йөрәккә барып җитү
41җәяүлек — 1. Җәяү йөрү, җәяү йөрергә калу хәле ат аягын кызганган җәяүлектән котылмас 2. с. Җәяү дә барып җитәрлек, бик озын булмаган җәяүлек юлга чыксаң, ат җәймәңне калдырма …
42җиргизәр — Яңа җирләр ачучы, кеше аягы басмаган җирләргә барып чыгучы кеше; рус. Землепроходец …
43җитешле — с. 1. Җитеш (1,2) 2. Аңга барып җитә торган, аңлаешлы 3. Тиң, охшаш (үзеннән алдагы сүз белдергән дәрәҗәгә җиткән булуны аңлата) безнең үрдәкләргә җитешлесе булмады …
44җитештерү — 1. Җәмгыять яшәеше өчен кирәк булган матди байлыкларны тудыру, продукция, товар эшләп чыгару 2. Нәр. б. җитәрлек күләмдә әзерләү, ясап бирү. Булдыру, әзерләү (ашамлык тур.) 3. Үстерү; үстереп өлгертү (ашлык, яшелчә, җиләк җимеш тур.) 4. күч.… …
45җиткезү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… …
46җиткерү — 1. Нин. б. бер чиккә якынайту, шул чиккә кадәр сузу (озынча әйбернең бер башы тур.). Билгеле бер күләмгә тутыру. Нин. б. бер халәткә китерү, күңелсез хәлгә кую, авыр кичерешләргә тарыту үләр хәлгә җ. 2. Билгеле бер срокка сузу, бетерми саклап… …
47иде — ярд. 1. Исем, сыйфат, сан һ. б. ш. белән бергә тезмә хәбәр ясый, аларның үткәнгә караганлыгын белдерә кем идең, кем булдың юк иде әле 2. Хикәя һәм ният фигыльләрнең аналитик үткән заман формаларын ясауда кулланыла 1) көн туып килә иде. 2) анда… …
48иңү — 1. Югарыдан түбән таба төшү күктән алтын иңгән ди. ИҢГӘН – Күктән боерылган бер алладан иңгән хокуклар 2. Бату, баю (кояш тур.) 3. Батып керү, сеңү сазга иңеп бара иде 4. Чокырланып батып керү. Иңкү урын, сай чокыр сыман урын хасил итү. Аска таба …
49ирешү — I. 1. Берәр урынга яки чиккә килеп җитү. Билгеләнгән урынга барып җитү, тапшырылу (хат һ. б. ш. тур.) 2. Хәбәр, сүз гайбәт кем. б. билгеле булу, ишетелү 3. күч. Үзе теләгәнне зур тырышлык белән булдыру, куелган максатка җитү. Берәр өлкәдә билгеле …
50иркен — с. 1. Кысынкы булмаган, киң (урын тур.). Кысып тормаган (өс һәм аяк киеме тур.) 2. Ачыклык, ачык һава иркендә йөрү 3. Ирекле, бәйсез 4. и. Ирек (2,4,5) , бәйсезлек 5. рәв. Җиңел, ансат, кыенсынмыйча. Тартынмыйча, уңайсызланмыйча и. сөйләшү.… …
