керемет
51әскере — (Талд., Қарат.; Сем.: Ұрж., Көкп., Ақс., Абай, Шұб., Аяг.; Шығ.Қаз., Зайс.; Жамб., Шу; Тау., Қош.) керемет, өте, аса тамаша. Ой, біздің Нысанбай ә с к е р е адам (Талд., Қарат.). Ол ә с к е р е жігіт еді ғой (Сем., Ұрж.). Бірі – Әсиенің қырман… …
52әскермен — (Сем.: Ақс., Көкп.) керемет, өте, аса, әсем. Мынау бір ә с к е р м е н үй екен (Сем., Көкп.). қ. әскере …
53жайсаң — 1 1. (Қост., Об.) ел жақсысы, төре, ақсүйек. Ол бұрын ж а й с а ң жігіт болған. Жәнібек батыр қалмақтың ж а й с а ң ы н ы ң үйіне кетіпті (Қост., Об.). 2. (Тау., Қош.) болыс. Баяғыда Абдолла ж а й с а ң мен Алтайдың Сама ж а й с а ң ы бір бірімен …
54жалқылдау — Қ орда., Арал) қоңыр қызыл түспен тұтасқан түрде қызару (күреңденген түспен). Шығыс жақ түнгі бір өрттің керемет сәулесі түскендей ж а л қ ы л д а п қызарған (Ә. Нұрп., Курл., 67) …
55жөнсіз — (Жамб., Жуа.; Сем.: Абай, Ақс., Көкп.; Шығ.Қаз., Ұлан) жақсы, керемет. Ой, ол ж ө н с і з жігіт (Жамб., Жуа.). Абайдың өлеңдері ж ө н с і з қызық (Сем., Абай). Өткен жылғы егіннің шығымы ж ө н с і з еді (Шығ.Қаз., Ұлан) …
56ілмелі көйлек — (Түрікм., Красн.) етек жеңі ілме оюмен өрнектелген көйлек. Аппақ бөзден тігілген і л м е л і к ө й л е к қыз қырқынға керемет жарасады (Түрікм., Красн.) …
57керемат — (Сем.: Ақс., Көкп., Ұрж.; Қ орда: Арал, Сыр., Жал.) керемет. Оның айтқан әңгімесі к е р е м а т қызық екен (Сем., Ақс.). Майраның алып келген к е р е м а т ойыншықтары бар (Сем., Көкп.) …
58кесел — 1 (Сем.: Ақс., Көкп., Абай) керемет, мықты. Сен шахмат пен дойбыны к е с е л ойнайды екенсің (Сем., Ақс.). Мына жігіттің дауысы к е с е л екен (Сем., Абай) 2 (Сем., Абай; Тау., Қош.) кесір, кырсық. Қанша айтсақ та, киемін деп қоймады ғой әлгі к е …
59құртақандай — (Гур.: Маңғ., Есб.; Орал: Казт., Чап., Жымп.) құрттай, кішкентай. Өзі қ ұ р т а қ а н д а й болғанмен керемет күшті (Гур., Есб.). Ірімшігімнен қ ұ р т а қ а н д а й қалды (Гур., Маңғ.). Мына қ ұ р т а қ а н д а й тостақанға сорпа құйып бер (Орал …
60мұрынға сұққандай екен — (Орал: Чап., Жымп.) үйлесімді, жақсы, керемет. Үстіндегі киімің м ұ р ы н ғ а с ұ қ қ а н д а й е к е н (Орал, Чап.) …
