йоҥылыш

  • 71мелжемділеу — сын. Мықтырақ, күштірек, қарымдырақ. Орағы сүйірлеу келіп, ұсқын сықпыты м е л ж е м д і л е у тұмсықты құсбегілер «қылыш тұмсық» деп атайды (Ж.Бабалықов, Қырандар, 71) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 72милләт — зат. ар. көне. Ұлт. Бұл күнде м и л л ә т і н е қаламымен қызмет қылып жатыр (Айқап, 1915,4). М и л л ә т т і ң кел де берік, ал жастары! Қызмет қыл, өткір қылыш, алмастары. Бәріміз қуат қосып бірге тартсақ, Анық қой надандықта қалмастары (С.… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 73мосыағаш — зат. этногр. Өрмек тоқуға қажетті, ағаштан жасалған мосы тәрізді құрал. Өрмек қылыш, адарғы, м о с ы а ғ а ш, серу, күзу (күзеу), ерсі, арқау жіптер арқылы тоқылады (Шаңырақ, 105) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 74наушаруан — зат. Адал, әділ адам; шындықты айтушы, турашыл. Бәрі де н а у ш а р у а н ғ а тізгін берді, Төрелік айтқаныңыз сіздің, деді. Қабылдап хан да олардың талаптарын, Айтылар билігінің жөнін терді (А.Үлімжіұлы, Шығ. жин., 2, 19). Осылай бұл жолаушы… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 75обатас — зат. Биік етіп үйілген тас. Кер төбел аттың үстіне о б а т а с т а й боп, қожбан қара жігіт бір жамбастап отыр (І.Есенберлин, Махабб., 17). Белестің үстінде сұрғылт о б а т а с пен бірнеше балбалдар тұр (І.Есенберлин, Алмас қылыш, 52) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 76оқсауыт — зат. Оқ салатын сауыт. Жалпақ кемер белдікке қыстырылған тек о қ с а у ы т қана емес, сүңгі, қылыш, семсер де бар (Ж.Тұрлыбаев, Тамыз таңы, 939) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 77сақетер — зат. көне. Соғыс құралының аты (босмойын, садақ оғы, қылыш). С а қ е т е р тиді саныма, Сақсырым толды қаныма. Жара бір қатты, жан тәтті, Жара аузына қан қатты (Доспанбет жырау: Нар заман., 19) …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 78серу — жіп. Өрмектің кергіш қазығына оралған әрбір жіп серу ағашына келгенде қатарластыра тізіледі. Сол тізілген жіптерді серу жіп деп аталады. Өрмек қазық, с е р у ж і п, қылыш, адарғы, көтерменің (мосының) көмегімен күзу жіп, ерсі жіп, қарсы жіп,… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 79сүзгі — I зат. Балық сүзетін, сабы бар ау (тор). Ересек балалар с ү з г і л е р і н ала келген екен, алабұға мен аққайраны көп жерлерді көріп қызығып қайтыпты (Ж.Өмірбеков, Қызыл су, 40). II зат. Өрмек тоқуға керекті жабдықтардың бірі. Өрмекке адарғы,… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • 80сыпай — зат. көне. Жалдамалы атты әскер (жауынгер). Әр с ы п а й д а қисық қылыш, өткір ұшты найза, екі жақтарында да жебеге толған ескі қорамсақ, арқаларында садақ, ер басына ілген айбалта көрінеді (І.Есенберлин, Шығ. жин., 9, 324). Күннің күркірегені… …

    Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі