т с а б а қ жаттады. У шу болып ауылды басымызға көтереміз (Б. Майлин, Шығ., 97) …
69жерқылаң — зат. Жер түстес қылаң ат. Ж е р қ ы л а ң мінген екі жігіт кешкі салқынмен есіп жүріп кеткенде, кер бетеге, боз көденің арасында зорға көрінгендей (М. Әуезов, Таң. шығ., 1, 292) …
70кер — I зат. г е о г р. Керіліп (созылып) жатқан биік жер. Мал к е р д е жайылып жатыр. Түсіндірме сөздікте жер бедеріне байланысты жалаң, жүрекше, к е р, мұрын, текше сөздері жоқ (Қаз. әдеб., 28.08. 1987, 14). Кер бетеге. бот. Қырда өсетін бетегенің… …
